افزايش انتقادات از جام جهاني باشگاه‌ها و ميزباني امريكا
اين فوتبال نيست، جوك است!
جام جهاني باشگاه‌ها در حالي در ايالات متحده جريان دارد كه به خاطر ميزان حضور هواداران و همين‌طور شرايط آب‌وهوايي اين كشور كه روي كيفيت بازي‌ها و همين‌طور روال مسابقات اثر گذاشته و (مخصوصا بعد از بازي چلسي- بنفيكا) انتقادات زيادي را به وجود آورده است. بسياري از ناظران با توجه به اينكه جام جهاني 2026 قرار است در سه كشور امريكا، كانادا و مكزيك برگزار شود، نگرانند آن مسابقات درگير مشكلات اينچنيني شود.
اين فوتبال نيست، جوك است!
انزو مارسكا، سرمربي چلسي، پس از پيروزي ۴-۱ تيمش مقابل بنفيكا در مرحله يك‌هشتم نهايي كه به دليل شرايط نامساعد جوي در شهر شارلوت تقريبا دو ساعت به تعويق افتاد، با عصبانيت اعلام كرد كه ايالات متحده مكان مناسبي براي ميزباني جام باشگاه‌هاي جهان نيست. چلسي با نتيجه ۱-۰ پيش بود و در حال حركت به سمت صعود به مرحله بعد بود كه بازي 5 دقيقه مانده به پايان وقت قانوني در ورزشگاه بانك آو امريكا به دليل رعد و برق متوقف شد. داوران تيم‌ها را از زمين خارج كردند و بازيكنان مجبور شدند در رختكن‌هاي خود گرم بمانند تا اينكه پس از يك ساعت و ۵۳ دقيقه بازي از سر گرفته شد. در ادامه، يك ضربه پنالتي بحث‌برانگيز در آخرين دقايق باعث شد بنفيكا بازي را به وقت اضافه بكشاند. در نهايت، تيم ليگ برتري موفق شد با نتيجه ۴-۱ و پس از چهار ساعت و ۳۸ دقيقه از زمان آغاز بازي، پيروز شود. اما اين رخداد باعث نگراني‌هايي درباره اتفاقات خارج از زمين شد، آن هم تنها يك‌سال پيش از برگزاري جام جهاني مردان در كانادا، مكزيك و امريكا. مارسكا گفت: «تا دقيقه ۸۵ بازي كاملا تحت كنترل ما بود. اما بعد از آن وقفه، بازي كاملا عوض شد. براي من، اين ديگر فوتبال نيست. اين بازي هفتم، هشتم يا نهمي است كه تعليق شده. به نظر من اين شوخي است، واقعا. اين فوتبال نيست. اين براي ما نيست. نمي‌شود در چنين شرايطي بازي كرد. من درك مي‌كنم كه به دلايل امنيتي ممكن است بازي تعليق شود. اما وقتي هفت، هشت بازي به اين صورت تعليق مي‌شود، احتمالا اينجا مكان مناسبي براي برگزاري اين رقابت‌ها نيست.» همان‌طور كه بالاتر گفته شد شرايط آب‌وهوايي ايالات متحده روي برگزاري مسابقات اثر منفي گذاشته است. توفان‌ها باعث تعليق شش بازي در شهرهاي مختلف در طول اين رقابت‌ها شده‌اند. تيم‌ها همچنين با موج گرمايي كه بيشتر مناطق شرقي و مركزي امريكا را در بر گرفته بود، دست وپنجه نرم كردند. مارسكا افزود: «من خيلي خوشحالم. ما در جمع هشت تيم پاياني اين رقابت فوق‌العاده هستيم. تيم عملكرد خيلي خوبي داشت. به نظرم يكي از بهترين بازي‌هاي ما در هفته‌ها و ماه‌هاي اخير بود. اما مشكل اينجاست كه وقتي بازي تعليق مي‌شود، ديگر فوتبال نيست. دوستان، اين فوتبال نيست. بازي تعليق مي‌شود، ديگر فوتبال نيست. اين كاملا چيزي متفاوت است. آنها (بنفيكا) گل زدند، چون مجبور بودند دنبال نتيجه باشند. ما داخل بوديم، جلو بوديم. بيرون كه مي‌آيي، ذهنيت عوض مي‌شود. خيلي سخت است. ما يك ساعت و نيم