سردار رشيد متفكري استراتژيست بود
حسین علایی
گرچه همه فرماندهان عزيزي كه در حملات جنايتكارانه اسراييل به شهادت رسيدند، بسيار ارزشمند بوده و شأن والايي داشتند، اما شايد بتوان گفت كه پيشكسوت‌ترين و با تجربه‌ترين فرماندهي كه در جريان جنگ ۱۲ روزه توسط اسراييل ترور شد و به شهادت رسيد، سردار غلامعلي رشيد فرمانده قرارگاه خاتم الانبياء بوده است. او را بيش از ۴۴ سال است كه از نزديك مي‌شناسم. فرماندهي بود جدي، فهيم، استراتژيست، عملياتي، تحليلگر و با ادراكي درست از جنگ و الزامات و پيامدهاي آن. در عين حال او فردي آزادانديش، خوشفكر، مومن و پر تلاش بود كه از جواني تا پايان عمر ۷۲ ساله‌اش، لباس جهاد و دفاع از انقلاب اسلامي و ايران را از تن در نياورد. او كه در جواني به زندان شاه افتاده بود، از طرفداران و ارادتمندان امام خميني بود و تنها خط‌مشي ايشان را در مبارزه عليه نظام استبدادي شاهنشاهي دنبال مي‌كرد. قبل از اينكه صدام به ايران حمله كند، او تلاش زيادي را براي سازماندهي پاسداران دزفول در دفاع از مرزهاي خوزستان انجام داد. اما وي كه از دوستان صميمي و همرزمان شهيد حسن باقري بود و در اتاق جنگ مكمل يكديگر بودند، از روز اول شروع جنگ صدام با ايران تا روز پايان جنگ تبديل به يكي از فرماندهان اصلي طرح‌ريزي عمليات‌هاي مهم براي بيرون راندن ارتش متجاوز از خاك ايران شد. در اتاق فرماندهي عمليات، او به راحتي وضعيت آرايش و استعداد دشمن و خودي را ترسيم مي‌كرد و دقت زيادي در نشان دادن واقعيت‌هاي ميداني و استراتژيك داشت. روز شنبه هفتم تير ماه كه در مراسم تشييع حزن‌انگيز وي و پسر جوانش عباس و ساير شهدا شركت كردم، يكي از دوستان مي‌گفت كه رشيد در عنفوان جواني دوست داشت تا يك نقاش شود. شايد به همين دليل بود كه نقشه‌ها را روي كالك‌هاي عملياتي خيلي خوب مي‌كشيد و هميشه قلم و ماژيك به دست بود. او از معدود فرماندهان باقيمانده از نسل فرماندهان ارشد دوره دفاع مقدس بود كه همچون سرداران محمد باقري و غلامرضا محرابي و مهدي رباني مسووليت مهم نظامي داشت. رشيد درك واقع‌بينانه و درستي از وضعيت دشمن و از توان خودي داشت و فرماندهان قديمي ارتش هم به فهم و درك و تسلط نظامي وي اذعان داشتند.
سردار رشيد كه فردي متخصص در حوزه نظامي، اهل مطالعه و كتابخوان بود، همواره نظراتش را به صراحت بيان مي‌كرد و به دنبال ايجاد توازن در معادلات قدرت در صحنه جنگ ايران با دشمنانش بود. در فروردين ماه سال ۱۴۰۳ ديداري با وي و سردار محمد باقري به مناسبت ايام نوروز داشتم. به آنها گفتم كه برداشت من اين است كه اسراييل قصد دارد تا تمامي سران حزب‌الله لبنان و حماس و نيز تمامي فرماندهاني از سپاه را كه در ارتباط با مسائل فلسطين هستند، ترور كند و نتانياهو به دنبال گسترش جنگ در منطقه است. رشيد اين مطلب را قبول داشت. به وي گفتم بهتر است كه استراتژي جمهوري اسلامي ايران، نخوردن از اسراييل، حفاظت فرماندهان در برابر شيوه‌هاي مدرن ترورهاي اسراييل و اتخاذ سياست‌ها و تدابيري باشد تا اسراييل در ترور فرماندهان و تلاش براي آغاز جنگ با ايران ناموفق باشد. به هر حال اسراييل جنايات خود را ادامه داد و حتي خود او و ساير فرماندهان عزيز را نيز ترور كرد و فاجعه آفريد. در سال‌هاي اخير سردار رشيد براي ايجاد قدرت بازدارندگي در ايران تلاش زيادي كرد. او هيچگاه از بروز جنگ استقبال نمي‌كرد. ولي بر اين باور بود كه اگر دشمن، قدرت ايران را در حوزه‌هاي مختلف اجتماعي، اقتصادي و نظامي ضعيف ببيند به جنگ روي خواهد آورد. رشيد ذهن پرسشگري داشت و از معدود فرماندهاني بود كه در تمام ايام جنگ تحميلي صدام و پس از آن، تمام بحث‌هاي جلسات عملياتي و نيز وقايع مهم را در دفاتر متعددش مي‌نوشت و حافظه‌اي قوي داشت. الان بايد صدها دفتر يادداشت و نوشته از او به يادگار مانده باشد كه از بهترين اسناد دفاعي ايران است و اميدوارم كه از بين نرود و تدوين شده و منتشر شوند.
با آرزوي تداوم راه‌شان و تسليت فقدان شهداي عزيز به خانواده‌هاي مقاوم و دوستان آنها.