ضرورت تعريف سبد غذايي پايه براي خانواده‌ها
گروه اجتماعي| به دنبال انتشار گزارش هفتگي بانك مركزي از افزايش قيمت اقلام غذايي پرمصرف و همچنين پيشي گرفتن خرج بر درآمد خانوارهاي ايراني، عضو كميسيون بهداشت مجلس از كوچك شدن سبد غذايي ايراني‌ها و تاثير مستقيم آن بر سلامت جامعه عمومي ابراز نگراني كرد.
سيامك مره‌صدق، عضو كميسيون بهداشت در گفت‌وگو با پانا، با ابراز نگراني از اينكه سبد تغذيه‌اي مردم به جاي كالاهاي سالم و ضروري، از مواد غذايي مضر اما ارزان پر شده، با هشدار نسبت به حذف مواد غذايي مفيد از سفره خانوار به دليل افزايش قيمت گفت: «اين موضوع چندين زنگ خطر را براي ما به صدا درمي‌آورد. يكي از مهم‌ترين زنگ خطرها اين است كه شرايط معيشت مردم، سال به سال بيشتر به خطر افتاده و آنها به ناچار از نيازهاي روزمره زندگي‌شان كه تغذيه از مهم‌ترين آنهاست كم مي‌كنند و سبد غذايي‌‌شان روز به روز ضعيف‌تر مي‌شود. خطر دوم اينكه حتي خانواده‌هاي با درآمد بالا، از فرهنگ مناسب تغذيه برخوردار نيستند و مواد غذايي بي‌ارزش و غيرمفيد را در تغذيه روزانه‌شان قرار مي‌دهند. از آن سو، در حالي كه نيازمند فرهنگ‌سازي براي سبك زندگي سالم هستيم، مي‌بينيم كه درپرطرفدارترين برنامه‌هاي رسانه ملي، مواد غذايي ناسالم بطور مستقيم و غيرمستقيم تبليغ مي‌شود كه اين موضوع باعث مي‌شود افراد به سمت استفاده از اين مواد رو بياورند.»
مره صدق افزود: «مهم‌ترين كاري كه در شرايط فعلي بايد انجام دهيم تعريف سبد غذايي پايه است به نحوي كه خانواده‌ها هم بدانند چه بايد بخورند و هم بتوانند از پس تامين آن برآيند. در مرحله دوم، علاوه بر فرهنگ‌سازي، بايد قيمت كالاهاي مضر گران‌تر شود و قيمت كالاهايي مانند لبنيات و ميوه و سبزيجات كه مصرف آنها ضروري است كاهش پيدا كند. اين كاهش قيمت، هم مي‌تواند دستوري باشد و با اعطاي يارانه به توليدكنندگان اتفاق بيفتد و هم مي‌تواند شامل اين باشد كه به مردم به جاي يارانه‌اي كه مشخص نيست صرف چه چيزي مي‌شود، كوپن خريد محصولات غذايي ضروري داده شود.»
عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس با هشدار نسبت به تبعات رواج تغذيه نامناسب به دليل كاهش قدرت خريد مردم گفت: «اگر امروز براي نيازهاي ضروري تغذيه‌اي هزينه نكنيم، فردا بايد چند برابر براي سيستم درماني هزينه كنيم، آمارهايي كه درباره وضع تغذيه مردم منتشر شده، هشداري است كه بايد جدي گرفته شود.»
بنا به گزارشي كه بانك مركزي در هفته پاياني تيرماه از وضعيت درآمد و مخارج خانوار در سال 96 منتشر كرد، با وجود افزايش 12 درصدي درآمدها در سال گذشته اما مخارج هم با افزايش بيش از 7 درصدي مواجه بوده و بيشترين ميزان رشد هزينه خانوار در سال گذشته، مربوط به خوراكي‌ها و آشاميدني‌ها با 10.2 درصد بوده است. گزارش ديگري هم در هفته دوم تيرماه توسط بانك مركزي منتشر شده كه اعلام مي‌كند قيمت خُرده‌فروشي لبنيات نسبت به مدت مشابه سال قبل 12.5درصد، تخم مرغ 54.7 درصد، برنج ۵ درصد، حبوب يك درصد، ميوه‌هاي تازه 44.4 درصد، سبزي‌هاي تازه 12.3 درصد و گوشت قرمز ۲۳ درصد افزايش داشته است. در حالي كه بنا بر گزارش رسمي مراكز ثبت آمار وقايع حياتي، حدود نيمي از جمعيت 80 ميليون نفري ايران، در گروه سني هستند كه يا بايد به عنوان كودك و نوجوان، يا به عنوان نيروي در سن توليد و بازآفريني و اشتغال تلقي شوند و اين گروه‌هاي سني، همگي براي رشد ذهني و جسمي و بازدهي موثرتر، نيازمند دريافت تمام گروه‌هاي مواد غذايي هستند. كاهش قدرت خريد خانوارهاي ايراني طي سال‌هاي اخير اما، اولين تاثير مستقيم را بر سبك زندگي و تغذيه اعضاي خانواده گذاشته به اين معنا كه به هنگام صرفه‌جويي در مخارج، خانوارها حذف برخي مواد غذايي گران اما ارزشمند را نسبت به ساير مخارج كم اثر يا غيرضروري در اولويت قرار مي‌دهند. اين اتفاق علاوه بر آنكه نشانه بارز ضعف فرهنگي فراگير در خانواده‌هاي ايراني است و ناآگاهي نسبت به ضرورت تغذيه سالم براي بهره‌مندي از زندگي با كيفيت بالاتر، معضلي است كه نهادهاي متولي فرهنگ‌سازي بايد درباره اهمال خود پاسخگو باشند، بي‌توجهي خانواده ايراني به سلامت اعضاي خانواده را هم در معرض قضاوت قرار مي‌دهد. مسوولان دفتر بهبود تغذيه وزارت بهداشت، بارها اين گلايه را مطرح كرده‌اند كه خانواده‌هاي شاكي از قيمت گران لبنيات و ميوه و سبزيجات و مواد غذايي مفيد، هيچگاه اعتراضي به گراني قيمت نوشابه و فست فود و ساير مواد غذايي مضر و بي‌كيفيت ندارند و حتي زحمت مطالعه اندك درباره مضرات فست‌فودها و نوشابه‌هاي گازدار و فوايد ميوه‌ها و سبزيجات و لبنيات را به خود نمي‌دهند و فقط تمايل به اعتراض به گراني دارند اما جالب اينكه فقط گران شدن نرخ شير و ماست و پنير را مي‌بينند و ظاهرا از گران شدن پيتزا و همبرگر و نوشابه شكايت ندارند.