رماني كه ماركز همه عمر چشم‌انتظارش بود
«سانتا اويتا» رمان معروف توماس الوي مارتينث، نويسنده آرژانتيني منتشر شد. اين كتاب را رامين ناصر ترجمه كرده است. شخصيت اصلي رمان «سانتا اويتا» پيكر موميايي‌شده اوا پرون، از زنان شگفت‌انگيز آرژانتين است كه پس از مرگ در سال ۱۹۵۲ به ابژه‌اي سياسي و نمادين بدل مي‌شود. پس از مرگ اوا، شوهرش، خوان پرون، خواست آن را حفظ و مقدس كند پس توسط دكتر پدرو آراي موميايي شد و در دل آشفتگي سياسي آرژانتين حضوري شبح‌گونه يافت. پس از سقوط پرون، رژيم نظامي وارث او از قدرت و جاذبه رازآلود اين جسد هراسان، اما مفتون آن است. جسد اوا پرون بيش از دو دهه در سرتاسر دنيا گشت، چندين بدل از رويش ساخته شد و در اين ميان ذره‌اي از نفوذ و محبوبيتش كم نشد. زندگي پس از مرگ اين زن اسرارآميز كه از گمنامي و فقر مطلق به جايگاهي رفيع و بي‌رقيب رسيد همانقدر غريب و پراتفاق است كه دوران حياتش بود. مارتينث با درهم‌آميزي وقايع تاريخي، حكايات شخصي و عناصر فانتزي روايتي پيچيده ساخته كه مرز ميان خيال و واقعيت در آن چندان روشن نيست. اوا، جان كلام اشتغال ذهني كشورش با پديده مرگ است. اكنون ديگر هيچ‌كس نمي‌تواند جسد را ببيند، آن را در سردابه‌اش قفل كرده‌اند و فقط خواهران اويتا كليد آن را دارند اما قدرت نمادين آن هنوز كم نشده و هركس را كه به او نزديك مي‌شود متحول مي‌كند. در بخشي از كتاب مي‌خوانيم: «بعد از مراسم سوگواري اويتا، شور و اشتياق به بناي يادبود فروكش كرد. شروع به كندن پي‌ها كردند، اما با كندي محسوسي. وقتي پرون سقوط كرد هنوز چيزي بيش از يك گودال بزرگ درست نشده بود كه آن را هم مقامات حكومت جديد يك‌شبه پركردند. براي پوشاندن محوطه خالي فواره‌هاي رنگي و وسايل بازي كودكان را علم كردند اما خاطره سوگواري اويتا از آن مكان رخت برنبست.» گابريل گارسيا ماركز درباره اين اثر گفته: «اين همان رماني است كه همه عمر چشم‌انتظار خواندنش بودم.» منتقدان ديگر نيز درباره اين اثر نظر داده‌اند؛ از جمله كارلوس فوئنتس از آن به عنوان يك رمان خيره‌كننده گوتيك؛ يك داستان عاشقانه انحرافي، يك داستان مخوف تأثيرگذار، كتابي زيبا و يك معجزه ياد كرده و ايزابل آلنده تأكيد دارد اين اثر داستاني نامعمول از شور و ديوانگي است و اين كتاب را بايد خواند. جان بوت نيز در ضميمه ادبي تايمز نوشته است: «اين اثر به خاطر ساختار، تكنيك و اصالت موضوعش يكي از بزرگ‌ترين آثاري است كه طي سال‌هاي اخير در امريكاي لاتين نوشته شده است.»