تا دو ساعت توقف داشتيم. بعد از آن همه چيز از نو شروع شد. ديگر همان بازي نبود، چون ريتم بازي از بين رفت. در اين دو ساعت، آدم‌ها با خانواده‌شان تماس مي‌گيرند، از اوضاع خبر مي‌گيرند، امنيت، غذا خوردن، خنديدن، صحبت با موبايل. اين دو ساعت است. براي همين مي‌گويم اين فوتبال نيست. اين چيزي است كه واقعا دركش سخت است. اما ما سعي كرديم بيرون بياييم و به همان شكل ادامه بدهيم، در حالي كه مي‌دانستيم سخت خواهد بود. تصادفي نيست كه در ۸۵ دقيقه اول هيچ موقعيتي نداديم، ولي در پنج دقيقه بعد از وقفه، چند فرصت داديم. چرا؟ چون بازي كاملا متفاوتي شروع شد.» چلسي كه موئيسس كايسدو را به دليل محروميت يك جلسه‌اي از دست داده، در بازي بعدي به مصاف پالميرس خواهد رفت. اين تيم با استفاده از ۱۰ نفره شدن بنفيكا در وقت اضافه، با گل‌هاي كريستوفر انكونكو، پدرو نتو و كي‌يرنان ديوسبري- هال به برتري رسيد. وقتي از مارسكا پرسيده شد كه آيا اجراي اين پروتكل‌ها اعتبار اين تورنمنت را زير سوال نمي‌برد، او گفت: «دوستان، لطفا حرفم را اشتباه برداشت نكنيد، من گفتم اين رقابت‌ها فوق‌العاده هستند. سطح بالا. ما از بودن در جمع هشت تيم خوشحاليم. اما اتفاقاتي افتاده؛ شش، هفت بازي تعليق شده. در جام جهاني، چند بازي تعليق مي‌شود؟ احتمالا صفر. در اروپا چطور؟ باز هم صفر. ما اينجا دو هفته هستيم و در همين مدت شش، هفت بازي تعليق شده. اين يعني يك مشكلي وجود دارد. ما از حضور در اين رقابت‌ها خوشحاليم. اما اين شرايط طبيعي نيست.»
آيا امريكايي‌ها علاقه‌اي به فوتبال ندارند؟
مرحله گروهي رقابت‌هاي جام جهاني باشگاه‌ها كه در ايالات متحده برگزار مي‌شود به پايان رسيده و اكنون در دور حذفي به سر مي‌بريم.در دور گروهي ۴۸ بازي از مجموع ۶۳ بازي برگزار شد. همان‌طور كه ذكر شد اين رقابت‌ها، از همان ابتدا با انتقادات زيادي روبه‌رو بود؛ از جمله در مورد تعداد زياد بازي‌هايي كه در ورزشگاه‌هاي بزرگ و خارج از مركز در شهرهايي برگزار مي‌شد كه معمولا هواداران پرشوري براي فوتبال (يا ساكر) ندارند. اما واقعا حضور تماشاگران در اين تورنمنت چطور بوده است؟ چه تعداد از ورزشگاه‌ها تقريبا تمام صندلي‌هاي خود را پر كرده‌اند؟ اندازه جمعيت‌ها در اين رقابت‌ها چگونه با جام جهاني مردان ۱۹۹۴ كه در امريكا برگزار شد يا نسخه‌هاي قبلي جام جهاني باشگاه‌ها مقايسه مي‌شود؟ و كدام تيم‌ها و گروه‌ها بيشترين و كمترين تماشاگر را داشته‌اند؟ نشريه The Athletic به بررسي دقيق اعداد و واقعيت‌هاي مربوط به حضور تماشاگران در اين رقابت‌ها پرداخته است. فيفا تاييد كرده كه تعداد تماشاگران در دو مسابقه ماملودي سانداونز - فلوميننزه و اوراوا - مونتري كه هر دو در ۲۵ ژوئن برگزار شدند، به‌طور اتفاقي دقيقا ۱۴,۳۱۲ نفر بوده است. بيشترين حضور تماشاگران تا به حال مربوط به ديدار پاري‌سن‌ژرمن و اتلتيكو در رز بول با ۸۰,۶۱۹ هزارنفر بوده است. اين ركورد، بالاترين حضور در تاريخ جام جهاني باشگاه‌ها محسوب مي‌شود. ركورد قبلي 73 هزار نفر بود كه بازي‌هاي منچستريونايتد با واسكو دا گاما و فينال واسكو دا