با تصويب طرح اصلاح قانون ممنوعيت به‌كارگيري بازنشستگان اين قانون مشمول مديران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي هم شد و در پي آن سيد عباس صالحي، وزير فرهنگ و ارشاد، طي حكمي حسين انتظامي را به عنوان سرپرست سازمان سينمايي منصوب كرد؛ كسي كه اگرچه سابقه خوبي در حوزه مطبوعات دارد، اما همه مي‌دانيم فعاليت جدي در حوزه سينما نداشته و با سينما و مشكلات آن دست و پنجه نرم نكرده است.
حالا با روي كار آمدن حسين انتظامي به عنوان مديري جوان سينماگران انتظار تحول و ترويج تفكرات نو را براي سينما دارند؛ تغييراتي بنيادين كه سينما را از چالش‌هايي نظير پولشويي، باندبازي، مسير صعب دريافت پروانه ساخت، اكران بي‌رويه فيلم‌هاي كمدي، تصدي‌گري دولت و... كه در حال حاضر بيشتر با آن مواجه است بيرون آورد و چشم‌اندازي روشن را براي سال‌هاي بعد مقابل سينماگران قرار دهد.
اگرچه حسين انتظامي از مسائل و مشكلات امروز سينما بي‌اطلاع نيست (حتي شنيده شده كه شرايط بغرنج فعلي سينما باعث عدم قبول مسووليت رياست سازمان سينمايي از جانب او شده) اما اوضاع آشفته و باري به هر جهت سينماي فعلي باعث شد تا با تعدادي از سينماگران جوان گفت‌وگو كنيم و گوشه‌اي از درد دل‌ها، پيشنهادات و راهكارهاي اين فيلمسازان جوان را بازتاب دهيم؛ سينماگران جواني كه سينما را در قامت استانداردهاي جهاني درك كرده‌اند و به نظر مي‌رسد مدير جوان سينما وظيفه شنيدن صداي آنها و صيانت از اين استعدادها را دارد....
بودجه سريال‌هاي خانگي از كجا مي‌آيد؟
بهمن كاميار، تهيه‌كننده فيلم تحسين شده «سدمعبر» اميدوار است اهالي سينما با توجه به تجربه‌هاي خوبي كه از حسين انتظامي در حوزه فرهنگ سراغ دارند و اينكه اساسا وي در حيطه كاري‌اش آدم خوشنامي است شاهد اتفاقات خوبي در حوزه سينما باشند و مشكلات بر سر راه فيلمسازان مستقل را برطرف كند. او مي‌گويد: «متاسفانه همه مي‌دانيم اين روزها فضاي سينما فضاي خوشايندي نيست. توليد براي تهيه‌كننده‌هاي بخش خصوصي طاقت فرسا شده است. از وقتي توليد سريال‌ها در شبكه نمايش خانگي با بودجه‌هاي نامحدود و سودآوري بالا همراه شده دستمزدهاي بازيگران به‌شدت افزايش پيدا كرده و همين مساله هزينه‌هاي توليد فيلم را
سرسام‌آور كرده و مسير سختي را پيش روي فيلمساز قرار داده است.»
اين كارگردان جوان كه به غير از تهيه‌كنندگي دو فيلم «مرداد» و «در وجه حامل» را كارگرداني كرده، مي‌گويد: «كسي هم نيست بپرسد بودجه اين فيلم‌ها از كجا تامين مي‌شود؟ من بعيد مي‌دانم با اين اوضاع مالي، بخش خصوصي توان توليد داشته باشد. به نظر من آقاي انتظامي براي اين قضيه راهي بينديشند.»
