20 قدرت اقتصادي جهان از 10 روز گذشته در بوينس آيرس، پايتخت آرژانتين گرد هم آمدند تا درباره مسائل عمده تجاري، مهاجرت و تغييرات آب و هوايي تصميمگيري كنند. حضور دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده امريكا در جمع رهبران گروه 20 باعث شده تا اشتراك نظر ميان اعضا بر سر مسائلي كه در بالا گفته شد تقريبا غيرممكن شود. در نشست گروه 20 پيش از نشست سران معمولا كشورها در سطح كارشناسي به بيانيه نهايي مشترك دست پيدا ميكنند كه تا روز جمعه خبري از توافق روي بيانيه نهايي نبود.
يك مقام دولتي آلماني پيش از اين نشست به رويترز در مورد مذاكرات پيرامون بيانيه نهايي گفت:«امسال سال خوبي براي چندجانبهگرايي نيست. مذاكرات بسيار بسيار دشوار پيش ميرود.» اين مقام رسمي به جزييات اختلافات اشاره نكرد اما انتظار ميرود كه تنشهاي تجاري ميان اروپا و امريكا، همچنين جنگ تجاري امريكا عليه چين كه همگي مولود سياستهاي دونالد ترامپ در يك سال گذشته هستند بر اين دور از نشست گروه 20 سايه بيندازند.
اظهارات اخير رييسجمهور امريكا درباره تغييرات جوي كه در آن نقش عامل انساني در گرمايش كره زمين را زير سوال برده بود هم اختلافهايي را ميان اعضاي گروه 20 بر سر بيانيه نهايي اين نشست به وجود آورده و مشخص نيست كه اعضا قصد دارند با چه رويكردي در اين باره بيانيه را به تصويب برسانند.
برخي معتقدند كه اين نشست ميتواند مهمترين نشست سران كشورهاي گروه 20 از زمان تاسيس آن در سال 2008 باشد. گفتني است كه نخستين نشست گروه 20 در واشنگتن و در سال 2008 برگزار شد كه در آن 20 قدرت اقتصادي جهان گرد هم جمع شدند تا راهكاري براي خروج از بحران اقتصادي پيدا كنند. اكنون نيز با توجه به بحرانهايي كه جهان با آنها دست و پنجه نرم ميكند، نتايج اين نشست ميتواند بسيار حايز اهميت باشد. بازارهاي مالي در انتظار نتايج نشست سران به ويژه جلسه برنامهريزي شده دونالد ترامپ و شي جين پينگ، رييسجمهور چين در روز شنبه هستند.
انگل گوريا، دبيركل سازمان همكاريها و توسعه اقتصادي معتقد است كه اگر ترامپ بخواهد برنامه افزايش تعرفه 25 درصدي را روي حدود 200 ميليارد دلار كالاي وارداتي چين اعمال كند شرايط اقتصادي جهان با مشكل جدي مواجه ميشود. وي در اين باره ميگويد: تاثير تعرفههاي قبلي امريكا بر 10 درصد كالاهاي چيني موجب كاهش 2/0 درصدي توليد ناخالص داخلي جهان تا سال 2020 شده است. اگر تعرفهها 25 درصد ديگر افزايش پيدا كند و چين نيز اقدامات تلافيجويانه انجام دهد اين تاثير ميتواند تا 1 درصد كاهش توليد ناخالص داخلي جهان باشد.
هر چند رييسجمهور آرژانتين كه ميزبان اين نشست محسوب ميشود، اهميت اين اجلاس و نتايج آن را بسيار مهم ميداند اما خبرها از درون اين نشست نشان ميدهد كه كشورها درباره مسائل كليدي با يكديگر اختلافهاي عمده دارند.
يك مقام رسمي در گروه20 كه در تهيه بيانيه نهايي دخيل بود، عنوان كرده است كه پس از گذشت حدود 3 روز بحث درباره حدود دو سوم پاراگرافهاي موجود در اين بيانيه اختلاف جدي وجود دارد. روز اول نشست در حالي به پايان رسيد كه طرفين در هيچ يك از موضوعات اصلي يعني تجارت، آب و هوا، مهاجران، پناهندگان، چندجانبهگرايي و بحث توليد فولاد كه مسائل واقعا پيچيدهاي است به توافق دست نيافتند.
