سيف دليل نابودي درآمدزايي بانك‌ها را چشم و همچشمي عنوان كرد
طيب‌نيا: حل مشكل تنگناي اعتباري از نان شب واجب‌تر است
گروه اقتصادي| منابع قفل شده بانكي كه دست كم 200 هزار ميليارد تومان برآورد مي‌شود باعث شده قدرت تسهيلات‌دهي به‌شدت كاهش يابد. اين ماجرا نهايتا تاثير خود را در اقتصاد با نشان دادن چهره‌اي از ركود نمايان مي‌كند و اين ركود در سال 93 به قدري عميق بود كه در زندگي افراد اثرات آن به خوبي قابل لمس شد. بر همين اساس نيز پرداختن به موضوع منابع قفل شده بانكي را علي طيب‌نيا، وزير اقتصاد اولويت اصلي مي‌داند و براي آنكه شدت اهميت پرداختن به آن را مشخص كند، مي‌گويد: پرداختن به موضوع تنگناي اعتباري و رفع آن از نان شب براي ملت واجب‌تر است. طيب‌نيا كه در پنجمين همايش سالانه بانكداري الكترونيك و نظام‌هاي پرداخت سخن مي‌گفت، عنوان كرد: متاسفانه به دليل شرايط اقتصادي در گذشته كه بر نظام بانكي كشور حاكم بوده است و سياست‌هاي اقتصادي كه در گذشته نزديك اتخاذ شده و همچنين تحريم‌ها، نظام بانكي كشور با تنگناي اعتباري مواجه شده است. در حال حاضر بزرگ‌ترين چالش اقتصادي كشور تنگناي مالي است و اگر مي‌خواهيم به سمت رشد و توسعه اقتصادي حركت كنيم بايد اين مشكل را به هر طريقي رفع‌كنيم. وزير اقتصاد متذكر شد: اگر مي‌بينيد نرخ سود به شكل معناداري از تورم بالاتر است، علت آن را در همين موضوع مي‌توان جست‌وجو كرد. به همين دليل بدون توجه به اين مسائل نمي‌توان مساله نرخ سود را به شكل ريشه‌اي حل كرد. او تاكيد كرد: قطعا بايد نرخ سود كاهش يابد. اما بدون توجه به عوامل بنيادين ممكن نيست. بنابراين ما در دوران پساتحريم و در برنامه ششم بايد توجه ويژه‌اي به مشكل تنگناي اعتباري داشته باشيم. طيب‌نيا تاكيد كرد: پرداختن به موضوع تنگناي اعتباري و رفع آن از نان شب براي ملت هم واجب‌تر است. بايد مشكل بدهي‌هاي دولت به نظام بانكي و چالش‌هاي نظام بانكي در دوران پساتحريم حل و فصل شود.
380 هزار ميليارد تومان بدهي دولت
او اذعان كرد: مساله تنگناي مالي در دو موضوع بدهي‌هاي دولت و مشكلات نظام بانكي خلاصه مي‌شود. تاكنون در حوزه بدهي‌هاي دولت ساختار و تشكيلاتي نداشته‌ايم كه اين بدهي‌ها را محاسبه و احصا كند. درست است كه در وزارت اقتصاد دفتري در اين زمينه شكل گرفته اما هنوز رقم بدهي‌هاي دولت نهايي نشده است. دولت و شركت‌هاي دولتي تا به امروز در حدود 380 هزار ميليارد تومان به نظام بانكي بدهي دارند كه 196 هزار ميليارد تومان بدهي دولت و 184 هزار ميليارد تومان هم بدهي شركت‌هاي دولتي است كه اگر بدهي
55 ميليارد دلاري بخش نفت را هم در نظر بگيريم، كه در حدود 160 هزار ميليارد تومان مي‌شود، به عدد واقعي بدهي‌هاي دولت نزديك مي‌شويم، اما اين پايان ماجرا نيست. طيب‌نيا افزود: مساله ديگر نظام بانكي بحث چالش‌هاي اين نظام است؛ به‌طوري كه مطالبات غيرجاري به بالاي 90 هزار ميليارد تومان رسيده است. مجموعه اين عوامل نشان مي‌دهد ما با پديده انجماد نظام بانكي كشور مواجه هستيم و بخش زيادي از منابع قفل شده‌اند. او در ادامه توضيح داد: ايجاد بازار بدهي يكي از رويكردهاي جدي دولت در برنامه ششم است، تا از اين طريق بتوانيم مشكلات تامين مالي در نظام بانكي را حل كنيم.
