مجتبي حسيني / اتوپياي رفرميستهاي سياسي ايران، بازگشت نيم بند به قدرت نيست. اصلاحطلبان به پشتوانه تبار تاريخي مشروطهخواهي خود ميخواهند مجسمه تمام نماي «سيادت اصلاحات» را بسازند و «سرير قدرت» را از آن وفاداران به اصلاحات كنند. وفاداراني كه با نگاهي كلان راهحل برون رفت از كاستيها و كژيهاي موجود در ساختار سياسي و اقتصادي كشور را اصلاحات ميدانند و تا به اين مهم نرسند بيكار نخواهند نشست. تعامل با حاكميت با حفظ هويت اصلاحطلبي و همراهي با دولت شايد توانسته باشد موقعيت اصلاحطلبان را نسبت به قبل بهتر كند اما كادر رهبري اصلاحات هرگز نميتواند نسبت به توقعات و مطالبات بدنه اجتماعي وابسته به خود واكنش و تحركي نداشته باشد و به آرامي چشمهاي نگران هواداران و حاميان اجتماعي گفتمان اصلاحات را نبيند. همين است كه كنشگران اصلاح طلب با نگاهي به گذشته ديروز خود و جنبش اصلاحات در انديشه برداشتن گامي به جلو هستند. با همين رويكرد است كه ميخواهند دوباره انشايي بنويسند و حركت تاريخي خود را ساماندهي كنند تا رقباي اصلاحات و اصلاحطلب ستيزان تنها خواننده اين انشا و ناظر بر اين حركت تاريخي باشند. انشاي جديد اصلاحطلبان چيزي نيست جز يك هدف سياسي؛ «انتخابات مجلس دهم.»فتح مجلس و بازگشت به نقطه مطلوب در مقام يك هدف سياسي بدون داشتن يك استراتژي (راهبرد) كلان تنها در حد اميال و آرزو باقي خواهد ماند. بيترديد اصلاحطلبان اين روزها بيش از هر زمان ديگري اين گفته بودا را كه گفته بود: «ما همان چيزي هستيم كه انجام دادهايم و آنچه خواهيم بود كه اكنون انجام ميدهيم» در جان و ذهن خود ميپرورانند تا اينبار طرح و برنامهاي جامع براي آينده گفتمان اصلاحات داشته باشند. از همين جهت مهندسي استراتژي اصلاحات در سال 94 به مثابه شاهراه بازگشت اصلاحطلبان به عرصه سياستورزي رسمي ضرورتي غيرقابل اجتناب است. از همين رو پس از تعيين «هدف سياسي» كه همانا «كسب اكثريت مجلس دهم» و تغيير تركيب پارلمان است بايد مختصات و مشخصات استراتژي اصلاحات به شكلي دقيق و چند بعدي و همهجانبه تعريف و تدوين شود.
