در رثاي مرحوم سليم نيساري
20سال در خدمت استاد نيساري بودم
بهاءالدين خرمشاهي
در پي درگذشت استاد سليم نيساري، استاد ادبيات فارسي و حافظپژوه برجسته ايراني، استاد بهاءالدين خرمشاهي از دوستان و همكاران ايشان، يادداشتي در اختيار روزنامه اعتماد قرار دادند. استاد نيساري روز گذشته در سن 100سالگي از دنيا رفت. ايشان در زمان حيات خود آثار بسياري در زمينه حافظپژوهي و ديگر گرايشهاي ادبي منتشر كرد كه از آن ميان ميتوان «به تدريس زبان فارسي در دبستان يا آموزش هنرهاي زبان، دستور خط فارسي، غزلهاي حافظ، ديوان حافظ با مينياتورهايي از استاد فرشچيان، دفتر ديگرسانيها در غزلهاي حافظ، كليات روش تدريس، تمبرهاي ايران، دستور خط فارسي، پژوهشي درباره پيوستگي خط فارسي با زبان فارسي، برگزيدهاي از غزلهاي حافظ، برگزيدهاي از غزلهاي سعدي، مقدمهاي بر تدوين غزلهاي حافظ و ...» اشاره كرد.
در شرح حال زندگي استاد بايد گفت كه سال ۱۲۹۹ در شهر تبريز متولد شده و پس از گذراندن دوره تحصيلات ابتدايي و متوسطه و توفيق در امتحان نهايي دانشسراي تبريز با رتبه اول براي ادامه تحصيل به تهران آمده و موفق به اخذ درجه ليسانس در سال ۱۳۲۱ در رشته ادبيات فارسي و علوم تربيتي شده است. وي سپس به تحصيل در دوره دكتراي ادبيات فارسي ادامه داده و در سال ۱۳۲۹ براي ادامه تحصيل به اروپا و سپس به امريكا رفته است. دريافت درجه فوقليسانس از دانشگاه لندن و نيز درجه دكتراي در رشته علوم تربيتي و زبانشناسي از دانشگاه ايندياناي امريكا حاصل تحصيلات ايشان در اين دو كشور است. بنده سعادت آن را داشتم كه حدود 20سال در فرهنگستان زبان و ادب فارسي در خدمت شادروان استاد سليم نيساري باشم. از سوي ديگر مشابهات ديگر بنده و استاد در مركز حافظپژوهي بود. ايشان سه يا چهاربار ديوان حافظ را تصحيح كردند و هر بار از نسخههاي خطي بيشتري كه همه متعلق به متون قرن نهم بودند، استفاده كرده و به طبع رساندهاند كه همگي در رديف بهترين تصحيحات ديوان حافظ به شمار ميآيند. البته در آخرين تصحيح ايشان بيش از پنجاه غزل نيامده كه دليل آن را ياد نكردهاند و چيزي كه مسلم است، روانشاد دكتر نيساري بزرگترين نسخهپژوه ديوان حافظ بود و بيش از هركس ديگر، نسخه اصلي از روي نسخه خطي گرد آورده بود كه به احتمال بسيار ايشان اين مجموعه و ديگر مجموعه حافظپژوهي كه واجد اهميت بسياري بودند را به يك نهاد علمي اهدا كردهاند. اين را هم بايد گفت كه مرحوم نيساري چند نقد بر حافظهاي مهم اين روزگار نوشتهاند. از جمله بر تصحيح قزويني و غني و خانلري و مسعود فرزاد و بعدها اين نقدها را در كتابي به نام« مقدمهاي بر تصحيح ديوان حافظ» چاپ كردند. بنده هم زماني بر تصحيح حافظ نوبت سوم ايشان نقدي مثبت نوشتم كه ابتدا در يكي از نشريات و سپس در يكي از مجموعه مقالاتم به چاپ رسيده است. درگذشت اين استاد حافظشناس بزرگ را به اهالي فرهنگ و حافظپژوهان ايران و ايرانشناسان سراسر جهان تسليت ميگويم.