پزشکیان درمیان اهالی رسانه
حجاب، اجباري نميشود
دولت هيچ اقدامي خلاف نظر رهبري انجام نخواهد داد
همانطور كه از قبل پيشبيني ميشد، نشست رييسجمهور با جمعي از مديران رسانه، به نشستي شفاف، صريح و تحليلي بدل شد. نشستي كه در آن چهرههايي از منتهياليه جناح راست و طيفهاي راديكال تا فراگيرترين چهرههاي چپ و اعتدالگرايان حضور داشتند و هر كدام هم سعي ميكردند از ظن خود، مسائلي را با حضور رييسجمهور در ميان بگذارند. مطابق انتظارها بحثهايي چون مذاكرات، موضوعات مرتبط با حجاب و سبك زندگي جوانان و نحوه مواجهه با ناترازيها در راس اظهارنظرهاي فعالان رسانهاي طيفهاي مختلف قرار گرفت. رييسجمهور هم بدون پردهپوشي و تعارفات مرسومه اعلام كرد بايد مطالبات مردم را دنبال و پيگيري كرد. نقطه اوج اين اظهارنظرها به صحبتهاي حسين شريعتمداري و پاسخ رييسجمهور بازميگشت؛ زماني كه مديرمسوول روزنامه كيهان به سبك و سياق همه روزهاي گذشته در رد مذاكره سخن گفت و اعلام كرد ضرورتي براي مذاكره احساس نميشود، اما رييسجمهور با تكيه بر گفتمان تنشزدايي و با بيان اين عبارت كه «دولت هيچ اقدامي خلاف نظر رهبري انجام نخواهد داد» به صورت تلويحي خطاب به شريعمتداري اعلام كرد، توسعه مناسبلات ارتباطي با جهان و حل مشكل تحريمها ذيل راهنماييهاي رهبري دنبال ميشود.
رييسجمهور با تاكيد بر هماهنگي كامل تصميمات دولت با رهبر معظم انقلاب گفت: هر اقدامي با رضايت و هماهنگي ايشان انجام خواهد شد. از نظر علمي و اعتقادي معتقدم كاري را كه خلاف نظر رهبري باشد، نبايد انجام داد و انجام هم نخواهم داد. رييسجمهور درباره موضوع حجاب گفت: معتقدم همانطور كه با زور نميتوان حجاب را بر سر مردم گذاشت، با زور هم نميتوان آن را از سر برداشت. امروز ۸۰ هزار مسجد در كشور داريم و به ازاي هر ۱۰۰۰ نفر يك مسجد وجود دارد، بنابراين ميتوان با منطق و گفتوگو اين موضوع را پيش برد.
مسعود پزشكيان همچنين اظهار داشت: بر اصول كاملا معتقدم و باور دارم؛ همانگونه كه اصول دين، بنياد اعتقادات ما را شكل ميدهد، در كنار آن فروع دين نيز وجود دارد و برخي مسائل حتي جزو فروع هم نيستند و نبايد بر سر آنها اختلاف ايجاد شود، اما از اصول نبايد كوتاه آمد.
رييسجمهور با اشاره به تنوع ديدگاهها و نظرات در جامعه گفت: مباحث مختلفي در اين خصوص مطرح است و نمونه بارز آن را ميتوان در ساختار يك خانواده مشاهده كرد. فرزندان من حاضر بودند و هستند در سختترين شرايط مانند بمباران و جنگ ۱۲ روزه همواره همراه من باشند، اما در برخي موضوعات، نظر متفاوتي دارند و حتي با وجود همراهي فيزيكي، مخالفت و چالش فكري خود را بيان ميكنند. همه ما نظرات و ديدگاههاي خاص خود را داريم و اين تفاوت نظر امري طبيعي است. بحث بر سر اين است كه اصول را باور داشته باشيم كه اگر كسي به اصول معتقد نباشد، موضوع متفاوت خواهد بود.