استراتژي سياسي چيست؟
در دانشنامه سياسي، تمهيد و تعيين نحوه رسيدن به هدف با توجه به امكانات و تواناييهاي در دسترس استراتژي سياسي ناميده ميشود. در حقيقت هدف و استراتژي سياسي رابطهاي «ديالكتيكي» با يكديگر دارند؛ هر چند از هم سوايند اما در عين حال يكديگر را فرا ميخوانند. «هدف بدون استراتژي» به مثابه پرواز آدمي در خواب است. هر چند رسيدن به يك هدف وابسته به يك استراتژي (راهبرد) نيست و ميتوان از طريق راهبردهاي مختلف به اين هدف رسيد اما داشتن استراتژي جزو الزامات رسيدن به هدف سياسي است. با چنين تعريفي اصلاحطلبان چه استراتژياي را براي رسيدن به هدف سياسي مهم (انتخابات) بايد بيازمايند و پاي آن بايستند؟در پاسخ به اين پرسش بايد گفت انتخاب استراتژي نه براساس سليقه يا ترجيح شخصي، كه برپايه پاسخ به دو پرسش اساسي استوار است: «اصلاحطلبان چه امكاناتي دارند و چه امكاناتي ندارند؟» و «نفاط قوت و ضعف به انضمام موانع پيشروي دروني و بيروني رسيدن به اين هدف چيست؟» اين دو پرسش در نهايت مشخص ميكند كه اصلاحطلبان چه كارهايي را «ميتوانند» و «بايد» انجام دهند و چه كارهايي را «نميتوانند» و «نبايد» انجام دهند. بدينترتيب براي تدوين استراتژي اصلاحات در سال 94، اصلاحطلبان بايد بهطور شفاف وروشن تواناييهاي خود را برآورد كنند، وضعيت و نيروي ديگر حريفان را بسنجد و در نهايت شرايط آمادگي مردم و درجه اقبال ايشان به هريك از نيروها و گزينههاي سياسي رقيب را مشخص كنند. مناسبترين استراتژي براي هر جريان سياسي، استراتژياي است كه با «امكانات» و «توانايي»هاي او هماهنگي و هم خواني داشته باشد و در ميدان رقابت سياسي، شرايط برتري و چيرگي در رقابت را براي او فراهم سازد. از همين جهت براي تدوين استراتژي اصلاحات در سال 94، اصلاحطلبان بايد نيرو، منابع خود و نقاط قوت و ضعف رقيب سياسي را سنجيده و آگاهي دقيق از اين پارامترهاي تعيينكننده داشته باشند و پس از آن تلاشي مضاعف را براي آماده كردن هواداران گفتمان اصلاحات در سراسر كشور از خود به نمايش بگذارند. بيترديد چرخه تصميمگيري اصلاحطلبان براي انتخابات مجلس نيازمند آگاهي از «داشتهها- نداشتهها» و «فرصتها- تهديدها»ي پيشرو است. ساخت عمارت مستحكم اصلاحطلبي هرگز بدون ادراك صحيح از اين متغيرهاي موثر و مهم ميسر نيست. بر اين اساس افزايش ضريب همگرايي و اجماع در درون اردوگاه اصلاحات و تعامل و گفتوگو با رقيب معتدل ميتواند اركان استراتژي اصلاحات در سال 94 را تشكيل دهد. گروه احزاب روزنامه اعتماد در راستاي تقريب ديدگاههاي بازيگران سياسي اصلاحات اقدام به نظرخواهي درباره مولفههاي راهبرد اصلاحات در سال 94 و تحقق هدف بلند انتخابات 94 كرده است. گفتني است صفحه احزاب روزنامه اعتماد در روزهاي آينده به بررسي تاكتيكها و تكنيكهاي اصلاحطلبان براي انتخابات مجلس دهم خواهد پرداخت.
انسجام از درون- تعامل با حاكميت
محسن رهامي/ مجموعه شوراي هماهنگي اصلاحات و شوراي مشورتي كه متشكل از دبيران كل احزاب اصلاحطلب است، استراتژي وحدت و همگرايي را در سال 94 از طريق چند روش مدون دنبال ميكنند؛ اولا تلاش ميكنيم بخشهاي مختلف اين جريان شامل نيروهاي شوراي هماهنگي و درواقع احزاب اصلاحطلب و همچنين مجموعه هواداران آقاي هاشمي و دولت را به يكديگر نزديك كنيم. همچنين براي نزديك شدن نيروهاي معتدل اصولگرا مانند هواداران آقاي ناطق و آقاي لاريجاني جلساتي را تشكيل ميدهيم. همين طور براي شخصيتهاي حقيقي در سراسر كشور مانند مديران استاني و نمايندگان سابق و شخصيتهاي حقيقي اقوام و اهل سنت مجامعي را تشكيل ميدهيم. تاكيد ما بر خردجمعي و حزبمحوري است به گونهاي كه در هر حوزه خود در مورد كانديداهاي انتخابي تصميم ميگيرند و از بالا براي آنها تصميمگيري نميشود. ديگر استراتژي اصلاحطلبان تعامل با مجموعه حاكميت شامل تمامي قوا و بخشهاي آن است.