تمركز تحريم‌ها در نظام بانكي بود
او يادآور شد: من فكر مي‌كنم در چند روز آينده تحريم‌ها حل خواهند شد. عمدتا اين تحريم‌ها در نظام بانكي تمركز داشته‌اند و بايد در اين زمينه تلاش كنيم تا نظام بانكي بتواند ارتقا پيدا كند. طيب‌نيا يادآور شد: به نظرم نظام بانكي در عرصه مقابله با تحريم‌ها نمره مثبتي گرفته است. اما در دوران پساتحريم، ماموريت سنگيني بر دوش ما و نظام بانكي قرار دارد. وي همچنين عنوان كرد: بايد از فضايي كه براي رفع تحريم‌ها و گشايش اقتصادي ايجاد مي‌شود استفاده و جايگاه خود را در عرصه بين‌المللي به جايگاه ممتاز و برتري تبديل كنيم. او خاطرنشان كرد: به همين دليل، در برنامه ششم توسعه مقام معظم رهبري دستيابي به رشد هشت‌درصدي اقتصاد را ابلاغ كرده‌اند. يكي از عواملي كه باعث مي‌شود رشد هشت‌درصدي اقتصاد را به دست بياوريم تامين مالي در حوزه سرمايه‌گذاري است. به گفته وزير اقتصاد، اقتصاد ايران به 700 هزار ميليارد تومان سرمايه‌گذاري نياز دارد تا رشد هشت‌درصدي محقق شود كه بخش عمده‌اي از اين تامين و تجهيز منابع مالي، بر دوش نظام بانكي است.
رقابت‌هاي كور مهم‌ترين جنبه درآمدي بانك‌ها را از بين برد
در اين همايش رييس كل بانك مركزي گفت: ساختار كسب و كار بانكي در حوزه نظام‌هاي پرداخت، به علت فقر دانش، عدم حسابرسي و رقابت‌هاي كور و چشم و همچشمي بانك‌ها آسيب ديده و اين اتفاق‌ها منجر به حذف كارمزدها و نابودي مهم‌ترين جنبه درآمدزايي بانك‌ها شده است. ولي‌الله سيف بيان كرد: شرايط پساتحريم، به معني برقراري ارتباط و تعامل كامل با بازار بين‌المللي است. نظام بانكي كشور به لحاظ كسب و كار بيش از يك دهه از روندهاي بين‌المللي دور بوده است و به لحاظ تعاملات خرد، نظير كارت‌هاي بين‌المللي پرداخت، اين فاصله به بيش از دو دهه مي‌رسد. اين شرايط دو چالش عمده پيش روي نظام پولي كشور گذاشته است؛ تطبيق با استانداردها، فرآيندها و مختصات كسب و كار بانكي در محيط بين‌الملل و تعامل و برقراري ارتباط با بانك‌ها و نهادهاي پولي و تسويه بين‌المللي. وي افزود: اصول كميته بال در خصوص سامانه‌هاي پرداخت و تسويه و اخيرا اصول زيرساخت بازارهاي مالي، در ايجاد و راهبري سامانه‌هاي پرداخت بانكي مورد توجه و رعايت دقيق قرار نگرفته است. برنامه‌ريزي و وضع مقررات و چارچوب‌ها به جاي كسب و كار بانكي، معطوف به جاه‌طلبي‌هاي فناورانه بوده كه لزوما به معني ارتقاي كارايي و اثربخشي نظام بانكي در كل نبوده است.
