جانكري در سفر خود به روسيه با پوتين و لاوروف ديدار كرد
پيشدرآمد نيويورك در مسكو
روسيه و ايالات متحده اگرچه در اكثر چالشهاي بينالمللي مواضع خود را روبهروي يكديگر ميبينند، اما تمامي اين موضوعها سبب نشده تا تلاشهاي ديپلماتيك خود را براي نزديك شدن مواضع ادامه ندهند. جان كري وزير خارجه ايالات متحده روز گذشته به مسكو سفر كرد تا در خصوص مهمترين مسائل جهاني با ولاديمير پوتين رييسجمهور و سرگئي لاوروف وزير خارجه روسيه ديدار و گفتوگو كند. حمايت روسيه از دولت سوريه و پشتيباني روسيه از شورشيان جداييطلب شرق اوكراين در صدر دستور كار مذاكرات جان كري با مقامهاي عاليرتبه روس قرار داشت. جان كري و سرگئي لاوروف در كنفرانس خبري مشترك در سالن مجلل وزارت امور خارجه روسيه در مورد مواضع دو طرف براي مبارزه با تروريسم گفتند كه تهديد اصلي هم براي واشنگتن و هم براي مسكو تروريسم و به خصوص داعش است. جان كري در ادامه گفت كه داعش بدترين نوع تروريسم است، آنها به فرهنگ، تاريخ و نجابت حمله ميكنند. براي مبارزه با اين گروه تروريستي چارهاي جز اين وجود ندارد كه كشورهاي متمدن كنار يكديگر بايستند و بر مبارزه و نابودي اين گروه تروريستي پافشاري كنند. لاوروف نيز در اين كنفرانس خبري گفت كه ما آماده هرگونه بحث در خصوص تروريستهاي داعش هستيم. زيرا آنها نهتنها در سوريه بلكه در ليبي، عراق، يمن و افغانستان حضور دارند. گفتني است جان كري پيش از سفر به روسيه در بيانيهاي با اشاره به نقش روسيه در توافق هستهاي با ايران در تابستان گذشته گفت كه من فكر ميكنم منافع جهاني باعث ميشود كه كشورهاي قدرتمند با سابقه طولاني بتوانند با يكديگر به زمينههاي مشترك در خصوص مسائل مهم بينالمللي دست پيدا كنند.
ديدار با پوتين
جان كري در سفر خود ديداري را نيز با ولاديمير پوتين رييسجمهوري روسيه برنامهريزي كرده بود كه پس از ديدار دو طرف اين اميدواري به وجود آمد كه بحثها در مورد طرحهاي صلح پيشنهادي براي سوريه به نتيجه برسد. زيرا مسائلي پيچيده ميان ايالات متحده و روسيه در صحنه ميداني سوريه به عنوان دو بازيگر كليدي وجود دارد كه به راحتي قابل حل نيست. هر يك در صحنه ميداني سوريه از گروه و جناحي خاص حمايت ميكند اما نكتهاي كه وجود دارد اين است كه دو طرف پايبند به برقراري صلح در سوريه و جلوگيري از سيل هجوم پناهجويان سوري به قاره اروپا هستند. يكي از مقامات وزارت امورخارجه امريكا كه نخواست نامش فاش شود به خبرنگاران گفت: پوتين تصميمگيرنده اصلي در روسيه است. اين موضوع بسيار مهم است كه در خصوص مسائل مهم به طور مستقيم با وي ديدار و گفتوگو كرد.
آينده صلح در سوريه
تفاوت كليدي ميان روسيه و ايالات متحده در خصوص سرنوشت اسد است. ايالات متحده و متحدان آن معتقدند كه بشار اسد رييسجمهور قانوني سوريه بايد از صحنه قدرت كنار برود، البته برخي از متحدان امريكا معتقدند كه بايد اين رفتن به سرعت انجام شود و برخي ديگر ميگويند كه اسد بايد در يك دوره انتقالي از صحنه قدرت كنارهگيري كند. از سويي ديگر ايالات متحده معتقد است حملات هوايي روسيه تا حد زيادي براي حمايت از بشار اسد و سرپا نگه داشتن او صورت ميگيرد اما مسكو معتقد است ارتش سوريه زيرنظر حاكميت اسد بهترين موقعيت را براي شكست داعش در اختيار دارد. علاوه بر اين مسكو مخالف حضور برخي گروههاي معارض براي مذاكره با دولت دمشق است زيرا روسيه برخي از آنها را تروريست ميداند و ميگويد آنها در جايگاهي نيستند كه بخواهند به عنوان مخالف با دولت مركزي وارد مذاكره شوند. با اين حال به نظر ميرسد نشست ميان جان كري و مقامهاي روسي را ميتوان پيش درآمد نشست نيويورك براي آينده سوريه دانست كه ميتواند با نتيجهاي عملياتيتر همراه باشد. با اين وجود واشنگتنپست در گزارش خود در اين خصوص ميافزايد كه جان كري با سفر خود سعي دارد تا بيواسطه روسيه را به سمت يك طرح براي پايان دادن به جنگ و بحران سوريه كه از سال 2011 آغاز شده و تاكنون ادامه دارد سوق دهد. اين گزارش همچنين ميافزايد كه كري علاقهمند است تا به روسيه بقبولاند تا با اعمال فشار بيشتر بر اسد دولت را پاي ميز مذاكره براي برونرفت از بحران بياورد. همچنين كري اصرار دارد تا روسيه يك نقش سازنده و مهم را در انتقال قدرت سياسي و پايان بحران سوريه ايفا كند.
چالشي به نام اوكراين
اما نمود واقعي اختلاف ميان امريكا و روسيه را ميتوان در موضوع اوكراين مشاهده كرد. مسكو و واشنگتن برداشت بسيار متفاوتي از جنگ در اوكراين دارند. گزارشها حاكي از آن است كه جان كري در مذاكرات پشت پرده خود با مقامات روسي گفته است كه تحريمهاي امريكا و اتحاديه اروپا تا زماني كه دست از حمايت شورشيان جداييطلب شرق اوكراين بر ندارند و توافقنامه مينسك را اجرا نكند ادامه خواهد يافت. لاوروف نيز در اين خصوص به كري اعلام كرده كه اميدوار است واشنگتن از نفوذ خود در كييف براي پايان دادن به جنگ استفاده كند.
صلح در فلسطين
از ديگر مباحث مهمي كه مقامهاي روسيه و امريكا در خصوص آن به مذاكره پرداختند موضوع صلح فلسطين بود. از آنجايي كه جان كري تلاشهاي خود را در طول سالهاي گذشته براي احياي مذاكرات صلح در فلسطين شكست خورده ميبينيد، با مطرح كردن اين موضوع با سرگئي لاوروف، دو طرف متعهد شدند تا براي ايجاد صلح و احياي مذاكرات فلسطين تلاشهاي ديپلماتيك خود را در عاليترين سطح ادامه دهند.