تفاهم حداكثري دوري از سهمخواهي
محمدرضا عارف/ همه دلسوزان كشور بر اين باورند كه داشتن يك مجلس مقتدر، توانا و متخصص به نفع همه نيروها در كشور است. حتي به دولت نيز كمك خواهد كرد. مجلسي كه از حقوق قانوني خود براي نظارت و پرسش از همه نهادها استفاده كند به نفع كشور است. مهمترين برنامه اصلاحطلبان براي انتخابات مجلس بايد مشاركت حداكثري مردم باشد. در سال 92 مشاركت بسيار خوبي در كشور را شاهد بوديم و براي انتخابات مجلس نيز مهمترين برنامه ما افزايش سطح مشاركت مردم است. شرايط كشور ايجاب ميكند اصلاحطلبان به اجماع برسند و بايد با تفاهم حداكثري، كار را دنبال كنيم. كار اصلي انتخابات مجلس از حوزهها شروع ميشود و نميشود يك نسخه براي تمام حوزههاي انتخابي پيچيد. حتي در يك استان نميشود براي همه حوزهها يك نسخه پيچيد. شرايط خاص شهرستانها، ويژگيهاي جغرافيايي، تعصبها و مشكلات آنها ايجاب ميكند كه براي هر حوزه برنامه خاص در نظر بگيريم. اين برنامه بايد به كمك بزرگان و نخبگان حوزهها تدوين شود. البته بايد اذعان كرد اگرچه بعد از انتخابات رياستجمهوري سال گذشته فضاي عمومي كشور تغيير كرده است اما هنوز تربيونهاي خاص در اختيار رقيب جريان اصلاحات است و هرچه ميخواهد عليه اصلاحطلبان ميگويد و به دنبال شكاف و تفرقه در جريان اصلاحطلب است به همين دليل اصلاحطلبان بايد در انتخابات مجلس آينده با وحدت و برنامهمحوري و دوري از سهمخواهي گروهي و حزبي مشاركت جدي داشته باشند. بايد همه گروههاي اصلاحطلب براي پيروزي تفكر اصلاحات تلاش و حركت جبههاي را تقويت كنند. تجربه نشان داده است در صورت برگزاري انتخابات رقابتي رويكرد مردم عمدتا به اصلاحطلبان است و در انتخابات مجلس آينده نيز انشاءالله دستاندركاران انتخابات به گونهاي رفتار كنند كه انتخاباتي در شأن نظام جمهوري اسلامي ايران و با حضور همه سلايق و رقابتي برگزار شود.
ائتلاف حداكثري با مدل 92
حميدرضا جلاييپور / اساسا اصلاحطلبان يكي از كانالهاي پيگيري اصلاح امور جامعه را انتخابات ميدانند و بر همين اساس هم حضور در انتخابات را جدي ميگيرند. براي رسيدن به هدف مدنظرشان در سال 94 كه انتخابات مجلس است از همان راهي ميروند كه سال 92 رفتند. در حقيقت استراتژي اصلاحطلبان براي سال 94 ادامه راهي است كه سال 92 رفتهاند. اصلاحطلبان در اين سال ائتلاف حداكثري در ميان گرايشات مختلف گروههاي اصلاحطلب را با همراهي رهبري جريان اصلاحات پي خواهند گرفت لذا اصلاحطلبان هدف و استراتژي روشني دارند. هدف رسيدن به مجلسي با افراطيون كمتر و افراد ميانهروتر با راهبرد هماهنگي و وفاق در درون اصلاحطلبان است. اصلاحطلبان با ائتلاف و اجماع و هماهنگي به اهدافشان خواهند رسيد لذا اصلاحطلبان براي رسيدن به اهدافشان با بحران استراتژي روبهرو نيستند بلكه مشكل اصلاحطلبان، مخالفان اصلاحاتي است كه به صورت فراقانوني و با سوءاستفاده از امكانات عمومي در مسير حاكميت قانون و حقوق شهروندان مانع ايجاد ميكنند.
