نگاهي آماري و تحليلي به انتخابات پارلمان بخش خصوصي
كليد در دست كيست!؟
رقابت بر سر واگذاري پروژه‌هاي نيمه‌تمام دولت!
گروه اقتصادي | نتايج مقدماتي بزرگ‌ترين انتخابات بخش خصوصي از ناكامي سياسيون حكايت دارد. اتفاقي كه پيش از برگزاري انتخابات خلاف آن گمانه‌زني مي‌شد. از بين نامزدهايي با سابقه سياسي تنها برادر اسحاق جهانگيري و مهر عليزاده توانستند در جمع منتخبين قرار گيرند. حتي نام پسر نهاونديان كه سابقه رياست اتاق بازرگاني و صنايع و معادن را دارد هم در ليست منتشر شده به چشم نمي‌خورد. برادر حجاريان، پسر عارف و داماد محمد شريعتمداري نيز از ديگر جامانده‌ها هستند. حضور سياسيون و نهايتا ناكامي آنها تنها تفاوت انتخابات اين دوره با دوره‌هاي قبل نبود. اتفاق جالب‌تر آنكه تعداد قابل توجهي از چهره‌هاي سرشناس اتاق بازرگاني هم نتوانستند در انتخابات توفيق داشته باشند. هرچند در يك ماه گذشته يعني حتي پيش از زمان آغاز رسمي تبليغات كانديداها، چند تن از افراد سرشناس اتاق در رسانه‌ها فعاليت خود را آغاز كردند ولي نتيجه اعلام شده اوليه حكايت از شكست تمام برنامه‌هاي تفصيلي آنها دارد.
نه 13 هزار عضو به چهره‌هاي سرشناس
در بين چهره‌هاي سرشناسي كه از ادامه حضور در اتاق جاماندند نام علينقي خاموشي كه 20 سال اتاق بازرگاني را تحت رياست خود داشت هم ديده مي‌شود. نتايج انتخابات نشان مي‌دهد 13 هزار و 733 نفري كه در انتخابات اتاق بازرگاني شركت كردند؛ علاقه‌اي به حضور دوباره خاموشي نشان ندادند. همچنين علاء ميرمحمدصادقي، عباسعلي قصاعي، محمدرضا بهزاديان، مجيدرضا حريري، سيدحميد حسيني، محمدرضا بهرامن، ابراهيم جميلي، مسعود دانشمند، محمدمهدي رييس‌زاده، جمشيد عدالتيان، محمدمهدي راسخ، نيز از ديگر شناخته‌‌شده‌هاي اتاق بازرگاني هستند كه موفق به راهيابي به اتاق تهران نشدند. حتي محمد صدرهاشمي‌نژاد كه رياست يكي از بانك‌هاي كشور را برعهده دارد هم در اين كارزار ناكام ماند. حضور روز دوشنبه او تمام توجهات اتاقي‌ها كه خود جزو متمولين ايران هستند را جلب كرد. او كه يكي از ثروتمندترين‌هاي ايران است با چنان ژست و لباسي به محل راي‌گيري وارد شد كه ديگر اعضاي اتاق هم فضا را از حضور اين ثروتمند رقيب سنگين ديدند. با اين همه گويا بخت با او يار نبود.
30 ساله‌ها انتخاب شدند
در ليست اوليه‌اي كه از نتايج آرا منتشر شده است نام افراد اين كمتر شناخته‌شده به چشم مي‌خورد. حتي در بين اين منتخبان افرادي بسيار جوان هم ديده مي‌شوند. زرگران كه يك فعال اقتصادي 32 ساله است و لاهوتي با حدود سني مشابه وي. راي‌دهندگان گويا ترجيح دادند اين‌بار اتاق را به چهره‌هاي ناشناس و جوان بسپارند. برخي تحليلگران مي‌گويند اهرم‌هاي فشار نتوانست كارساز شود و نهايتا باج دادن‌ها و اتوبوس‌هاي صف كشيده جلوي اتاق كه در آن جلسات توجيهي براي اعضا برگزار مي‌كردند؛ نتيجه دلخواه را به دنبال نداشت.