رييسجمهور با تاكيد بر جايگاه رفيع رهبري در نظام سياسي كشور بيان داشت: مقام معظم رهبري ستون و پايه نظام هستند و اگر موضوعي مطابق نظر ايشان باشد، بايد از آن تبعيت كرد. هيچ سياستي در ارتباطات بينالمللي و مذاكرات، بدون هماهنگي با رهبري از سوي دولت مطرح و پيگيري نميشود و اين امر شعاري نيست، بلكه از اصول و بنيانهاي انسجام ملي و مبناي عمل دولت چهاردهم است. پزشكيان وحدت را اصل و محور همه مسائل كشور دانست و گفت: اگر پايهها و چارچوب انسجام ملي خدشهدار شود، كشور آسيب خواهد ديد. مسائل فرعي در برابر اصل وحدت اهميت چنداني ندارد. در دوران جنگ و بمبارانها، دشمنان انتظار داشتند در كشور شورش و اختلاف ايجاد شود و امروز نيز همچنان به اين مساله دل بستهاند.
رييسجمهور يادآور شد: هيچ كس نميتواند خود را حق مطلق و ديگران را كفر مطلق بداند. در جنگ ۱۲ روزه شاهد بوديم حتي افرادي كه در زندان بودند، براي دفاع از كشور بيانيه صادر كردند. بايد دلها را نسبت به ديگران و همسايگان گشود، با دشمنان اصلي همچون امريكا و رژيم صهيونيستي مقابله كرد و به جاي انتظار براي ايجاد اختلاف، با اتحاد و همكاري همسايگان، دشمن را شكست داد.
رييسجمهور با تاكيد بر ضرورت يافتن راهكارهاي عملي براي رفع اين چالشها افزود: بايد به صورت مشخص بپرسيم راهكار چيست؟ آيا با شعار دادن، نقد كردن و ايجاد توقع ميتوان مشكلات را حل كرد؟ امروز طرح انتقال آب از طالقان در حال اجراست، چراكه در تهران، كرج و قزوين با بحران جدي آبرساني مواجه هستيم و بايد پاسخگو باشيم. نميتوان آب را با تانكر جابهجا كرد و به درِ خانه مردم رساند؛ امروز با بحراني غيرقابل انكار و جدي روبهرو هستيم كه نبايد به آساني چشم بر آن بست.
پزشكيان با انتقاد از سوءمديريتهاي گذشته تصريح كرد: امروز بايد پرسيد با كساني كه مديريت نكردهاند و عامل بروز مشكلات بودهاند، چگونه ميتوان مسائل را حل كرد؟ دولت اكنون با همكاري دانشگاهيان، فعالان محيطزيست و دستگاههاي اجرايي به دنبال يافتن راهحل براي اين چالش است. حتي دستور دادم از آبياري چمنها و فضاهاي سبز در شهرها و ساختمانهاي دولتي جلوگيري تا در مصرف آب صرفهجويي شود.
رييسجمهور با اشاره به شرايط اقتصادي كشور گفت: وضعيت دخل و خرج دولت روشن است. در دوران جنگ، بسياري از منازل مردم، تاسيسات و مناطق نظامي و واحدهاي صنعتي آسيب ديدند و بمباران شدند و حل اين مشكلات با منابع محدودي كه در اختيار داشتيم، كار سادهاي نبود.
پزشكيان با انتقاد از شيوه تخصيص يارانه سوخت افزود: امروز چند ميليارد دلار براي واردات بنزين تخصيص مييابد، در حالي كه نبايد قشري كه نيازي به بنزين يارانهاي ندارند، بنزين ۱۵۰۰ توماني مصرف كنند. اين در حالي است كه ميتوان با مديريت اين منابع، معيشت افراد نيازمند را تامين كرد و با حمايت از اقشار آسيبپذير، مانع شكلگيري نارضايتي شد. بايد تمام توان دولت صرف حل مشكلات مردم شود و اين اصل را در تمامي برنامهها و تصميمات اجرايي مدنظر قرار دهيم.
به دنبال نمايش نيستم
پزشكيان در پاسخ به انتقاد از بازديدهاي سرزده از وزارتخانهها و مراكز دولتي اظهار داشت: هرگز در بازديدهاي سرزده به دنبال نمايش نبوديم و نيستيم و حتي هيچ گروه خبري را همراه خود نميبريم. براي مثال چندين مرتبه به سازمان برنامه و بودجه مراجعه كردم تا بودجهريزي سال ۱۴۰۵ به مدل عملياتي تغيير يابد. معتقدم بايد نظام پرداخت بر اساس عملكرد و اثربخشي يكي از محورهاي اصلي بودجهريزي سال ۱۴۰۵ باشد.
