كتابخانه
پلانتينگا به روايت كني
الوين پلانتينگا از تاثيرگذارترين فيلسوفان دين معاصر است. پلانتينگا را بيشتر با دو ديدگاه ميشناسند: نخست دفاع او از انحصارگرايي ديني و مباحثاتي كه با كثرت گرايان از جمله جان هيك داشته است و ديگر، نظريه مهم او كه اصطلاحا «معرفتشناسي اصلاح شده» خوانده ميشود. پلانتينگا كه فيلسوفي ديندار است در برابر دو گروه مبناگرايان و قرينهگرايان، نظريه «معرفتشناسي اصلاح شده» را مطرح كرد. مهمترين بخش نظريه او، باور به خداوند به عنوان باور پايه بود كه خداباوران را براي موجه بودن باورشان، بينياز از استدلال درباره خدا ميديد. نظريه پلانتينگا مخالفان و موافقان بسياري داشت و شرح و نقدهاي قابل توجهي بر نظريات او ارايه شد. يكي از شرح و نقدهاي مطرح شده، توسط آنتوني كني در كتاب «ايمان چيست؟» مطرح شده است. كني سعي ميكند تا ابتدا نظريه پلانتينگا را به روشني شرح دهد - و از عهده اين كار به خوبي برآمده است - و سپس ايرادات آن را بازگو كند و در آخر نظر خودش را مطرح ميكند.
«ايمان چيست؟» نوشته آنتوني كني با ترجمه اعظم پويا توسط انتشارات هرمس منتشر شده است.
هرمنوتيك و تجربه ديني
قول به اصالت تجربه ديني را ميتوان واكنشي ديندارانه به نقد امر متعالي در دوره مدرن دانست. اين رويكرد ميكوشد به معيارهاي معرفتي مدرنيته و در صدر آنها محوريت تجربه، وفادار بماند.
«تجربه ديني و چرخشهاي هرمنوتيكي» ضمن شرح برآمدن اين جريان مهم فكري در آثار كساني چون شلايرماخر به بررسي و نقادي يكي از مهمترين صورتبنديهاي معاصر اين راي يعني نظريه معرفتشناسانه آلستون
اختصاص دارد.
مولف اين كتاب پس از گزارش و ارزيابي ندهاي فيلسوفان تحليلي، در جستوجوي منظري جامع به هرمنوتيك هايدگري روي ميآورد. به نظر مولف تلقي هرمنوتيكي از تجربه ديني تبيين بهتري از تنوع و تكثر تجربههاي ديني به دست ميدهد.
«تجربه ديني و چرخشهاي هرمنوتيكي» نوشته بابك عباسي توسط انتشارات هرمس منتشر شده است.
از جمله مهمترين مباحث مطرح در آن ميتوان به اصالت تجربه ديني، توجيه مبتني بر ادراك، توجيه مبتني بر روال باورساز، اصول معقوليت عملي و ... اشاره كرد.
الهيات پويشي و فلسفه افلاطون
فلسفه پويشي به معناي عام شامل همه ديدگاههايي است كه اصالت را به تغيير و حركت وا ميدارند نه به سكون و ثبات.
دانيل ا. دامبروفسكي استاد فلسفه در دانشگاه سياتل امريكا و نويسنده هفده كتاب و دهها مقاله است. او در كتاب «فلسفه دين افلاطوني» به ذكر برداشتهاي مختلف افلاطونشناسان ميپردازد و سپس با استناد به متن آثار افلاطون نظير تيمائوس، سوفسطايي، مهماني، مرد سياسي، جمهوري و غيره و نيز آراي انديشمندان پويشياي چون وايتهد، هارتسهورن و ديگران نظرهاي اين گروه از مفسران افلاطوني را تحليل و از آنها دفاع ميكند.
نويسنده معتقد است كه تفسير پويشي از آراي افلاطون ميتواند در مقابله با سوء فهمي كه در خصوص نظر افلاطون درباره خدا نزد فيلسوفان و متألهان و دينداران اديان ابراهيمي به طور كلي پديد آمده مفيد باشد. وي اظهار ميكند كاملترين روايت فلسفه دين افلاطوني در محاورات پاياني افلاطون آمده است. در سراسر اين كتاب دامبروفسكي سعي ميكند كه موضع هارتسهورن نسبت به افلاطون را با دقت هر چه بيشتر مورد توجه قرار دهد.
«فلسفه دين افلاطوني» نوشته دانيل ا. دامبروفسكي با ترجمه عليرضا حسنپور و طيبه حجتزاده توسط انتشارات ققنوس به تازگي منتشر شده است.