گاما با كورينتيانس در سال ۲۰۰۰ را در ماراكانا تماشا كردند. كمترين حضور تماشاگران نيز مربوط به ديدار اولسان و ماملودي با ۳,۴۱۲ نفر بود كه به دليل رعد و برق، بازي با تاخير ۶۵ دقيقه‌اي هم مواجه شد. جالب اينجاست كه ديزني‌ورلد در نزديكي همين محل، تقريبا هر ۳۰ دقيقه همين تعداد بازديدكننده دارد! اما اين كم‌تماشاگرترين بازي تاريخ جام جهاني باشگاه‌ها نيست؛ در سال ۲۰۲۳، بازي لئون (مكزيك) و اوراوا در عربستان تنها ۲,۵۲۵ تماشاگر داشت. ميانگين حضور در رقابت‌هاي ۲۰۲۵ تا اينجاي كار، ۳۴,۷۵۹ نفر بوده است. ميانگين در ۱۸ دوره قبلي (غير از دوران كرونا) برابر ۳۲,۵۰۵ بوده كه نشان از رشد دارد. البته بايد در نظر گرفت كه در اين دوره، ورزشگاه‌ها بزرگ‌تر بوده‌اند. بيشترين ميانگين روزانه متعلق به ۱۴ ژوئن، يعني روز نخست با بازي اينتر ميامي (با حضور ليونل مسي) مقابل الاهلي بوده است. كمترين ميانگين روزانه مربوط به ۲۵ ژوئن است، جايي كه سه بازي كمتر از ۱۵هزار تماشاگر داشتند و ديدار مونتري - اوراوا در ورزشگاهي با ظرفيت بالاي ۹۰ هزار نفر، تنها ۱۴ هزار و 312 تماشاگر داشت؛ يعني بيش از 75 هزار صندلي خالي. در بين ورزشگاه‌ها، هارد راك در فلوريدا با ميانگين ۸۱.۸ درصد ظرفيت پرشده، بهترين عملكرد را داشته است (دو بازي با حضور مسي در آن برگزار شد) . بدترين وضعيت براي ورزشگاه Inter&Co در اورلاندو با تنها ۱۹.۹ درصد ظرفيت بوده است. ورزشگاه مت‌لايف كه قرار است ميزبان فينال امسال و بازي‌هاي جام جهاني ۲۰۲۶ باشد، تاكنون تنها ۴۵ درصد ظرفيت خود را پر كرده است. در ميان تيم‌ها، رئال مادريد بيشترين مجموع تماشاگر (۱۹۷,۴۷۴ نفر در ۳ بازي) را داشته است (ميانگين ۶۵,۸۲۵) و ماملودي سانداونز كمترين مجموع را با ۳۱,۷۳۰ نفر (ميانگين ۱۰,۵۷۷) دارد. گروه B، (پاري سن ژرمن، بوتافوگو، اتلتيكو، سياتل) با مجموع ۲۸۹,۷۲۵ نفر و ميانگين ۴۸,۲۸۸ در هر بازي، شلوغ‌ترين گروه بوده و گروه F (دورتموند، فلوميننزه، ماملودي، اولسان) كم‌جمعيت‌ترين با مجموع ۱۰۴,۰۲۶ نفر و ميانگين ۱۷,۳۳۸. مقايسه با جام جهاني ۱۹۹۴ در امريكا نشان مي‌دهد آن رقابت‌ها ميانگين ۶۷,۵۲۶ در مرحله گروهي داشتند؛ تقريبا دو برابر امسال. جام جهاني ۲۰۲۲ در قطر نيز ميانگين ۵۱,۱۸۸ داشت و ميانگين ليگ برتر انگلستان در فصل 25-2024، ۴۰,۴۲۳ نفر بوده است. البته بايد احتياط كرد؛ مقايسه مستقيم رقابت‌هاي مختلف در دوره‌هاي زماني متفاوت هميشه درست نيست. اين اولين نسخه بازطراحي شده جام جهاني باشگاه‌هاست و طبيعي است كه محبوبيت آن كمتر از جام جهاني يا ليگ برتر باشد. در مجموع، هر چند تا اينجا حضور تماشاگران فاجعه‌بار نبوده، فيفا اميدوار است در مرحله حذفي آمار بهتري رقم بخورد. به‌ويژه در جام جهاني سال آينده، آنها به شدت نگران تكرار صحنه‌هايي هستند كه امسال در برخي ورزشگاه‌ها با بيش از 50 هزار صندلي خالي شاهد بوديم. با اين حال، اعتبار و محبوبيت جهاني جام جهاني بدون شك باعث افزايش چشمگير حضور تماشاگران خواهد شد؛ هر چند قيمت بليت‌ها و فاصله زياد برخي ورزشگاه‌ها مي‌تواند چالش‌هايي ايجاد كند.