رييسجمهور با انتقاد از تخصيص منابع به موسسات و مراكز بدون خروجي مشخص گفت: بسياري از موسسات و بنيادها بودجه دريافت ميكنند، بدون آنكه خروجي ملموسي در جامعه داشته باشند؛ در حالي كه در تامين معيشت مردم با مشكل روبهرو هستيم، منابع مالي صرف امور ديگري ميشود. معتقدم تا زماني كه نان مردم تامين نشده، اولويت بايد با معيشت باشد و حتي اگر لازم است از كالابرگ استفاده شود. توسعه بدون تامين نيازهاي اساسي ممكن نخواهد بود و حل مشكلات نيز به اين سادگي نيست. هر كسي كه ادعا دارد ميتواند به دولت كمك كند، دولت آماده است به او اختيار بدهد، اما در بسياري از موارد انتخابي جز اقدام اجباري براي ما باقي نمانده است. امروز نميتوان مشكلات اساسي را ناديده گرفت، چرا بايد به افرادي كه چهار كارت سوخت دارند، يارانه بنزين داده شود؟ عدالتمحوري ايجاب ميكند با راهنمايي و گفتوگو به دولت كمك شود تا بتوان گامهاي موثري در حل مشكلات برداشت. رييسجمهور درباره موضوع حجاب گفت: معتقدم همانطور كه با زور نميتوان حجاب را بر سر مردم گذاشت، با زور هم نميتوان آن را از سر برداشت. امروز ۸۰ هزار مسجد در كشور داريم و به ازاي هر ۱۰۰۰ نفر يك مسجد وجود دارد، بنابراين ميتوان با منطق و گفتوگو اين موضوع را پيش برد. پزشكيان تاكيد كرد: امروز حتي با دختر خودم هم نميتوانم با زبان زور صحبت كنم و بايد با گفتوگو و همراهي، موضوعات را پيش برد. نبايد به دنبال ديندار كردن اجباري مردم باشيم. بايد آنان را به سمت هدايت سوق دهيم، نه اينكه با رفتارهاي نادرست در جامعه تنفر ايجاد كنيم. در جريان جنگ ۱۲ روزه، افرادي با پلاكاردهاي «جانم فداي رهبر» و «مرگ بر اسراييل» به خيابان آمدند و از كشور دفاع كردند كه تصور آن را هم نميكرديم. سال ۱۴۰۱ را به ياد بياوريد كه به دليل يك اشتباه، به رهبري بياحترامي شد، اما امروز در تمام تجمعات بدون استثنا همه از رهبري دفاع كردند و «جانم فداي رهبر» گفتند. اين تفاوت، يك دستاورد است. اقدام سال ۱۴۰۱ يك رويداد بود و اقدام سال ۱۴۰۴ رويدادي ديگر.
رييسجمهور افزود: معتقد به بيحجابي نيستم و نخواهم بود، اما با زورگويي و تحميل مخالفم و چنين روشي را بلد نيستم. حل مساله حجاب بايد از مسير مدرسه و مسجد آغاز شود. بسياري از روحانيون در مساجد و مدارس حضور دارند و رسانه ملي نيز بايد با فرهنگسازي و توليد محتواي درست، در اين زمينه نقشآفريني كند. موضوع حجاب در خيابان قابل حل نيست. البته معتقدم برهنگي هم امري پسنديده نيست و بايد چارچوب داشته باشد، همانگونه كه در سراسر دنيا چارچوب دارد. پزشكيان با استناد به آيه «ولا تستوي الحسنه ولا السيئه ادفع بالتي هي احسن» تاكيد كرد: حل اين مساله بايد با موعظه حسنه و بهترين شيوه ممكن انجام شود، زيرا مشكل اصلي امروز جامعه بيعدالتي، فقر و تورم است كه موجب عقبگرد روزافزون كشور شده است.
