مركل و از هم پاشيدن اروپا
جودي دمپسي/هنگامي كه آنجلا مركل، صدراعظم آلمان در پاييز 2015 اعلام كرد كه آلمان سياست باز را در برابر پناهندگان فراري از جنگ در سوريه اتخاذ مي‌كند، حزب اتحاديه دموكرات مسيحي مركل يا شركاي ائتلاف او از اين تصميم اطلاع نداشتند. مركل كميسيون اروپا، رييس اتحاديه اروپا يا همتاي اتريشي خود، صدراعظم ورنر فايمان را هم در جريان اين تصميم قرار نداده بود.
اتريش، همراه با آلمان و سوئد، از سال 2014 ميزبان تعداد بي‌سابقه‌اي از پناهندگان بود. اما در حالي كه اكنون هيچ پاياني براي جنگ در سوريه نيست و با ظهور پوپوليسم در اتريش، وين مي‌گويد كافي است. اتريش اعلام كرده بر مرزها كنترل اعمال كرده و در اعطاي مجوز به پناهندگان محدوديت قرار مي‌دهد كه اين اقدام يك ضربه به اتحاديه اروپا و به مركل بود. چرا كه كشورهاي عضو اتحاديه اروپا راه خود را دنبال مي‌كنند.
عبور مهاجران از طريق آب‌هاي تركيه به يونان و سپس تلاش براي رساندن خود از طريق بالكان غربي به ديگر كشورهاي اتحاديه اروپا، در درجه اول اتريش و آلمان ادامه دارد. اين با وجود اين واقعيت است كه اتحاديه اروپا سه ميليارد يورو (3/3 ميليارد دلار) براي مقابله با بحران پناهندگان، آزادسازي ويزا و پيشرفت در مذاكرات الحاق به اتحاديه اروپا به تركيه ارايه كرده است تا آنكارا كنترل شديد در مرزهاي خود با اتحاديه اروپا تحميل كند.
اما اين قرارداد تا كنون پيشرفت اندكي داشته است. در دو ماه اول سال 2016 بيش از 110 هزار نفر وارد يونان و ايتاليا شده‌اند. اين علاوه بر يك ميليون پناهجويي است كه سال 2015 وارد اتحاديه اروپا شدند كه بسياري از آنها در نهايت به آلمان رسيده‌اند. تصميم اتريش براي اعمال محدوديت، قطع جريان پناهندگان و مهاجران نيست. مرز اين كشور نيمي بسته شده است و هنوز پناهندگان مي‌توانند راه خود به آلمان را ادامه دهند.
نتيجه اين شده كه فشار بر يونان و ديگر كشورهاي بالكان غربي غيرقابل تحمل شده است. بيش از 12 هزار مهاجر در يونان گير افتاده‌اند، كشوري كه قادر به حل معضلات مالي، سياسي، اجتماعي آن نيست. مسائل يونان بدتر شده چون همسايه اين كشور مقدونيه مرز خود را بسته است. كشورهاي ديگر در منطقه در مرزهاي خود حصار كشيده‌اند چرا كه كشورهاي عضو اتحاديه اروپا نمي‌توانند روي يك سياست درباره پناهندگان به توافق مشترك برسند. علاوه بر اين، بسياري از اين كشورها در حال حاضر مركل را براي سياست درهاي باز سرزنش مي‌كنند.
براي كاهش برخي فشار‌ها، 24 فوريه وزراي اتريش و 9 كشور منطقه بالكان در وين براي بحث درباره راه‌هاي كنترل مرزهاي منطقه و بررسي هويت پناهجويان ديدار داشتند. هدف اين جلسه پيدا كردن راهي براي خارج ساختن كساني بود كه به يونان رسيده بودند. به طرز حيرت‌انگيزي، يونان به جلسه دعوت نشده بود. الكسيس سيپراس، نخست‌وزير يونان به درستي خشمگين شد و در پارلمان يونان گفت: «يونان ديگر با هرگونه معامله‌اي كه تكاليف و مسووليت‌هاي مشترك تعيين نكند، موافقت نخواهد كرد. ما اجازه نخواهيم داد كشور ما به يك انبار ارواح تبديل شود.» جلسه وين ناتواني اتحاديه اروپا در متقاعد كردن كشورهاي عضو در به اشتراك گذاشتن بار پناهندگان را نشان داد.
در همان روز نشست وين، نخست‌وزير مجارستان اعلام كرد كه او خواستار برگزاري همه‌پرسي در مورد برنامه‌هاي كميسيون اروپا درباره سهميه‌بندي مهاجران در سراسر اتحاديه اروپاست. مجارستان اولين عضو اتحاديه اروپا بود كه حصار سيم‌هاي خاردار را در امتداد مرز خود براي جلوگيري از هر گونه ورود پناهندگان ساخت. از آن زمان، مجارستان و ديگر كشورهاي اتحاديه اروپا از اجراي توصيه‌هاي كميسيون خودداري كرده‌اند. چند كشور كنترل مرزي را بازگردانده‌اند كه سيستم شنگن اتحاديه اروپا را تضعيف كرده است.
با اين حال مركل هنوز هم درباره همكاري تركيه شرط گذاشته است. احتمال مي‌رود كه گردهم آمدن او و ژان كلود يانكر، رييس كميسيون اروپا و دونالد تاسك، رييس شوراي اروپا، با رهبران اتحاديه اروپا و حضور رجب طيب اردوغان رييس‌جمهوري تركيه تنها به يك راه‌حل جزيي در برابر بحران پناهندگان بينجامد. اما در نهايت، بحران پناهندگان زماني كه جنگ در سوريه به پايان برسد فوركش خواهد كرد، هر چند هيچ نشانه‌اي از آن وجود ندارد.
منبع: كارنگي اروپا