بررسي گيشه سينماي ايران در شهرستان‌ها
اقبال بالاي فيلم‌هاي اجتماعي
محمدعرفان صديقيان
با وجود اينكه پس از بروز جنگ تحميلي چگونگي استقبال مخاطبان از سينماي ايران نامشخص و غيرقابل پيش‌بيني بود، اما با اين وجود گيشه سينماي ايران در مردادماه رونق بسياري پيدا كرده و نكته جالب توجه آن، اقبال دوباره تماشاگران به فيلم‌هاي اجتماعي است. گويي ديگر از سيطره مطلق ژانر كمدي و سايه سنگين آن بر سر سينماي ايران خبري نيست و تنها وجود استانداردها و چگونگي كيفيت يك اثر است كه ميزان استقبال مخاطبان از يك فيلم را تعيين مي‌كند. شايد در دوران پس از جنگ كمتر كسي فكر مي‌كرد كه با اين سرعت رونق به گيشه سينماي ايران بازگردد. اما وجود فيلم كنجكاوبرانگيز «پير پسر» و «زن و بچه» در چرخه اكران باعث شد تا معادلات دگرگون شود. علاوه بر اين، وجود طرح پيش‌فروش نيم بهاي بليت در روزهاي سه‌شنبه نيز باعث شده تا بسياري اين روز را براي تماشاي فيلم‌ها روي پرده نقره‌اي انتخاب كنند.
مطابق با آماري كه اخيرا منتشر شده است، تنها در ۲۰ سه‌شنبه از ابتداي سال تاكنون، بيش از ۳ ميليون و ۵۰۰ هزار مخاطب به تماشاي فيلم‌ها نشسته‌اند و اين يعني، وجود طرح‌هاي تشويقي مي‌تواند مخاطبان را هر چه بيشتر به تماشاي آثار مختلف در سالن‌هاي تاريك سينما ترغيب كند. استقبال از فيلم‌هاي حال حاضر اكران تنها مربوط به پايتخت نيست، بلكه بسياري از سينماهاي شهرستان‌ها نيز به واسطه وجود فيلم‌هاي متنوع توانسته‌اند شرايط مناسبي را تجربه كنند. موضوعي كه مديران پرديس‌هاي سينمايي «سيتي سنتر» در اصفهان و «بندرعباس مال» روي آن تاكيد دارند. با توجه به وضعيت حال حاضر گيشه مي‌توان پيش‌بيني كرد كه حداقل تا پايان تابستان چشم‌اندازي روشن و پايدار پيش روي سينماي اجتماعي ايران خواهد بود.
فراتر از تخفيف بليت
محمد پناهي‌نژاد، مدير پرديس سينمايي سيتي سنتر اصفهان كه از جمله مجموعه‌هاي سينمايي پرمخاطب محسوب مي‌شود، در خصوص ميزان استقبال مخاطبان از فيلم‌هاي روز سينماي ايران گفت: با توجه به اتفاق‌هايي كه كشور با شروع جنگ تجربه كرد، روزهاي خوبي براي سينماي ايران پيش‌بيني نمي‌شد. به علاوه با فرارسيدن ماه‌هاي محرم و صفر به‌طور طبيعي تعداد مخاطبان سينما كاهش پيدا مي‌كند. اما تنها يك هفته پس از پايان جنگ، به واسطه حضور فيلم «پير پسر» در چرخه اكران، مخاطبان به سرعت به سالن‌هاي سينما بازگشتند. اشتياق مردم به تماشاي اين فيلم به حدي بود كه حتي پيش‌بيني‌ها در خصوص كاهش تعداد تماشاگران در ماه‌هاي محرم و صفر اشتباه از آب درآمد و با وجود مناسبت‌هاي مذهبي، فروش اين اثر همچنان با روندي تصاعدي افزايش پيدا كرد.