او همچنين به مسير دريافت پروانه ساخت اشاره مي‌كند و از حسين انتظامي مي‌خواهد كه مرحله اخذ مجوز ساخت را حذف كند: « واقعا مسير دريافت پروانه ساخت فيلمسازان را با چالش عجيب و غريبي همراه كرده است. ما براي دريافت مجوز ساخت با سلايق مختلف و يكسري توصيه‌هاي نامعقول مواجه هستيم. افرادي كه در پروانه ساخت حضور دارند با افرادي كه در شوراي پروانه نمايش حضور دارند متفاوت هستند و سلايق گوناگوني هم دارند و همين باعث تضارب آرا مي‌شود. اميدوارم در دوره مديريت آقاي انتظامي به سينماگران اعتماد بيشتري شود. همچون قانون مطبوعات كه قبل از چاپ بايد از وزارت ارشاد مجوز انتشار دريافت مي‌كرد اما اين مجوز با تصويب قانون مطبوعات برداشته شد و تجربه خوشايندي بود كه نتيجه مثبتي در پي داشت. اميد كه به سينماگران اعتماد بيشتري بشود.»
وي در خصوص چرايي اين مساله توضيح داد: «در حال حاضر اخذ پروانه ساخت براي فيلمي دليل بر دريافت پروانه نمايش آن نيست؛ به عبارت ساده‌تر وقتي فيلمسازي پروانه ساخت براي فيلمش دريافت مي‌كند هيچ تضميني وجود ندارد فيلمش پروانه نمايش هم دريافت كند در واقع مرحله فيلمنامه از فيلم مجزاست. نكته ديگر اينكه دريافت پروانه ساخت اين حق را به وجود مي‌آورد كه حتما فيلم ساخته شده مجوز نمايش بگيرد. پس بياييم مسير را براي فيلمسازان كوتاه و به آنها اعتماد كنيم. قطعا هيچ تهيه‌كننده‌اي سرمايه خود را به خطر نمي‌اندازد و خلاف موازين كشورش فيلمي نمي‌سازد كه نتواند مجوز اكران بگيرد. آقاي انتظامي تجربه‌هاي زيادي در حوزه مطبوعات دارند و همين تجربه‌هاي خود را مي‌توانند در حوزه سينما هم پياده كنند.»
بودجه فيلم‌هاي مستند كجا خرج مي‌شود؟
محدوده فعاليت هادي آفريده بيشتر مستند است و به عنوان مستندساز در سينما شناخته مي‌شود. او معتقد است: «همانطور كه مي‌دانيم حوزه فيلم مستند محلي براي كسب درآمد و ايجاد تحول در چرخه اقتصادي نيست. به نظر من آقاي انتظامي بايد تلاش كنند عدالت فرهنگي در اين نوع سينما حاكم شود. متاسفانه در يكي، دو سال گذشته شاهد بوديم كه بودجه‌ها و امكانات فرهنگي و شرايط توليد فيلم‌هاي مستقل در حوزه مستند كمرنگ و در بسياري از مواقع قطع هم شده و بخش مهمي از امكانات و بودجه‌ها به گروه و طبقه خاص كه با بخش بزرگ سازمان سينمايي ارتباط داشتند تعلق گرفته است. هرچند در دولت فعلي و گذشته مديريت فردي مركز گسترش سينماي مستند و تجربي تلاش كرده كه توازن و عدالت را در حوزه توليد رعايت كند اما همه بودجه فيلم مستند ايران در مركز خلاصه نمي‌شود. ما بايد بدانيم و مشخص شود بقيه بودجه دولت كه براي فيلم‌هاي مستند اختصاص داده مي‌شود كجا مي‌رود و چگونه خرج مي‌شود. اين حق هنرمندان است كه بدانند اين بودجه كه به اسم مستند‌سازان اختصاص داده مي‌شود كجا مي‌رود و خرج مي‌شود. متاسفانه ارگان‌هايي غير از مركز گسترش پاسخگوي مستند‌سازان در جهت شفاف‌سازي بودجه‌ها نيستند.»
