وداع با اسلحه
حزب كارگران كردستان ترکیه (پكك) سلاح بر زمین گذاشت
پكك، گروه شبهنظامي كرد كه حملات و شورش مسلحانهاش عليه تركيه بيش از چهار دهه به طول انجاميده بود، خود را خلع سلاح كرد و فرآيند انحلالش را كليد زد. اين تصميم پس از فراخوان عبدالله اوجالان، رهبر زنداني اين گروه در اوايل سال جاري اتخاذ شده است. رهبران اين گروه شبهنظامي كه در تركيه، بريتانيا و ايالات متحده به عنوان يك سازمان تروريستي شناخته ميشود، اعلام كردند كه شورش مسلحانهشان «مساله كردها را به نقطهاي رسانده كه از طريق توسل به رويكردهاي دموكراتيك قابل حل است و از اين رو پكك ماموريت تاريخي خود را به پايان رسانده است».خبر پايان فعاليت اين گروه پس از دههها مبارزه مسلحانه، طبيعتا فعل و انفعال كردهاي فعال در شمال شرقي سوريه را تحت تاثير قرار خواهد داد. به نوشته گاردين در شرايطي كه پكك از آغاز فصل تازه در مناسبات و رويكرد و استراتژي خود ميگويد، تصميم به خلع سلاح و انحلال اين گروه ظاهرا اقدامي يكجانبه بوده و در مقابل نشانههاي كمي درباره تمايل آنكارا براي رايزني با آنها به چشم ميخورد. تصميم اخير حزب كارگران كردستان پس از ماهها تلاشهاي سياسي دولت باغچلي، سياستمدار مليگراي ترك و شريك ائتلافي حزب عدالت و توسعه (آكپارتي) به رياست رجب طيب اردوغان اتخاذ شده است. گزارشهاي محلي حاكي از آن است كه باغچلي به دنبال يافتن راههايي براي تمديد دوران حكومت اردوغان فراتر از دو دوره رياستجمهوري با جلب حمايت حزب دموكراسي و برابري خلقها (DEM) بوده است. عمر چليك، سخنگوي آكپارتي، با احتياط از تصميم پكك استقبال كرد و گفت: «اگر تصميم اخير پكك بهطور كامل اجرا شود و تمام شاخهها و ساختارهاي آن تعطيل گردد، اين يك نقطه عطف خواهد بود.» رهبران پكك تصميم خود براي توقف مبارزه مسلحانه را «سنگبناي محكمي براي صلح پايدار و راهحل دموكراتيك» خواندند و بار ديگر خواستار آزادي اوجالان براي نظارت بر روند انحلال گروه شدند. اين رهبر كرد از زمان دستگيرياش توسط نيروهاي ترك در كنيا در سال ۱۹۹۹، در زنداني در جزيرهاي در سواحل استانبول محبوس است.پكك كه در سال ۱۹۷۸ تأسيس شد، شورش مسلحانهاي را عليه زيرساختهاي نظامي تركيه آغاز كرد و به دنبال كسب به رسميت شناختن بيشتر و استقلال جوامع كرد در جنوب شرقي تركيه بود. عفو بينالملل اين گروه را به دليل آسيب رساندن به جوامع روستايي كرد در دهه ۱۹۹۰ متهم كرده بود. بر اساس برآوردهاي گروه بينالمللي بحران (ICG)، دهها هزار نفر در درگيريهاي ميان پكك و نيروهاي تركيه از زمان آغاز رسمي شورش مسلحانه در سال ۱۹۸۴ كشته شدهاند. اين گروه گزارش داده است كه پس از شكست آخرين آتشبس ميان پكك و تركيه در سال ۲۰۱۵، بيش از هزار و 700 نفر كشته شدند كه شامل غيرنظاميان، جنگجويان كرد و اعضاي نيروهاي مسلح تركيه بوده است. تصميم پكك براي انحلال، نيروهاي متحد كرد در شمال شرقي سوريه را بيش از پيش منزوي كرده است. نيروهاي دموكراتيك سوريه (SDF) اكنون تحت فشار فزايندهاي براي ادغام در ارتش جديد سوريه قرار دارند، بالاخص آنكه پس از سقوط دولت بشار اسد در سال گذشته، صدها نيروي امريكايي نيز از مناطق تحت كنترل اين نيروها در شمال شرقي سوريه عقبنشيني كردند.مزلم عبدي، فرمانده كل نيروهاي دموكراتيك سوريه، در ماه مارس توافقنامهاي با مقامات جديد دمشق امضا كرد تا نهادهاي تحت رهبري اين گروه در ساختارهاي دولتي نوپاي سوريه ادغام شوند. عبدي پيشتر هرگونه تأثيرگذاري انحلال پكك بر نيروهاي تحت امر خود را رد كرده و گفته بود: «براي روشن شدن موضوع بايد بگويم اين مساله فقط به پكك مربوط ميشود و هيچ ارتباطي با ما در سوريه ندارد».