آموزگاري براي آينده بهتر ايران

پرونده ويژه سياستنامه شماره ۳۴ به تجليل از «آموزگار ملي» اختصاص داده شده است. ژاله آموزگار در ۱۲ آذر ۱۳۱۸ در شهر خوي به دنيا آمد. او پژوهشگر ايراني در زمينه فرهنگ و زبان‌هاي باستاني است. آموزگار دكتراي زبان‌هاي باستاني ايراني و ادبيات مزديسني را از دانشگاه سوربن فرانسه گرفته است. او بيش از ۳۰ سال در دانشگاه تهران تدريس كرده است. گودرز رشتياني، استاد دانشگاه، در توصيف آموزگار مي‌گويد: «او اسطوره‌ها را فقط داستان‌هاي خيالي يا افسانه‌هاي قديمي نمي‌داند. به‌نظر او، اسطوره‌ها روايت‌هايي هستند كه انسان‌ها براي پاسخ دادن به پرسش‌هاي مهم زندگي، مثل معناي هستي، مفهوم انسان، مرگ و زندگي، خوبي و بدي ساخته‌اند. آموزگار با دقت و دانش بالا، اين اسطوره‌ها را از دل متون كهن بيرون كشيده، آنها را بررسي كرده و در زمينه‌اي جهاني تحليل كرده است. او نشان داده است كه اين روايت‌ها فقط داستان نيستند، بلكه بخشي از وجدان فرهنگي و فكري مردم ايران هستند. به‌عبارت ديگر، اين اسطوره‌ها به شكل‌گيري هويت و فرهنگ ايراني كمك كرده‌اند.» رشتياني كه اكنون استاد گروه تاريخ دانشگاه تهران است در سطور ديگري به بازخواني فرهنگ ايران از منظر آموزگار اشاره كرده است؛ كار آموزگار باعث شده ما بهتر بفهميم كه ريشه‌هاي فكري و فرهنگي ما از كجا آمده‌اند و چگونه شكل گرفته‌اند. او نشان داده است كه براي شناختن خود و فرهنگمان، بايد به سراغ اين روايت‌هاي كهن برويم و آنها را به زبان امروز بازخواني كنيم. اين نگاه، ايران و فرهنگش را زنده‌تر و عميق‌تر نشان مي‌دهد. مهرك‌علي صابونچي، كه روزي شاگرد ژاله آموزگار بوده و هنوز هم خود را دانشجوي او مي‌داند، درباره استادش چنين مي‌گويد: مهم‌ترين درسي كه از آموزگار گرفتم، نگاه درست و راست او به ايران و جهان است. آموزگار دقيقا مثل آن جمله معروف دينكرد است كه مي‌گويد: «اگر زبان راستگو باشد، چون به كوهي گويي كه فراز رود.» يعني وقتي كسي راست بگويد، حرفش مثل صداي بلند كوه به گوش همه مي‌رسد. آموزگار با ايمان و مهرباني درباره ايران حرف مي‌زند؛ طوري كه آدم دوست دارد براي حفظ ايران از هر سختي و مشكلي بگذرد. عشق او به ايران يك علاقه ساده و پر از تعصب خشك نيست، بلكه عشقي همراه با احترام به انسانيت و حقيقت است. او ايران را نه فقط به خاطر خاك و سرزمينش كه به خاطر ارزش‌هاي انساني و حقيقتي كه در فرهنگ و تاريخ آن است، دوست دارد. اين نگاه آموزگار باعث مي‌شود همه ما بهتر بفهميم چقدر بايد به ايران و انسانيت احترام بگذاريم و براي آينده‌اي بهتر تلاش كنيم.