نماينده يك كشور آسيايي كه در نشست حضور داشت به شرط عدم افشاي نامش به رويترز گفت: گفتوگوها ادامه دارد اما روند بسيار كند است به گونهاي كه فكر ميكنم بايد مذاكرات براي جمعبندي در شب نيز ادامه پيدا كند.
هر چند بازارهاي مالي نگران توانايي رهبران براي ارايه چشماندازي مثبت و متحد در اين نشست هستند اما بيش از آن در مورد نتايج جلسات كليدي دوجانبه نگرانتر هستند. وال استريت ژورنال در تحليل خود نگران نتيجه جلسه دوجانبه شي و ترامپ است كه اميدها براي به نتيجه رسيدن آن در هالهاي از ابهام قرار دارد.
ترامپ روز پنجشنبه عنوان كرد كه براي معامله تجاري با چين آماده است اما مطمئن نيست آن را بپذيرد. ترامپ به خبرنگاران گفت: من فكر ميكنم ما به توافق با چين بسيار نزديك شدهايم اما نميدانم كه آيا ميخواهم اين كار صورت بگيرد يا خير.
برخي منابع همچنين عنوان كردند كه در ملاقات ميان شي و ترامپ بناست پيتر ناوارود، مشاور رييسجمهور امريكا در بحث تجاري وي را همراهي كند. چينيها به دستيابي به توافق تجاري با امريكاييها اميدوار هستند و ميگويند در مذاكرات كارشناسي به دستاوردهاي خوبي رسيدهاند.
ايالات متحده در سال جاري ميلادي حدود 10 درصد تعرفه براي 250 ميليارد دلار كالاهاي چيني در نظر گرفت و بنا شد در صورت عدم توافق در سال آينده 25 درصد تعرفه ديگر به قبلي اضافه شود و چين نيز در همان گام اول به تعرفههاي امريكا پاسخ داد و حالا بسياري نگران آن هستند، جنگ تجاري ميان امريكا و چين در صورت نرسيدن به يك توافق موجب يك چالش عمده اقتصادي در سال 2019 ميلادي شود. در نتيجه همين ترس است كه در نشست امسال گروه 20 نگاهها به سمت توافق تجاري احتمالي ميان امريكا و چين معطوف و سوال اين است كه آيا اين توافق در نهايت روز شنبه امضا خواهد شد يا خير.
نشستهاي لغو شده ترامپ
يكي از مهمترين رويدادهاي حاشيهاي در نشستهايي چون گروه 20 ديدارهاي دو جانبهاي است كه ميان رهبران صورت ميگيرد اما امسال دونالد ترامپ برخي از اين ديدارهاي حاشيهاي خود را بدون اطلاع قبلي و در لحظه آخر لغو كرده كه اين مساله تعجب بسياري را برانگيخته است. ترامپ در گام نخست به طور ناگهاني ديدار دو جانبه با ولاديمير پوتين، رييسجمهور روسيه را لغو كرد. اين اقدام از سوي ترامپ به دليل درگيريهاي اخير ميان روسيه و اوكراين رخ داد كه طي آن روسيه تعدادي از كشتيهاي اوكرايني را مصادره كرد. ترامپ دليل اين اقدامش را در توييتر خود اينگونه توضيح داد: از آنجا كه ملوانان و كشتيهاي اوكرايني از روسيه به خانه باز نگشتهاند، من تصميم گرفتم كه تمام ديدارهاي حاشيهاي مقامات و شخص رييسجمهور روسيه ولاديمير پوتين را لغو كنم. اين در حالي بود كه تا يك ساعت پيش از اين تصميم ترامپ به خبرنگاران گفته بود كه احتمالا با پوتين در حاشيه اجلاس سران ديدار خواهد كرد و زمان بسيار خوبي براي برگزاري اين جلسه است. گفته ميشود كه دونالد ترامپ پس از آنكه با مايك پمپئو وزير خارجه، جان بولتون مشاور امنيت ملي و جان كلي سرپرست كاركنان كاخ سفيد نشستي را در دفتر خود برگزار كرد، تصميم به لغو اين نشست گرفت.