بازسازي بانك مركزي آغاز شد
رييس كل بانك مركزي در ادامه گفت: بازسازي بانك مركزي در قالب نقشه راه جديد و تدوين ۵۴ طرح آغاز شد. او با اعلام اينكه بازسازي بانك مركزي كليد خورد اظهار كرد: بازسازي بانك مركزي به عنوان ناظر در روابط بانك‌ها و در قالب طرح بانك مركزي ۱۴۰۰ آغاز شده است. رييس كل بانك مركزي افزود: براساس نقشه راه بانك مركزي
۵۴ طرح تعريف شده كه بيش از نيمي از آنها مربوط به بازسازي نهادي بانك مركزي و ارتباط آن با بازارهاي پولي و مالي است. مهم‌ترين چالش نظام بانكي نگرش‌ها در وضع مقررات و سياستگذاري است به همين خاطر معتقديم نقشه راه بانك مركزي مي‌تواند الگويي مناسب براي بانك‌ها باشد كه اگر اين كار را شروع نكرده‌اند بهتر است هرچه سريع‌تر شروع كنند.
او اشاره كرد: بيش از يك دهه است كه نظام بانكي از قافله تحولات بانكي بين‌المللي به دور بوده و در تعاملات خرد نظير كارت‌هاي بين‌المللي دو دهه عقب هستيم. وي با بيان اينكه در توسعه نظام پرداخت‌هاي الكترونيك در يك محيط بسته، گلخانه‌اي قرار داشته‌ايم، افزود: اين موضوع باعث شده هزينه‌هاي زيادي تحمل كنيم و از تجربيات بين‌المللي استفاده نكنيم.
وزير ارتباطات هم در اين همايش با اعلام اينكه در برنامه ششم توسعه ۶۰۰ هزار ميليارد ريال سرمايه‌گذاري در بخش فناوري اطلاعات انجام مي‌شود، گفت: اميدوارم تا پايان هفته خبرهاي خوشي براي مردم داشته باشيم. محمود واعظي تصريح كرد: ۶۰۰ هزار ميليارد ريال سرمايه‌گذاري دولتي و بخش خصوصي در برنامه ششم توسعه براي بخش فناوري اطلاعات و ارتباطات انجام خواهد شد. وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات اظهار كرد: ۲۰۰ هزار ميليارد ريال اين سرمايه‌گذاري توسط بخش دولتي براي توسعه بخش فناوري اطلاعات و ارتباطات در برنامه ششم كشور صورت خواهد گرفت و ۴۰۰ هزار ميليارد ريال نيز بخش خصوصي سرمايه‌گذاري خواهد كرد. وي گفت: انجام اين سرمايه‌گذاري‌ها و برنامه‌هاي پيش‌بيني شده سبب خواهد شد، نياز شبكه بانكي كشور در بخش امنيت و اعتماد و همچنين فيبر نوري، راديويي و ماهواره‌اي محقق شود. واعظي ابراز اميدواري كرد بخش بانكي كشور با توانايي‌هايي كه دارد بتواند تحول شگرفي در بخش بانكداري الكترونيك ايجاد كند. وي با بيان اينكه اميدواريم در آخر هفته جاري خبرهاي خوشي براي مردم اعلام شود، خاطرنشان كرد: بخش بانكي بيشترين سود را با لغو تحريم‌ها مي‌برد و مي‌تواند خدمتي به آينده كشور كند. برجام و مذاكرات هسته‌اي با حمايت‌هاي مقام معظم رهبري به سرانجام خوبي رسيد، زيرا كار، سنگين، سخت و پيچيده بود و اشراف رييس‌جمهور كه تيم آقاي ظريف را هدايت كرد و اميدواريم تا آخر اين هفته خبرهاي خوبي بشنويم كه اين افتخار بزرگي براي كشور است.