آفريده نكته مهم ديگر در حوزه فيلم مستند را نظارت بيش از حد دولت در زمينه مديريت سينماي مستند مي‌داند و مي‌گويد: «تصدي‌گري دولت در حد سياستگذاري نيست. هم دولت فيلم توليد مي‌كند، هم توليدات خود را مميزي مي‌كند، هم جشنواره برگزار مي‌كند و هم فيلم‌هايش را پرزنت و پخش مي‌كند؛ اين در حالي است كه نياز به كارگروه و افراد متخصص است كه در بدنه دولت خلاصه نمي‌شود و نيروهاي متخصصي هستند كه در بخش خصوصي حضور دارند. به نظر من اين دو مساله مهمي است كه اميدوارم آقاي انتظامي در سال‌هايي كه در سازمان سينمايي مسووليت دارند تلاش كنند شرايط را بهبود ببخشند و اجازه دهند صنف تصميم‌گيرنده بر احوال سينماي مستند باشند. صنف خود قدرت فكري دارد و نقاط ضعف را بهتر از مديران مي‌شناسد. اميدوارم در چشم‌اندازشان فضاي صنفي مستند را باز كنند. تصدي‌گري دولت كمتر شود و در جهت پخش داخلي و خارجي فيلم‌ها قدم بردارند.»
فقط با ما عكس يادگاري نگيرند
كاوه مظاهري براي فيلم كوتاه «روتوش» برنده سيمرغ بلورين بهترين فيلم كوتاه از سي و پنجمين دوره جشنواره فيلم فجر شده است. او كه تاكنون فيلم‌هاي كوتاه و مستند زيادي ساخته، پيشنهاد مي‌كند: «آقاي انتظامي به پخش جهاني فيلم‌هاي كوتاه نگاه جدي داشته باشند و دشواري‌هايي كه فيلمسازان فيلم كوتاه هنگام پخش جهاني فيلم‌هاي‌شان با آن مواجه هستند را براي‌شان مرتفع كنند.»
مظاهري معتقد است وقتي فيلمسازي فيلمش در جشنواره‌هاي مختلف حضور پيدا مي‌كند و برنده جوايزي مي‌شود اين موفقيت حاصل پشتكار و تلاش خود فيلمساز است: «متاسفانه بايد بگويم كه مسوولان فقط دوست دارند با كارگردان مربوطه عكس يادگاري بگيرند و با فيلمسازان پز موفقيت بين‌المللي فيلم‌ها را بدهند. »
به اعتقاد وي فيلمسازان فيلم‌هاي بلند زور و قدرت‌شان در سينما بيشتر است و مسوولان با آنها همكاري بيشتري مي‌كنند اما فيلمسازان عرصه كوتاه از حداقل حمايت‌ها محرومند: «اينجا از ساده‌ترين مشكلات با شما صحبت مي‌كنم؛ فيلم‌هايم كه در فستيوال‌هاي مختلف در بخش رقابتي حضور پيدا مي‌كند تمام هزينه‌هاي اين سفرها با خودم بود و با جوايزي كه از اين فستيوال‌ها دريافت مي‌كنم فيلم‌هاي ديگرم را مي‌سازم.»
به اين نكته اشاره بايد كرد كه فيلم «روتوش» به كارگرداني كاوه مظاهري تاكنون 178 حضور بين‌المللي و 73 جايزه از فستيوال‌هاي مختلف دنيا دريافت كرده است و همچنان هم در تورنمت‌هاي مختلف سينمايي در دنيا شركت و موفقيت كسب مي‌كند. اما با اين موفقيت‌ها هم او همچنان با مشكلات عديده دست و پنجه نرم مي‌كند: «كاردان‌ها و سفارت‌هاي ما در كشورهاي مختلف هيچ گونه همكاري با ما فيلمسازان فيلم كوتاه ندارند و زماني كه با مشكلي در كشورهاي ديگر مواجه مي‌شويم در جهت رفع آن برنمي‌آيند؛ البته اين را هم بگويم كه من از پس مشكلات خودم بر مي‌آيم اما صحبت اصلي من براي كليه فيلمسازان فيلم كوتاه است كه با سختي‌هاي مشكلي همراه هستند.»