همگرايي با هم - دوري از رقابت درونگروهي
سيد محمود ميرلوحي / استراتژي اصلاحطلبان در سال 94 ادامه استراتژي است كه براي انتخابات 92 به كار گرفتند. در واقع براي رسيدن به هدف مدنظر اصلاحطلبان كه مجلس دهم است بايد بر تكيه بر استراتژي و نقشه راه انتخابات 92 پيش رفت. ما با توجه به شرايط و نيازهاي كشور، همچنين ظرفيتهاي اصلاحطلبي در جهت همگرايي در درون جريان اصلاحات تلاش ميكنيم. با رسيدن به انسجام و فراگيري جريان اصلاحات در تلاش هستيم تا با معتدلين همراه دولت هم بيشترين همكاري را داشته باشيم. شايد برخي معتقد باشند كه انتخابات 92 صرفا شخصيتمحور بوده است و از استراتژي خاصي پيروي نميكرده است كه من با اين تفسير مخالف هستم و فكر ميكنم نتيجه و محصولي كه ما در حال حاضر شاهد آن هستيم و گذشتن از شرايط سخت و باتلاقگونه چندين سال گذشته قطعا با تكيه بر يك نقشه راه مشخص تبديل به شرايط كنوني شده است، نقشه راهي كه بزرگاني همچون آقاي هاشمي، ناطق، رييس دولت اصلاحات و سيد حسن خميني در تدوين آن نقش داشتهاند. شايد بتوان استفاده از تجربه سال 84، گذر از رقابت درون جناحي و همگرايي سال 92 را نمايي از نقشه راه اصلاحطلبان براي رسيدن به هدف مورد نظرشان دانست.
انسجام حداكثري-التهاب حداقلي
يدالله طاهر نژاد / به نظر من با توجه به اهدافي كه در اين سال پيشروي اصلاحطلبان قرار دارد وحدت حداكثري و تنش حداقلي، حداكثر انسجام و حداقل التهاب ميتواند الگوي مناسب اصلاحطلبان باشد. هرچقدر فضا آرامتر باشد و التهاب فضاي سياسي كمتر شود قطعا رسيدن به اتحاد هم سريعتر محقق خواهد شد و قطعا در سال آينده كه انتخابات مجلس را به عنوان يك رويداد مهم در پيش داريم با نتايج بهتري رو به رو ميشويم البته حتي رسيدن به اتحاد و وحدت در ميان اصولگرايان هم ميتواند در اين زمينه موثر باشد. به هر حال اتحاد حداكثري روش و شيوهاي است كه اصلاحطلبان در سال 94 مدنظر قرار دادهاند. از سويي هر جريان سياسي براي دستيابي به اهداف خود بايد استراتژي مشخص و تعريف شدهاي داشته باشد اما اينكه چقدر اين استراتژي قابل تبيين و رسانهاي كردن است بستگي به تصميم ارايهدهندگان آن و سياستهايشان دارد. قطعا اصلاحطلبان با بحراني در زمينه ارايه استراتژي مشخص براي نيل به اهداف شان روبهرو نيستند و همانطور كه شاهد بودهايم بخشي از آن هم مطرح شده است اما هنوز در زمان ارايه بخش ديگري از آن ترديد وجود دارد كه با رسيدن به زمان مناسب مطرح خواهد شد.