رمز موفقيت آل‌اسحاق چه بود
افرادي كه چندان شناخته‌شده نيستند براي حضور موفق‌تر در انتخابات سعي مي‌كنند خود را در دل يكي از ائتلاف‌هاي مطرح جا كنند تا به اين واسطه به راي‌دهندگان به عنوان نماينده آن ائتلاف معرفي شوند. اما وضعيت براي چهره‌هاي سرشناس به گونه ديگري است. ائتلاف‌هاي مختلف سعي مي‌كنند از حضور اين چهره‌ها استفاده كنند تا به خود وجاهت بيشتري ببخشند. در انتخابات اين دوره آل‌اسحاق در تمامي ائتلاف‌ها نامش ثبت شده بود. هر ائتلافي كه از آل‌اسحاق درخواست مي‌كرد نام او را به عنوان عضو افتخاري بنويسد او مي‌پذيرفت. اين كار عضو با اخلاق اتاق، هم محبوبيت او را بيشتر مي‌كرد و هم مي‌توانست آراي بيشتري را براي او به ارمغان آورد.
واگذاري پروژه‌هاي نيمه‌تمام به اتاقي‌ها
همه مي‌گويند رقابت‌ها در اين دوره جدي‌تر شده است. تعداد كانديداها 18 درصد نسبت به دوره‌هاي قبل افزوده شده و تعداد راي‌دهندگان هم دو برابر شده است. فعالان اتاق معتقدند ارتقاي درجه اتاق و طرف مشورت قرار گرفتن در سه قوه دليل اين تفاوت حضور است. اما ماجرا را از زبان يك مقام آگاه به شكل ديگري مي‌شنويم. او به «اعتماد» مي‌گويد: در شرايط حاضر دولت بودجه كافي براي اتمام پروژه‌هاي آغاز شده ندارد بنابراين در جلساتي كه مسوولان به اتاق مي‌آيند نامه واگذاري برخي از اين پروژه‌ها به فعالان اتاق امضا مي‌شود. هرچند اتمام پروژه‌ها نياز به سرمايه‌گذاري دارد اما سود عايدي ناشي از آنكه قرار بود در پايان كار به درآمدهاي كشور اضافه شود؛ به جيب صاحبان خصوصي آن در آينده خواهد رفت. توجه به چنين اتفاق مهمي كه هنوز رسانه‌اي نشده روشن مي‌كند چرا رقابت‌ها در دور هشتم انتخابات تا اين حد جدي شده است.
بررسي تخلفات در هيات نظارت
اگرچه در آستانه انتخابات با انبوهي از تخلفات روبه‌رو بوديم و گروه‌هاي مختلف براي كسب راي بيشتر حتي از دادن شير و كيك در محل برگزاري انتخابات نيز ابايي نداشتند؛ نتيجه چيز ديگري از آب درآمد. البته احتمال اينكه در آنچه امروز به عنوان نتيجه اوليه انتخابات اعلام شده، تخلفي وجود داشته باشد نيز هست. بر اين اساس هم قرار است كميته نظارت بررسي كرده و نتيجه نهايي را 28 اسفند اعلام كند. يكي از اعضاي هيات نظارت در اين باره گفت با توجه به اينكه انتخابات به صورت الكترونيكي برگزار شده؛ احتمال تخلف به حداقل رسيده ولي با اين وجود بررسي هر گونه احتمالي در دستور كار است.
رييس انجمن نظارت بر انتخابات اتاق‌هاي بازرگاني سراسر كشور، با ارايه گزارشي از آمار راي‌دهندگان در سراسر كشور اعلام كرد: تاكنون هشت هزار و 87 راي به صندوق‌ها ريخته شده است. مجتبي خسروتاج بيشترين آرا را مربوط به شهر تهران با يك هزار و ۸۵۰ راي و پس از آن، اصفهان با ۴۹۰ راي، اروميه با ۴۰۳ راي و كرمانشاه با ۳۸۸ راي دانست. وي افزود: 37 هزار و 700 نفر در كشور كارت بازرگاني و عضويت دارند و كساني واجد شركت در اين انتخابات هستند كه كارت آنها حداقل يك سال سابقه داشته و در روز راي‌گيري داراي اعتبار باشد. معاون وزير صنعت، معدن و تجارت اضافه كرد: به موجب اين قانون 27 هزار و 856 نفر اعم از حقيقي يا حقوقي واجد شرايط راي دادن هستند.
به نظر مي‌رسد اتاق پوست انداخته است. پوستي كه برآمده، نه سياسي است، نه حزبي، نه ساختار انحصاري دارد و نه هجومي است. در اتاق جديد همه هستند؛ انقلابي، اخلاقي، صنعتگر، معدن كار، زن، جوان و پيرمرد.