چرا سينما در انحصار يك عده خاص است؟
كاوه صباغ‌زاده، فرزند مهدي صباغ‌زاده حسين انتظامي را آدم خوشنامي در حيطه كاري‌شان مي‌داند و معتقد است از آنجايي كه او پيشينه مطبوعاتي دارد روشنفكر و باسواد است به همين منظور از انتظامي توقع ويژه دارد تا اوضاع سينما را به لحاظ تفكري تغيير دهد.
كارگردان فيلم «ايتاليا ايتاليا» مي‌گويد: «سينما اين روزها با دو معضل عجيب پولشويي و لابي‌گري دست به گريبان است. اميدوارم آقاي انتظامي بتوانند راهي بينديشند در جهت رفع اين دو مشكل مهم كه ماهيت سينما را تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد. سينما هنر جمعي است كه با دركنار هم قرار گرفتن نظرات جمع شكل مي‌گيرد. متاسفانه در حال حاضر سينما دست يك عده خاص و محدود است و توسط همين افراد خاص كه 10 درصد سينما را تشكيل مي‌دهند اداره مي‌شود؛ از هيات انتخاب و داوري جشنواره‌ها گرفته تا هيات‌مديره شوراهاي تصميم‌گيري و... همين دليلي مي‌شود تا بخش زيادي از سينماگران ناديده گرفته شوند.
او ادامه مي‌دهد: «همچنين بحث پولشويي در سينما معضل مهمي است. خيلي از افراد براي شستن پول‌هاي كثيف خود وارد سينما مي‌شوند. اصلا معلوم نيست اين آدم‌هاي تازه از راه رسيده قبلا كجا بودند؟ فعاليت‌شان چه بوده كه يك‌دفعه در سينما سبز مي‌شوند پول‌هاي مشكوك وارد سينما مي‌كنند. همين باعث افزايش دستمزدهاي نامعقول شده و عملا باعث متوقف شدن فعاليت بسياري از فيلمسازان شده است. با بسياري از همكاران جوانم كه صحبت مي‌كنم از اين گراني بي‌رويه و بي‌منطق گلايه دارند و نمي‌توانند فيلم‌شان را بسازند. من از آقاي انتظامي توقع دارم با اين بي‌برنامگي مقابله جدي داشته باشند.»
مقابل باند بازي در سينما بايستد
من معتقدم بايد از مشكلات سينما صحبت كنيم؛ وگرنه سينماي ايران به مرز نابودي كشيده مي‌شود. مضمون غالب فيلم‌هاي روي پرده از يك طرف كه همه مي‌دانيم نازل‌ترين و بي‌مايه‌ترين فيلم‌ها اين روزها روي پرده هستند و از طرف ديگر بيكاري كه عمده سينماگران با آن دست و پنجه نرم مي‌كنند از مشكلات مهم سينماي فعلي ايران است. بهتاش صناعي‌ها كارگردان فيلم «احتمال باران اسيدي» با بيان اين جملات به حسين انتظامي سرپرست سازمان سينمايي پيشنهاد داد: «در جهت تقسيم امكانات و ثروت براي همه سينماگران گام بردارند و به باند و باندبازي و رانت‌خواري در سينما پايان دهند. گمان مي‌كنم اين تنها خواسته فيلمسازان جوان سينماي ايران نيست و فيلمسازان قديمي هم از آقاي انتظامي چنين درخواستي داشته باشند. متاسفانه يك نوع بي‌عدالتي در سينما حاكم است كه از توليد و سرمايه و وام براي توليد فيلم‌ها گرفته تا اكران در سينماها كه هر گروهي باندي را تشكيل داده‌اند و همه امكانات سينما را براي خود بلوكه مي‌كنند.
بودجه‌هاي ميلياردي كه به افراد خاص و پروژه‌هاي خاص اختصاص يافته 90 درصد سينماگران در شاخه‌هاي مختلف بيكارند پس تقسيم عادلانه ثروت و منابع مالي بين همه فيلمسازان اين مملكت از ضروريات است.»