پناهي‌نژاد ادامه داد: سينماي اجتماعي ايران براي سال‌ها مهجور واقع شده بود و پس از فيلم «متري شش و نيم» كمتر اثري توانسته بود به تعداد مخاطبان يك ميليون نفر دست پيدا كند. اتفاقي كه خوشبختانه بار ديگر به واسطه «پير پسر» رقم خورد و همچنان نيز تماشاگران بسياري مشتاق تماشاي اين اثر هستند. رونقي كه امسال در ماه‌هاي محرم و صفر شاهد آن هستيم در تمام سال‌هاي اخير بي‌سابقه بوده است و البته بايد به اين نكته مهم توجه داشته باشيم كه براي مدت‌ها فيلم اجتماعي باكيفيتي راهي پرده سينما نشده بود. اين مدير سينما يادآور شد: البته در دو هفته گذشته اكران فيلم‌هاي تازه «مرد عينكي» و «زن و بچه» نيز باعث رونق هر چه بيشتر گيشه سينماي ايران شده است. اما من عقيده دارم وجود فيلم «پير پسر» باعث شد تا اقتصاد سينماي ايران پس از دوران جنگ نجات پيدا كند. او افزود: چند روز قبل مديران سازمان سينمايي از پرديس سينمايي «سيتي سنتر» بازديد كردند كه در گفت‌وگو با آنها، بر لزوم وجود تنوع در سبد اكران تاكيد كردم. به عنوان مثال در سال‌هاي گذشته سينماي كودك رونق بسياري داشت و فيلم‌هايي مانند «كلاه قرمزي» و «شهر موش‌ها» فروش قابل توجهي را به ثبت رساندند. بنابراين اگر فيلم‌هايي با كيفيت مناسب توليد شوند، قطعا بر گيشه سينماي ايران اثرگذار خواهد بود. پناهي‌نژاد در خصوص ميزان استقبال تماشاگران از طرح فروش بليت نيم‌بها در روزهاي سه‌شنبه هر هفته نيز عنوان كرد: تقريبا ظرفيت تمام سالن‌هاي پرديس سينمايي «سيتي سنتر» در روزهاي سه‌شنبه تكميل مي‌شود. بر خلاف آنچه تصور مي‌شود، اين ميزان از استقبال تنها به دليل كاهش قيمت بليت در اين روز نيست، بلكه برخي به دليل حضور پرشور تماشاگران و حس و حال خاص سالن‌ها روز سه‌شنبه را براي تماشاي آثار اكران شده در سينما انتخاب مي‌كنند. اين موضوع خصوصا در مورد فيلم‌هاي مربوط به سينماي كمدي نمودي واضح دارد. براي قشر خاصي از سينماروها، ميزان قيمت بليت اهميت چنداني ندارد، بلكه اين گروه مي‌خواهند تا فضاي متفاوت و جذابي را در سالن تجربه كنند. او در پايان گفت: به نظر مي‌رسد با توجه به فيلم‌هاي حاضر در چرخه اكران ميزان فروش فيلم‌ها شرايط پايداري را تجربه كند و بعيد مي‌دانم گيشه سينماي ايران دچار افت محسوسي شود. به شخصه از مديران سازمان سينمايي درخواست كردم تا مشكل فيلم‌هايي نظير «شيشليك» براي اكران حل شود، چراكه وجود چنين آثاري در سبد اكران مي‌تواند باعث شود تا بار ديگر اتفاقي ويژه نظير آنچه براي «فسيل» رخ داد را شاهد باشيم.
هم كيفيت فيلم‌ها و هم امكانات استاندارد
مهدي احمدي، مدير پرديس سينمايي بندرعباس مال معتقد است: اكران فيلم‌هاي باكيفيت و متنوع كمدي و اجتماعي باعث رونق گيشه سينماي ايران شده است. احمدي در خصوص ميزان استقبال تماشاگران شهر بندرعباس در مرداد ماه گفت: تا پيش از احداث اين پرديس سينمايي، شهر بندرعباس فاقد مجموعه‌اي مدرن بود. خوشبختانه با مديريت اصولي آقايان صابري و سرتيپي، در ۲ سال اخير، استقبال از اين پرديس سينمايي بسيار مطلوب بوده است. او ادامه داد: مديريت اين مجموعه به صورت پيوسته وضعيت سالن‌ها و امكانات پرديس سينمايي بندرعباس مال را رصد مي‌كنند تا مخاطبان بتوانند در بهترين شرايط ممكن به تماشاي فيلم‌ها بنشينند. ما تلاش كرديم كاستي‌ها و كمبود فضاهاي فرهنگي اين شهر را برطرف كنيم و ميزان استقبال مخاطبان نشان مي‌دهد كه خوشبختانه در اين مسير موفق بوده‌ايم. او ادامه داد: امكانات مجموعه‌هاي سينمايي در جذب مخاطبان تاثير بسيار زيادي دارد و نبايد از اين نكته غافل شويم. به عنوان مثال يكي از مخاطبان اين مجموعه تاكنون پنج بار به تماشاي «پير پسر» نشسته است كه علاوه بر كيفيت فيلم، وضعيت استاندارد سالن نمايش از دلايل او براي تماشاي اين اثر بوده است. احمدي يادآور شد: در اين مجموعه استقبال مخاطب از فيلم‌هاي «پير پسر» و «مرد عينكي» بيشتر است. اصولا مردم اين شهر به تماشاي فيلم‌هاي كمدي علاقه ويژه‌اي دارند و به همين دليل فكر مي‌كنم آمار تماشاگران «مرد عينكي» به تدريج افزايش يابد. مدير پرديس سينمايي بندرعباس مال درباره اجراي طرح فروش بليت نيم‌بها در سه‌شنبه‌ها و ميزان استقبال از آن بيان كرد: در اين روز معمولا سالن‌هاي مربوط به فيلم‌هاي پرمخاطب به صورت كامل تكميل مي‌شود و بسياري از مخاطبان بليت‌هاي خود را به صورت اينترنتي تهيه مي‌كنند. بنابراين عموما در روزهاي سه‌شنبه بليتي براي خريداري از گيشه باقي نمي‌ماند.