وندي شرمن، معاون سابق وزيرامورخارجه ايالات متحده نيز پس از انتشار خبر لغو نشست ترامپ با پوتين در توييتر خود به تحليل در خصوص آن پرداخت و نوشت: تنش در اوكراين، اظهارات مايكل كوهن(وكيل سابق ترامپ)، شكست در موضوع يمن در سنا و نياز به قوي بودن در نشست با رييسجمهور چين؛ ميتواند دليلي براي لغو ديدار ترامپ با پوتين باشد اما ديگر براي قوي بودن يك رييسجمهور واقعي در سطح جهاني دير شده است.
پس از انتشار خبر لغو نشست ترامپ و پوتين، خبرگزاري آسوشيتدپرس در گزارشي اعلام كرد كه ترامپ علاوه بر جلسه با پوتين، نشست خود با رجب طيب اردوغان، رييسجمهور تركيه و مون جائه اين، رييسجمهور كره جنوبي را لغو كرده است. از همين رو گفته ميشود كه احتمال ديدار وي با سران اين كشورها در حاشيه اين نشست منتفي است. بسياري اين اتفاق را كاملا غيرمنتظره دانستند. چراكه انتظار ميرفت، اردوغان و ترامپ پس از يك دوره تنش در روابط تركيه و امريكا با يكديگر مذاكرات خوبي داشته باشند همچنين ترامپ بنا بود كه با رييسجمهور كرهجنوبي در خصوص روند خلع سلاح كره شمالي مذاكره كند كه اكنون عملا همه اينها در هالهاي از ابهام قرار گرفته است و شايد دليل آن هم يك چيز باشد، كاهش اعتماد به نفس ترامپ پس از اظهارات مايكل كوهن، وكيل پيشين رييسجمهور ايالات متحده در خصوص پرونده دخالت روسيه در انتخابات امريكا.
پاشنه آشيل ترامپ
مايكل كوهن، وكيل سابق ترامپ تبديل به موهبتي براي دموكراتها شده است. او كه روزي نزديكترين فرد به رييسجمهور ايالات متحده بود حالا تبديل به بزرگترين دشمن او شده است. كوهن همچنين در طول ساليان متعدد يكي از وفادارترين نزديكان ترامپ بوده است اما حالا او تبديل به ستارهاي براي دموكراتها شده است. او هنگامي كه در برابر دادگاه نيويورك قرار گرفت، عنوان كرد كه در جلسه استماع سنا به آنها در خصوص ابعاد پروژه ترامپ در مسكو دروغ گفته و به نظر ميرسد كه ترامپ براي ساخت برج در مسكو همزمان با رقابتهاي انتخاباتي مذاكراتي داشته است. حالا به نظر ميرسد كه دموكراتها ميخواهند كوهن بار ديگر به عنوان شاهد در كميته اطلاعات سنا حاضر شود و در اين خصوص پاسخي كامل دهد. كوهن علاوه بر اين اطلاعات متهم به پرداخت حقالسكوت از سوي ترامپ به برخي بازيگران فيلمهاي هرزهنگارانه شده است. اكنون اگر او در جايگاه سوال از سوي سناتورها قرار گيرد ممكن است سخنان جديدي را بيان كند. دونالد ترامپ در واكنش به اظهارات كوهن او را فردي بسيار ضعيف خواند. در حال حاضر تمركز محققان در امريكا نيز روي پل مانافورت، رييس كمپين انتخاباتي ترامپ و مايكل كوهن، وكيل سابق اوست كه ميتواند هر چه بيشتر از ابعاد جديدي پردهبرداري كند. چند روز پيش نيز مانافورت به دروغگويي متهم شد كه نشان ميدهد هنوز حرفهاي زيادي در خصوص پرونده دخالت روسيه در انتخابات امريكا براي گفتن باقي مانده است.