به اعتقاد صناعي‌ها حذف مميزي و پروانه ساخت در اين اوضاع بغرنج سينما كمك حال فيلمسازان است براي رد شدن از مسير صعب فيلمسازي: «بيش از دويست سينماگر از مسوولان سينمايي خواستند تا براي سهل شدن كار فيلمسازان مرحله اخذ مجوز ساخت را حذف كنند براي اينكه مي‌دانم فيلمسازان با تمام خطوط قرمز سينما آشنا هستند. مدير جديد و جوان براي تحول جديد آمده اگر قرار است همان مسير گذشته را ادامه دهيم كه دوباره به بن‌بست مي‌رسيم احتياج به تفكر جديد و برون رفت اساسي داريم.» اين كارگردان آمدن رييس سازمان سينمايي جديد را صرفا دليلي بر عوض شدن تركيب شوراها نمي‌داند: «بايد رويكرد را تغيير دهيم و اعتماد متقابل بين مديران و خيل عظيم فيلمسازان به وجود آورد و اين در سايه تعامل با اين گروه حاصل مي‌شود.»
سينماي هنري از بين نرود
ابراهيم ابراهيميان، كارگردان و نويسنده فيلم‌هايي چون «ارسال آگهي تسليت براي روزنامه»، «آدت نمي‌كنيم» اميدوار به بهبود شرايط سينما نيست و مي‌گويد: «بعيد مي‌دانم هيچ مديري بتواند براي اوضاع اين روزهاي سينما كاري كند اما چند پيشنهاد براي آقاي انتظامي دارم. ايشان جسورانه تصميم بگيرند و مرحله دريافت پروانه ساخت را براي سينماگران حذف كنند. مي‌دانم تصميم سختي است اما اين اقدام را براي سينماگران انجام دهند و مسير سخت فيلم ساختن را يك مرحله آسان‌تر كنند.»ابراهيميان با توجه به اينكه فيلمساز اجتماعي است، صحبت‌هاي خود را ادامه مي‌دهد: «ميزان سانسور و سليقه‌هاي متعدد در گروهي كه مسوول صدور مجوز ساخت هستند و تفاوت نگاه آنها كار را براي فيلمسازان سخت مي‌كند. اين فيلم‌ها در مرحله دريافت پروانه ساخت مورد قلع و قمع زيادي قرار مي‌گيرند و خاصيت‌شان را براي اكران عمومي از دست مي‌دهند و در بيان الكن مي‌مانند به همين جهت معتقدم از اين فيلم‌ها در هنگام ساخت حمايت بيشتري صورت گيرد.»
به اعتقاد وي ابراهيم داروغه‌زاده تلاش خوبي براي سينماگران كرده و فيلم‌ها را از توقيف در آورده است اما همچنان بعضي فيلم‌ها در توقيف به سر مي‌برند: «اميدوارم آقاي انتظامي جسورانه‌تر در سينما گام بردارند. همچنين به بخش خصوصي بيشتر اعتماد كنند. تقريبا 90 درصد فيلم‌ها در بخش خصوصي توليد مي‌شود اما با ضوابط دولتي اداره مي‌شود همانطور كه ساخت و ساز سالن‌هاي سينمايي در بخش خصوصي صورت مي‌گيرد و سه برابر دوره‌هاي گذشته شده به بخش توليد فيلم در بخش خصوصي بيشتر اعتماد شود.»
