ادبِ مرد
مصطفي جلالي فخر
بخشهايي از برنامه «من و شما» كه فراستي به عنوان منتقد مهمان در آن حضور داشته در فضاي مجازي پخش شده است و بر همين مبنا، اين يادداشت را مينويسم. مجري جواني كه نامش را نميدانم، ميكوشيد با بيپروايي و با استفاده از جملات و عبارات و لحن غيرمودبانه و قطع مكرر صحبتهاي مهمان او را به گوشه رينگ بكشاند. فراستي هم كه در حوزه رسانه و نقد، صاحب تجارب زيادي است، در دام غيرحرفهاي مجري نيفتاد و با اشاره به «احترام براي مخاطب» و واكنش كوتاه و درست «ادب نداري!» نسبت به مجري، برنامه را ترك كرد. آن چه اتفاق افتاد قطعا رفتار زشتي بود كه اصلا به معناي جسارت و حرفهايگري و مناظره مجري نبود. گاهي مرز ميان چالش و بيشعوري در حد يك تار مو باريك ميشود. آن چه ديديم، متاسفانه بيش از آنكه نشاندهنده بيادبي مجري باشد (كه هست) نشان از فقدان نظارت اخلاقي در رسانهاي با مخاطب سراسري است. حداقل انتظار اين بود كه آن جوان، رعايت بزرگتري مهمان را ميكرد و در برابر اين اطلاعرساني فراستي كه قصد ترك برنامه را دارد، به جاي پررويي و اصرار بر بيشعوري و گفتن «موافقم»، از مهمان و بينندگان برنامه عذرخواهي ميكرد.
در آن چه اتفاق افتاد، من قطعا كنار مسعود فراستي هستم و نه تنها آن مجري، بلكه تهيهكننده برنامه كه از چنين فردي استفاده كرده و ناظر پخش كه اجازه ادامه اين رفتار بيادبانه را داده شماتت ميكنم. رابطه همكاريام با فراستي هم صرفا در حد سلام و عليك و ادب دوطرفه در برخوردهاي اتفاقي است. اما به همين بهانه ميخواهم به او هم نقد وارد كنم. نه به دليل آن چه در آن برنامه گذشت، بلكه به خاطر برخي كنشها و عبارات و نظراتي كه خودش در برنامههاي تلويزيونياش ارايه كرده است. البته او هيچ وقت در حد رفتار مجري مذكور عمل نكرده است، اما لحن و نظرهايي داشته كه ميتوانستند تا آن حد تند و گاه توهينآميز نباشند. مثل آن چه درباره شيوه فيلمسازي كيميايي گفت و ميتوانست معناي توهينآميزي داشته باشد. با نقدهاي عريان و گزنده او مخالف نيستم و اصلا فراستي با همين شناسه نقد و نظر است كه به يك برند رسانهاي بدل شده است. اما گاهي زيادهروي ميكند و در مسيري ميافتد كه مهمان روبرو دچار همان حالي ميشود كه خودش در آن برنامه داشت. شايد اينكه دست تقدير او را در برابر جوان بيادبي نشاند كه از افشاي زندگي خصوصياش براي عصبي كردنش بهره برد، گزشي باشد كه او را از اين پس سنجيدهتر كند؛ اينكه قبل از انتخاب جملات و عباراتي كه براي نقد فيلمها برميگزيند، به كسي كه در مقابلش نشسته نيز بيشتر بينديشد.