اجماع با استراتژي 92
محمدعلي ابطحي / من علاقهمند هستم استراتژي اصلاحطلبان ادامه استراتژياي باشد كه در سال 92 دنبال كردند و به نتيجه رسيدند. در واقع با ادامه دادن استراتژي سال 92 و بلوغ سياسي كه از خود نشان دادند به ليست مشترك و واحدي با سرليستي آقاي عارف برسند. البته پيشبيني نميكنم چنين اتفاقي بيفتد، به اين دليل كه برخي مجموعهها بدون پيشينه اصلاحطلبي و با در نظر گرفتن منافع شخصي و گروهيشان ممكن است اين روند را با مشكل مواجه كنند. البته اميدواريم كه در راه رسيدن به اهدافمان با چنين اتفاقي روبهرو نشويم و بتوانيم همان استراتژي انتخابات 92 را براي انتخابات 94 به عنوان مهمترين هدف اصلاحطلبان در سال جديد عملي كنيم. «بلوغ اصلاحطلبي در سايه وحدت تصميمگيري» ميتواند نقشه راه اصلاحطلبان را براي اهداف پيش رو مشخص كند. البته شايد در اين جريان فكري ما همچنان با بحران استراتژي مشخص روبهرو باشيم اما اين موضوع فقط مختص جريان اصلاحات نيست تا زماني كه كار تشكيلاتي و حزبي در كشور شكل بگيرد اين نوع بحران هم در همه جريانهاي فكري وجود خواهد داشت.
وحدت و انسجام
داريوش قنبري / اصلاحطلبان با تكيه بر وحدت و انسجام، كار انتخاباتي را پي خواهند گرفت و در واقع اين استراتژي اصلاحطلبان براي رسيدن به مجلس دهم است كه البته در سطح رهبران و بزرگان اين جريان وجود دارد و البته ما به دنبال اين انسجام و اتحاد در ميان تمام نيروهاي اصلاحطلب هستيم. در دوران احمدينژاد با توجه به فشار بر تشكلها و احزاب و همچنين كل جريان اصلاحات به هر حال ما با مشكلاتي در سطح تشكيلاتي مواجه شديم و به اين دليل كه به هر حال براي تدوين برنامهها و استراتژي مشخص نياز به كار تشكيلاتي و فعاليت حزبي احساس ميشود ما در اين دوران با مشكلاتي روبهرو شديم. حتي در انتخابات 92 ما با به شكلي شخصيت محور و با تكيه بر اين افراد به پيروزي رسيديم كه البته با توجه به فضاي سياسي سالمي كه بعد از انتخابات به وجود آمد من پيشبيني ميكنم جريان فكري اصلاحات هم مثل گذشته به تهيه و تدوين استراتژيهاي كاربردي بپردازد.
وحدت تعاملگرايانه-پرهيز از اختلافات
علي محمد حاضري / مهمترين استراتژي اصلاحطلبان در سال 94 تاكيد بر وحدت تعاملگرايانه و پرهيز از اختلافانگيزي با تاكيد بر فعاليتهاي تشكيلاتي و حفظ احترام و جايگاه هر يك از شخصيتهاي موجود در اين جريان است. اصلاحطلبان بايد از خردجمعي به عنوان يك شاخصه مهم در درون اين جريان تبعيت داشته باشند و همچنين به آرمانهاي توسعه سياسي بيش از منافع گروهي و حزبي وفادار باشند. فعاليت حزبي اصلاحات در كنار نقش هماهنگكننده شوراي هماهنگي اصلاحات كه سابقه بيش از دو دهه فعاليت دارد ميتواند نقش موثري در رسيدن به اكثريت كرسيهاي مجلس داشته باشد. خوشبختانه اكنون اصلاحطلبان در وضعيت خوبي از وحدت و انسجام خود هستند و تاثير شخصيت رييس دولت اصلاحات نيز بر انسجام دروني اين جريان و ايجاد همدلي مردمي تاثيرگذار بوده است. بنابراين وحدت دروني اصلاحطلبان استراتژي مهم براي سال 94 محسوب ميشود.