پزشكيان با اشاره به فشارها و اقدامات دشمنان گفت: امروز دشمن به دنبال ايجاد موانع است و هر روز تحريمهاي جديدي را اعمال ميكند. اگر به باور، استقلال و اعتقاد خود پايبنديم، بايد سختيها را تحمل كنيم. همانگونه كه شاعر گفته است: «هم يار طلب كني و هم سر خواهي/ آري خواهي ولي ميسر نشود». نميتوان همزمان ياري خواست و انتظار داشت كه بدون تحمل دشواريها، اهداف تحقق يابد. بسياري از مسائل را بايد با صبر و تدبير حل كرد، چراكه با دعوا و درگيري به نتيجه نخواهيم رسيد.
رييسجمهور تاكيد كرد: تسليم شدن در ذات ما نيست، اما باور من اين است كه با دعوا هم به جايي نميرسيم. همانگونه كه اميرالمومنين (ع) فرمودند، اگر به صلحي تو را دعوت كردند، آن را رد نكن. نبايد احساسي برخورد كرد. پزشكيان با تاكيد مجدد بر هماهنگي كامل تصميمات دولت با مقام معظم رهبري اظهار داشت: هر اقدامي با رضايت و هماهنگي مقام معظم رهبري انجام خواهد شد. از نظر علمي و اعتقادي معتقدم كاري را كه خلاف نظر مقام معظم رهبري باشد، نبايد انجام داد و انجام هم نخواهم داد. هنگامي هم كه نظر مقام معظم رهبري عنوان شد، ديگر نبايد بهانهگيري كرد، بلكه بايد به نفع مصلحت كشور و مردم سخن گفت. رييسجمهور يادآور شد: امروز با كمك رسانهها و همراهي مردم ميتوان در حل ناترازيها و چالشها گام برداشت. تمام توجه دولت اين است كه هيچ تصميمي نبايد موجب زير پا گذاشته شدن حقوق محرومان شود.
در ابتداي اين نشست، ۲۵ تن از مديران مسوول رسانهها، ديدگاهها، انتقادات و پيشنهادات خود را در حوزههاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و رسانهاي مطرح كردند. محور مشترك بسياري از سخنان، ضرورت وفاق ملي، همگرايي در شرايط حساس كشور و استفاده از ظرفيت رسانهها براي تقويت وحدت و انسجام بود. همچنين بر اهميت بهرهگيري از آموزههاي ديني، نقش رسانهها در بازتاب مطالبات عمومي و لزوم همافزايي ميان دولت و مطبوعات تاكيد شد.
حاضران با اشاره به چالشهاي جدي در حوزه معيشت مردم، ناترازيهاي گسترده در بخشهاي مختلف، بحران كاغذ مطبوعات، ضعف در نظام توزيع و تنظيم بازار و برخي تصميمات غيركارشناسي، خواستار بازنگري در برخي سياستها شدند.
مسائلي چون محدوديتهاي رسانهاي، فيلترينگ، كاهش اعتماد عمومي، فقدان نهاد صنفي قدرتمند براي روزنامهنگاران و عدم تحقق برخي وعدههاي دولت از جمله رفع فيلترينگ نيز از دغدغههاي اصلي بود. شماري از سخنرانان بر لزوم اصلاح قوانين قديمي مطبوعات، بازتعريف ماموريت رسانههاي حاكميتي و ايجاد فضاي رقابتي سالم براي فعاليت رسانههاي مستقل تاكيد كردند. همچنين به ضرورت بازسازي گفتمان جمهوري اسلامي در حوزه فرهنگي و فكري، توجه به نشريات انديشهمحور و حمايت از اصحاب فرهنگ و رسانه بهويژه در شرايط تورم و فشار اقتصادي اشاره شد. موضوعاتي چون مديريت بحرانها، بهرهگيري از ظرفيت رسانه ملي و خبرگزاريها براي تقويت سرمايه اجتماعي، مقابله با شايعات، ضرورت تصميمات اميدبخش براي مردم و هماهنگي ميان دستگاهها نيز مطرح و برخي حاضران نيز نسبت به مسائلي همچون تحولات اخير منطقه قفقاز، مذاكرات با امريكا و تهديدات امنيتي ابراز نگراني كردند و بر لزوم اتخاذ تدابير راهبردي در برابر اين رويدادها تاكيد داشتند.