به ياد دكتر فروغ جهانبخش

فروغ جهانبخش، استاد مطالعات اديان دانشگاه كوئينز كانادا روز 24 آبان 1404 بر اثر ابتلا به سرطان عازم سفر بي‌بازگشت شد. با فوت ايشان جريان نوانديشي اسلامي يكي از شارحان دانشگاهي خود در غرب را از دست داد.
خانم جهانبخش دانش‌آموخته مطالعات اسلامي از دانشگاه مك گيل كانادا بود كه در سال 1997میلادی از رساله دكتراي خود در زمينه نوگرايي ديني با راهنمايي چارلز آدامز و هرمان لندولت دفاع كرد. رساله‌اي كه بعدها در قالب كتاب اسلام، دموكراسي و نوگرايي ديني در ايران 2000-1953، از بازرگان تا سروش (2001، بريل) به خوانندگان انگليسي زبان عرضه شد. دو ترجمه فارسي از اين كتاب، به قلم جليل پروين (گام نو، 1382) و سعيده سرياني (بهزاد، 1382) در ايران منتشر شده است. خانم جهانبخش همچنين ويراستار ترجمه انگليسي كتاب بسط تجربه نبوي دكتر عبدالكريم سروش (مترجم نيلو مُبصِّر، بريل، 2008) بود كه مقدمه مفصلي نيز براي آن نگاشته است. يكي از اصلي‌ترين دغدغه‌هاي فكري‌ و علمي‌ ايشان، به گواه آثار و مقالات گوناگونشان، تعيين نسبت ميان اسلام با دموكراسي و مدرنیته بوده است. تلاش ايشان براي آشنا كردن مخاطبان غربي با آرا و ديدگاه‌هاي مهدي بازرگان، علي شريعتي، عبدالكريم سروش، احمد قابل، فضل الرحمان و محمدسعيد عشماوي را مي‌توان پاسخي به همين دغدغه دانست كه به‌ نوبه خود نوعي مقابله فكري با برداشت‌هاي بنيادگرايانه از اسلام نيز محسوب مي‌شود. عناوين تدريس دانشگاهي و موضوعات سخنراني‌هاي علمي ايشان نيز مويد همين رويكرد است.
در دنيايي كه تفسيرهاي قشري از اسلام بهترين دستاويزها را در اختيار مروجان ايده اسلام‌هراسي قرار داده است، حضور امثال خانم جهانبخش در فضاي دانشگاهي و رسانه‌اي غرب اهميتي دوچندان پيدا مي‌كند.
روحش در آرامش كه آرام و بي‌هياهو كوشيد تفسيري قابل دفاع از اسلام به جهان معاصر ارائه كند.