خرد جمعي-انسجام تشكيلاتي
فاطمه راكعي / اصلاحطلبان سال 94 انتخابات مجلس دهم را پيشرو دارند كه با تكيه بر روشهاي عملي مختلفي كه در شوراي هماهنگي اصلاحطلبان تهيه و تدوين ميشود اين هدف را پيش خواهيم برد. اصلاحطلبان در شوراي هماهنگي با همانديشي، حضور و شركت دبيران كل احزاب و تدوين راه و روشهاي انتخاباتي در كميته انتخابات و همچنين نظرخواهي از اشخاص حقيقي يا حقوقي سياسي تاكتيكهاي انتخاباتي را معين خواهند كرد. اصلاحطلبان همچنان با تاكيد بر خرد جمعي و حفظ انسجام و اتحادي كه در انتخابات گذشته هم به آن دست يافتند قطعا از پراكندگي در ليست ارايه شده براي مجلس جلوگيري خواهند كرد تا مردم هم با افراد شناختهشده و احزاب شناسنامهدار مواجه شوند. براي رسيدن به اين هدف يعني انتخابات پيشرو در حال حاضر ما با بحراني مواجه نيستيم گرچه احزاب و شخصيتهاي متفاوت و همچنين پيشنهادهاي متعددي وجود دارد اما اصلاحطلبان با تكيه بر انسجام دروني و استفاده از اين اتحاد اهداف سال 94 خود را دنبال خواهند كرد.
اجماع و انسجام
حسن رسولي / در سال 94 دو راهبرد مهم براي اصلاحطلبان در آستانه دو انتخابات سرنوشت ساز مجلس و خبرگان ميتواند موثر باشد؛ اولا تقويت جايگاه انسجام بخش رييس دولت اصلاحات به عنوان محوريت جريان اصلاحات براي تقويت سازمان و مديريت نظري و عملي اين دو انتخابات، دوما اجماع حداكثري و ارايه ليست سراسري براي انتخابات مجلس كه مستلزم هماهنگي، گذشت و حداكثريسازي وفاق و همگرايي بين سطوح مختلف تصميمگيري است . مراجعي در امر خط مشيسازي در حوزه تصميمگيري مانند شوراي مشورتي رييس دولت اصلاحات و شوراي هماهنگي اصلاحات و شوراي مشورتي آقاي عارف در سطح حوزههاي انتخابيه فعاليت كنند. در شناسايي كانديداهاي واجد شرايط در مناطق مختلف به صورت نظري و عملي فعاليتهايي صورت بگيرد. همچنين براي همدلي در پايگاه اجتماعي اصلاحطلب و در سطح ملي با كمك شخصيتها و احزاب تلاش شود.
دوري از رقابت درونگفتماني
مصطفي درايتي / مهمترين هدف اصلاحطلبان در سال 94 انتخابات مجلس است؛ در واقع اصلاحطلبان براي رسيدن به مجلس دهم در حال برنامهريزي و تعيين راه و روش مناسب هستند. تاكيد بر همراهي همه جريانهاي اصلاحطلب، هماهنگي ميان همه نيروها و ايجاد وحدت رويه، روشي است كه اصلاحطلبان در پي تحقق آن هستند و تصور ميكنم اين راهي است كه ميتواند ما را به هدف موردنظرمان نزديك كند. من معتقدم هستم در راه رسيدن به اين هدف اصلاحطلبان با بحران استراتژي مواجه نيستند. از سويي بحرانهاي برونجناحي هم كه احتمال رويارويي با آن وجود دارد، مشخص است. به همين دليل من فكر ميكنم تنها موضوعي كه ممكن است ما را از مسير موردنظرمان دور كند بحرانهاي درونجناحي است كه البته حتي اگر جريان اصلاحات با بحرانهاي درونجناحي هم روبهرو شود با حضور سران و رهبران اصلاحات قابلحل است.
اتحاد وانسجام
صادق زيبا كلام / بهطور كلي دو استراتژي مهم براي اصلاحطلبان در سال 94 در رسيدن به هدف كه انتخابات مجلس است ميتوان پيشبيني كرد؛ اولي اتحاد و انسجام در ميان خود و دومي جلوگيري از رد صلاحيتهاي شوراي نگهبان است. اتحاد و انسجام در درون جريان اصلاحات در مقطع كنوني روند خوبي را دنبال ميكند. زيرنظر شوراي مشورتي رييس دولت اصلاحات و شوراي هماهنگي اصلاحطلبان اين اتحاد و انسجام را ميتوان دنبال كرد. در مورد جلوگيري از رد صلاحيتها دو راهكار وجود دارد؛ يكي از مهمترين راهكارها فعاليت گسترده مطبوعات و رسانههاي اصلاحطلب است. با اطلاعرساني به مردم و فعاليت رسانهاي ميتوان كاري كرد كه شوراي نگهبان نتواند رد صلاحيتهاي گسترده انجام دهد. همچنين با چانهزني و راي زني اصلاحطلبان و وزير كشور دولت روحاني با مقامات و مسوولان اين امر ميتوان در عدم رد صلاحيتها تاثير گذاشت.