ابراهيميان مي‌گويد: «من نزديك به 9 ماه منتظر دريافت پروانه ساخت هستم اما نمي‌دانم چگونه فيلم‌هاي كمدي امروز اراده مي‌كنند هم پروانه ساخت مي‌گيرند و بلافاصله ساخته مي‌شوند و چهار ماه ديگر هم اكران مي‌شوند. متاسفانه بايد بگويم الان تهيه‌كننده‌هاي بنام هم دنبال ساخت فيلم‌هاي كمدي هستند. سينماي كمدي بد نيست اما سينماي هنر آرتيستيك ما نبايد فراموش شود و فيلم‌هاي كمدي سخيف با هزل و شوخي ركيك در صدر جدول قرار بگيرد. اين‌گونه مي‌شود كه فيلمسازان اجتماعي ما كه با هر نوع سختي از هنگام ساخت گرفته تا اكران و... دست و پنجه نرم مي‌كنند آسيب مي‌بينند. محسن امير يوسفي بنده خدا را نگاه كنيد هنوز نتوانسته پروانه نمايش فيلمش را بعد از سال‌ها دريافت كند. اين واقعا براي من فيلمساز ترسناك است حال غم نان داشتن ما سينماگران ديگر به كنار»
به اعتقاد ابراهيميان اين نكات گفته شده جزو بديهيات و اولين قدم‌هايي است كه بايد براي اهالي سينما برداشته شود: «ما فاصله زيادي داريم تا به آنچه مطلوب سينما است، برسيم.»
مردم را به ديدن فيلم‌هاي بد عادت ندهيم
فيلم مستند «صفر تا سكو» ساخته سحر مصيبي به زندگي ورزشي خواهران منصوريان ووشوكار قهرمان جهان مي‌پردازد، با نمايش در سي و پنجمين جشنواره فيلم فجر در چهار رشته بهترين فيلم، كارگرداني، تدوين و صداگذاري نامزد دريافت سيمرغ بلورين شد و در جشنواره سينما حقيقت سال 95 با شش نامزدي، جايزه بهترين فيلم مستند را از اين رويداد مهم دريافت كرد.
مصيبي مي‌گويد: «به نظر من بزرگ‌ترين مشكل سينما اين روزها سياستگذاري غلط اكران فيلم‌هاست؛ ديده نشدن و شهيد كردن فيلم‌هاي اجتماعي در چرخه اكران كه فيلم مستند هم زيرشاخه سينماست. من فكر مي‌كنم به عمد فضا را براي فيلم‌هاي كمدي فراهم مي‌كنند تا تماشاي فيلم خوب در ميان مردم از بين برود.»
اين كارگردان ما را به جدول اكران فيلم‌ها ارجاع مي‌دهد: «يكسري سالن‌هاي خوب با سانس‌هاي بالا در اختيار فيلم‌هاي كمدي قرار مي‌گيرد؛ در حالي كه فيلم‌هاي اجتماعي از سالن‌هاي زيادي برخوردار نيستند اصلا منظورم اين نيست كه فيلم‌هاي كمدي ساخته نشوند اما سهم فيلم‌هاي اجتماهي هم از سالن‌ها به همان ميزان فيلم‌هاي كمدي باشد.»
اين كارگردان به نكته مهمي اشاره مي‌كند: «نزد هر تهيه‌كننده و پخش‌كننده‌اي كه مي‌رويم از ما فيلمنامه كمدي مي‌خواهد. آيا اين بزرگ‌ترين معضل سينما نيست؟ هيچ كس هم حاضر به پاسخگويي نيست. من فكر مي‌كنم اين جريان تعمدي شكل مي‌گيرد. دهه شصت فيلم كمدي اجاره‌نشين‌ها اكران مي‌شد اما در همان دوره ما شاهد اكران فيلم‌هاي اجتماعي «هامون»، «ليلا»، «آژانس شيشه‌اي» بوديم اما الان ما فقط روي پرده جولان فيلم‌هاي كمدي را داريم.»
مصيبي معتقد است: «با اين نوع اكران مردم را به ديدن فيلم بد عادت مي‌دهيم تا حوصله تماشاي فيلم خوب را نداشته باشند. صرفا از روي سرگرمي به سينما بروند و بخندند؛ البته اين را هم اضافه كنم كه من از همه فيلم‌هاي اجتماعي طرفداري نمي‌كنم چرا كه به نظر من فيلم اجتماعي بد هم ساخته مي‌شود اما نبايد سهم اين فيلم‌ها را از پرده به حداقل رساند.»
