دولت تدبير و اميد و برنامه تضمين سلامت ايرانيان
رضا ملك‌زاده٭
سلامت از اركان اساسي رفاه مردم بوده و پس از امنيت از بالاترين جايگاه برخوردار است. يكي از وظايف بسيار مهم دولت‌ها نيز فراهم آوردن امكانات و زير ساخت لازم جهت دسترسي عادلانه مردم به خدمات با كيفيت در زمينه بهداشت، درمان و توانبخشي است. از دستاوردهاي بسيار مهم جمهوري اسلامي ايران طي 35 سال گذشته برقراري شبكه بهداشت در سرتاسر كشور، به خصوص مناطق محروم و موفقيت بسيار چشمگير در كنترل بيماري‌هاي عفوني و كاهش مرگ‌ومير نوزادان، كودكان و مادران و ارتقاي شاخص‌هاي سلامت در حد كشورهاي پيشرفته جهان بوده است. همزمان و با تربيت نيروي انساني گروه پزشكي در تمام رده‌ها و احداث مراكز بهداشتي درماني روستايي و شهري و همچنين افزايش تعداد تخت‌هاي بيمارستاني و ارايه خدمات درماني با بهترين كيفيت در تمام رشته‌هاي تخصصي و فوق تخصصي در اقصي نقاط كشور و برقراري نظام بيمه درماني و تعميم آن به تمام آحاد جامعه، سبب شد تا اميد به زندگي در بدو تولد در جمهوري اسلامي ايران هم اكنون به مرز 75 سال نزديك شود. با وجود اين پيشرفت‌هاي چشمگير، عملكرد بيمه‌هاي درماني به دلايل گوناگون، به خصوص پايين نگه داشتن غيرمنطقي تعرفه‌هاي خدمات درماني و عدم پوشش داروها و خدمات بسيار ضروري و مهم و هزينه كردن بودجه سهم درمان درساير امور موجب شد تا هزينه‌هاي كمرشكن درمان به مردم، به خصوص اقشار با در آمد متوسط و پايين تحميل شده و دسترسي آنها به خدمات بسيار ضروري بهداشت و درمان محدود شود. در سه سال اخير، مردم در مراجعه حتي به بيمارستان‌هاي دولتي كه اغلب به دليل عدم حمايت سازمان‌هاي بيمه‌گر به مرز ورشكستگي رسيده بودند، مجبور به پرداخت هزينه‌هاي كمرشكن بودند و نارضايتي از بخش درمان به اوج خود رسيد. يكي از اولويت‌هاي مهم دولت تدبير و اميد، بهبود وضعيت درمان و سلامت مردم اعلام شد و با تلاش وزير بهداشت، بخشي از يارانه‌ها از طريق وزارت بهداشت به بيمارستان‌ها و ساير مراكز درماني كشور اختصاص يافت و هزينه كمرشكن درمان براي آحاد مردم كاهش پيدا كرد و موجي از رضايتمندي در مردم پديدار شد. يكي از مهم‌ترين برنامه‌هاي دولت تدبير و اميد، ارتقاي سلامت و تحول اساسي در بهبود و ارايه خدمات بهداشتي و درماني به مردم اعلام شد. برقراري نظام جامع كارآمد مترقي و يكپارچه بيمه‌هاي درماني از مهم‌ترين برنامه‌هاي رفاه اجتماعي وزير بهداشت اعلام شد و اقدامات لازم براي افزايش تعداد خانه‌هاي بهداشت و ارايه خدمات بهداشتي و درماني در حاشيه شهرهاي بزرگ، بهبود و ارتقاي كيفيت تخت‌هاي بيمارستاني موجود، برنامه‌ريزي جهت افزايش تخت‌هاي بيمارستاني، احداث پلي كلينيك‌ها و مراكز جامع درمان بيماري‌هاي قلب و عروق و سرطان براي فراهم كردن امكانات و زيرساخت‌هاي ضروري و جهت ارايه خدمات با كيفيت بهتر در نظام بيمه‌هاي درماني شروع شده است. مهم‌ترين اقدام جهت موفقيت در ارايه بهترين خدمات سلامت و كسب رضايتمندي مردم، اصلاح ساختار بيمار بيمه‌هاي درماني كشور و تجميع و يكپارچه‌سازي آنها تحت عنوان «بيمه سلامت ايرانيان» با توليت وزارت بهداشت است. در شرايط كنوني كشور با فراهم بودن زيرساخت‌هاي لازم، امكان سازماندهي بيمه‌هاي درماني موجود كشور در يك ساختار يكپارچه و تحت توليت وزارت بهداشت، به نحوي كه ارايه خدمات با كيفيت بهداشتي، درماني به صورت عادلانه در سراسر كشور براي آحاد مردم ايران امكان‌پذير باشد و دغدغه تامين هزينه درمان هم برطرف شود، بيشتر از هر زمان ديگري فراهم است. دولت تدبير و اميد و نمايندگان محترم مجلس مي‌توانند با حمايت از تجميع بيمه‌ها و فراهم كردن ساختار مناسب مالي، به نحوي كه كليه بودجه سهم درمان از سازمان تامين اجتماعي و ساير بيمه‌ها و كمك‌هاي دولت در يك صندوق بيمه، متمركز شده و با مديريت وزارت بهداشت كه مي‌تواند علاوه بر فراهم آوردن دسترسي مجموعه مردم به خدمات مناسب، ضوابط و مقررات لازم جهت كاهش هزينه‌ها، جلوگيري از هزينه‌هاي القايي و صرفه‌جويي لازم و نظارت دقيق بر كيفيت خدمات درماني را همزمان فراهم آورد، سبب شوند كه اين اقدام يكي از مهم‌ترين دستاوردهاي نظام جمهوري اسلامي محسوب شده و كشور ايران به عنوان صاحب يكي از موفق‌ترين نظام‌هاي بيمه درماني در سطح جهان معرفي شود. نگاهي به تاريخ برنامه‌هاي اجتماعي در كشورهاي پيشرفته جهان ثابت مي‌كند كه مهم‌ترين و مفيدترين وظيفه دولت‌ها در طول تاريخ، فراهم كردن نظام بيمه‌هاي درماني موفق بوده و اميدوارم دولت تدبير و اميد در اجراي اين اقدام تاخير ودرنگ روا ندارد. ٭معاون تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت