پايداري سلامت اجتماعي
در گروي مشاركت شهروندان
سيدچمران موسوي
اهميت سلامت اجتماعي فراتر از سلامت جسماني است. امروزه مشكلات و بيماري‌هايي از قبيل: ديابت، سرطان، فشار خون و بسياري از بيماري‌هاي جسمي و رواني ريشه در سلامت اجتماعي جامعه دارد.
توسعه سلامت اجتماعي مي‌تواند نقش پيشگيرانه‌اي در ايجاد انواع بيماري‌ها داشته باشد. افرادي كه از لحاظ اجتماعي سالم‌تر هستند، به لحاظ ذهني و احساسي نيز سالم‌تر خواهند بود و كمتر به افسردگي مبتلا مي‌شوند.
سلامت اجتماعي عبارت است از ارزيابي و شناخت فرد از چگونگي عملكردش در اجتماع و كيفيت روابطش با ديگر افراد جامعه، نزديكان و گروه‌هاي اجتماعي كه فرد عضوي از آنهاست.
اين نوع از سلامت شامل آن دسته از پاسخ‌هاي دروني فرد (احساس، تفكر و رفتار) است كه نشانگر رضايت يا فقدان رضايت فرد از زندگي و محيط اجتماعي‌اش است.
وجود شبكه‌هاي ارتباطي و حمايت اجتماعي و توسعه مهارت‌هاي مشاركتي و ارتقاي تاب‌آوري اجتماعي و احساس امنيت، نقش موثري در ارتقاي سلامت اجتماعي دارد. بر اساس نظر كارشناسان و متخصصان بيش از ۵۰ درصد عوامل موثر بر سلامت، عوامل اجتماعي است. هنگامي كه با ديگران ارتباط برقرار مي‌شود، احساس حمايت اجتماعي شكل مي‌گيرد. با توجه به اينكه ارتقاي سلامت، به ويژه سلامت اجتماعي، بيش از پيش بر پيشگيري متمركز است مي‌توان انتظار داشت، تقويت بعد اجتماعي سلامت در كنار ساير ابعاد آن، بسترهاي لازم را براي افزايش نشاط اجتماعي، وفاق، تعامل، همبستگي اجتماعي، رضايت از زندگي، مسووليت‌پذيري، مشاركت، افزايش كارآمدي، كاهش آسيب‌هاي اجتماعي و جرايم، كاهش هزينه‌ها و... در هر جامعه‌اي فراهم كند.
در نهايت بدون شك، تقويت و توسعه شاخص‌هاي سلامت اجتماعي در هر جامعه‌اي، كاهش بار آسيب‌هاي جسمي و رواني را به دنبال خواهد داشت. يكي از مهم‌ترين اقدامات به منظور تقويت و توسعه شاخص‌هاي سلامت در جامعه، مشاركت اجتماعي شهروندان است. در واقع مشاركت، حاصل روندي پوياست كه در آن فرد، خواسته‌هاي واقعي خود و جامعه را به درستي مي‌شناسد، تقويت مشاركت اجتماعي، باعث ارتقاي روحيه نشاط و شادابي در جامعه مي‌شود و زمينه افزايش سلامت اجتماعي را فراهم مي‌كند.
كارشناس و پژوهشگر پايش اجتماعي