تغيير گامبهگام
احمد شيرزاد / با توجه به پيش رو داشتن انتخابات مجلس در سال 94 اصلاحطلبان در سال پيش رو ادامه اهداف اصلاحطلبانه خود را پي خواهند گرفت. اين اهداف با همان استراتژي پيشين يعني اتحاد در مجموعه اصلاحطلبان و البته نيروهاي معتدل عملي ميشود كه اگر بخواهيم عنواني براي آن در نظر بگيريم از نظر من «اتحاد نيروهاي اعتدالگرا» است. اصلاحطلبان اهداف مشخصي دارند و بر اساس استراتژيهايي كه دنبال ميكنند به دنبال تغيير گام به گام در چارچوبهاي قانوني هستند.
اصلاحاتي كه ممكن است نه در يك روند دو يا چهار ساله بلكه در چند دهه اتفاق بيفتد و اصلاحطلبان براي رسيدن به اين اهداف با بحران استراتژي مواجه نيستند.
تمركز بر وحدت حداكثري
فرجالله كميجاني / استراتژي مهم اصلاحطلبان براي سال 94 بايد تمركز بر وحدت حداكثري باشد. براي اينكه بتوانيم به اين وحدت حداكثري دست پيدا كنيم اولا گروهها و احزاب اصلاحطلب منافع گروهي را كنار بگذارند و بر پيروزي جناح اصلاحطلب در انتخابات تمركز كنند. دوما محوريت بزرگان اصلاحطلب ميتواند شاخصه مهم در رسيدن به اجماع باشد. سوما شوراي مشورتي اصلاحطلبان به عنوان عنصر سياستگذار و شوراي هماهنگي اصلاحطلبان ميتواند وحدت اصلاحطلبان را عملي كند. شوراي هماهنگي به عنوان مجري طرح كه متشكل از احزاب و گروههاي مختلف اصلاحطلب است ميتواند بهطور مستقيم با احزاب مختلف ارتباط برقرار كند. خوشبختانه اكنون در ميان اصلاحطلبان بحران استراتژي نداريم. اصلاحطلبان بر اين امر واقفند كه پيروزي در انتخابات مجلس تنها با وحدت و انسجام دروني به دست ميآيد.
اجماع حداكثري- بازسازي حزبي
عبدالله ناصري / مهمترين استراتژي اصلاحطلبان در سال جاري توسعه فعاليتهاي سياسي اجتماعي در قالب قانون و مقررات كار حزبي است. اصلاحطلبان بايد بازسازي جدي در روند تحزب داشته باشند. توسعه تحزب گام مهمي در جهت انتخابات مجلس دهم است. تاكنون نيز اصلاحطلبان براي توسعه تحزب با برگزاري كنگرهها و جلسات درون حزبي تلاش داشتهاند. همچنين با ايجاد حزب جديد در راستاي اين امر فعاليت كردهاند. احزاب و گروههاي مختلف اصلاحطلب جلساتي را براي رسيدن به تحزب و اركان آن برگزار كردهاند. اجرايي كردن استراتژي اصلاحطلبان در انتخابات رياستجمهوري 92 در انتخابات مجلس نيز ميتواند موثر باشد. در واقع انسجام و اتحاد حداكثري و پرهيز جدي از هدر رفتن آرا با ارايه ليست مشترك اصلاحطلبي يكي ديگر از استراتژيهاي مهم اصلاح طبان است كه ميتواند در رسيدن به هدف گرفتن اكثريت كرسيهاي مجلس موثر باشد.