كاميار: وقتي توليد سريال‌ها در شبكه نمايش خانگي با بودجه‌هاي نامحدود و سودآوري بالا همراه شده دستمزدهاي بازيگران به‌شدت افزايش پيدا كرده و همين مساله هزينه‌هاي توليد فيلم را سرسام آور كرده و مسير سختي را پيش روي فيلمساز قرار داده است. كسي هم نيست بپرسد بودجه اين فيلم‌ها از كجا تامين مي‌شود؟ من بعيد مي‌دانم با اين اوضاع مالي، بخش خصوصي توان توليد داشته باشد.
آفريده: به نظر من آقاي انتظامي بايد تلاش كنند عدالت فرهنگي در اين نوع سينما حاكم شود. متاسفانه در يكي، دو سال گذشته شاهد بوديم كه بودجه‌ها و امكانات فرهنگي و شرايط توليد فيلم‌هاي مستقل در حوزه مستند كمرنگ و در بسياري از مواقع قطع هم شده و بخش مهمي از امكانات و بودجه‌ها به گروه و طبقه خاص كه با بخش بزرگ سازمان سينمايي ارتباط دارند تعلق گرفته است.
مظاهري: آقاي انتظامي به پخش جهاني فيلم‌هاي كوتاه نگاه جدي داشته باشند و دشواري‌هايي كه فيلمسازان فيلم كوتاه هنگام پخش جهاني فيلم‌هاي‌شان با آن مواجه هستند را براي‌شان مرتفع كنند.
متاسفانه بايد بگويم كه مسوولان فقط دوست دارند با كارگرداني كه موفق مي‌شود عكس يادگاري بگيرند و با فيلمسازان پز موفقيت بين‌المللي فيلم‌ها را بدهند.
صباغ‌زاده: سينما اين روزها با دو معضل عجيب پولشويي و لابي‌گري دست به گريبان است. اميدارم آقاي انتظامي بتوانند راهي بينديشند در جهت رفع اين دو مشكل مهم كه ماهيت سينما را تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد. سينما هنر جمعي است كه با دركنار هم قرار گرفتن نظرات جمع شكل مي‌گيرد. در حال حاضر سينما دست يك عده خاص و محدود است و توسط همين افراد خاص كه 10 درصد سينما را تشكيل مي‌دهند اداره مي‌شود.
صناعي‌ها: تقسيم عادلانه ثروت و منابع مالي بين همه فيلمسازان اين مملكت از ضروريات سينما است. مدير جديد و جوان براي تحول جديد آمده اگر قرار است همان مسير گذشته را ادامه دهيم كه دوباره به بن‌بست مي‌رسيم احتياج به تفكر جديد و برون رفت اساسي داريم. بايد رويكرد را تغيير دهيم و اعتماد متقابل بين مديران و خيل عظيم فيلمسازان به وجود آورد و اين در سايه تعامل با اين گروه حاصل مي‌شود
ابراهيميان: من نزديك به 9 ماه منتظر دريافت پروانه ساخت هستم اما نمي‌دانم چگونه فيلم‌هاي كمدي امروز اراده مي‌كنند هم پروانه ساخت مي‌گيرند و بلافاصله ساخته مي‌شوند و چهار ماه ديگر هم اكران مي‌شوند. متاسفانه بايد بگويم الان تهيه‌كننده‌هاي بنام هم دنبال ساخت فيلم‌هاي كمدي هستند. سينماي كمدي بد نيست اما سينماي هنر آرتيستيك ما نبايد فراموش شود
مصيبي: به نظر من بزرگ‌ترين مشكل سينما اين روزها سياستگذاري غلط اكران فيلم‌هاست؛ ديده نشدن و شهيد كردن فيلم‌هاي اجتماعي در چرخه اكران كه فيلم مستند هم زيرشاخه سينماست. من فكر مي‌كنم به عمد فضا را براي فيلم‌هاي كمدي فراهم مي‌كنند تا تماشاي فيلم خوب در ميان مردم از بين برود. با اين نوع اكران مردم را به ديدن فيلم بد عادت مي‌دهيم تا حوصله تماشاي فيلم خوب را نداشته باشند