گروه سياسي| محمدرضا عارف در گفت‌وگويي كه هفته گذشته داشت، تاكيد كرده بود در انتخابات سال 98 ائتلاف نمي‌كنيم؛ موضوعي كه با بازتاب‌ها و اظهارنظرهاي مختلفي از سوي اصلاح‌طلبان و اصولگرايان ميانه‌رو همراه بود. حالا عليرضا رحيمي، عضو هيات رييسه فراكسيون اميد درباره چرايي اين تحليل و اظهارنظر عارف به «اعتماد» مي‌گويد: «اظهارنظر عارف بر اساس آسيب‌شناسي ائتلاف‌هاي گذشته صورت گرفته است.» او معتقد است اين ائتلاف‌ها بيشتر از اينكه مبناي استراتژيك داشته باشند براي جريان مقابل اصلاحات جنبه تاكتيكي داشته و به همين دليل بسيار شكننده بوده‌اند. به اعتقاد رحيمي آثار همين شكنندگي ائتلاف است كه موجب نااميدي در بدنه راي اصلاح‌طلبان خواهد شد. متن گفت‌وگوي رحيمي، نماينده مردم تهران درمجلس با «اعتماد» را در ادامه مي‌خوانيد.
آقاي عارف در اظهارنظري گفته بود كه اصلاح‌طلبان ديگر در انتخابات 98 وارد ائتلاف نخواهند شد. فكر مي‌كنيد چه شرايطي او را به اين تحليل رسانده و چقدر احتمال دارد كه ائتلاف با اصولگرايان ميانه‌رو صورت نگيرد؟
جامعه سياسي كشور در حال حاضر در حال گذار از يك شرايط تك‌صدايي به فضاي چند صدايي به سر مي‌برد. اين امر مغتنمي است. دوره گذار از انتخابات 92 شروع شد و همه گروه‌ها و جناح‌ها درس‌آموزي‌هاي لازم را داشتند كه به هيچ‌وجه يك جناح با تحكم و خودبزرگ‌بيني جناح ديگر و تنگ‌تر كردن فضا قابل حذف شدن نيست. يعني قرار نيست يك جناح حذف شود و يك صدا در فضاي سياسي كشور شنيده شود. به همين دليل جريان اصلاحات حركت آرام و فوق‌العاده نتيجه بخش خودش را از انتخابات 92 آغاز كرد. نتيجه بخشي آن را هم در فضاي سياسي داخلي و هم در فضاي بين‌الملل شاهد بوديم. كه موضوع برجام موضوعي بود كه كشور را از مشكلات بين‌المللي عبور داد و الان در يك فضاي مثبت هم به لحاظ سياست داخلي و هم خارجي قرار گرفتيم. نكته قابل توجه اين است كه از سال 92 هم انصراف اقاي عارف در فضاي سياسي يك قدم رو به جلو بود و هم در سال 94 اصلاح‌طلبان با بخشي از اصولگرايان و به علاوه حزب اعتدال و توسعه ائتلاف كردند كه اين هم تجربه مثبتي بود كه اين دوره گذار را مديريت كنند. اما مجلس دهم كه شكل گرفت اتفاقات ناخوشايندي رخ داد به اين معنا كه گذشته از تشكيل فراكسيون مستقلين خود فراكسيون اميد اقداماتي انجام داد كه نياز به تجديد نظر در روش‌ها وجود داشت. ما وقتي روش‌ها را ارزيابي مي‌كنيم و در آنها تجديدنظر مي‌كنيم به همان نتيجه‌اي مي‌رسيم كه آقاي دكتر عارف به بخشي از آن اشاره كرده است؛ و آن عدم ائتلاف جريان اصلاحات است. جريان اصلاحات به عنوان جريان ريشه‌دار و اصيل كشور نگاه رو به آينده دارد و اولويت اول آن هم هميشه منافع ملي بوده است و لذا براي پيشبرد اين برنامه‌ها نياز دارد از انسجام خوبي برخوردار باشد و اگر ائتلاف يك نوع ائتلاف ساختاري و ريشه‌دار نباشد، ائتلاف شكننده خواهد بود و قاعدتا فراكسيون و جريان اصلاحات را به نتيجه نخواهد رساند.
يعني شما هم معتقديد كه ائتلاف انجام شده از 92 تا 96 شكننده بوده و عارف حق دارد بحث عدم ائتلاف در انتخابات 98 را مطرح كند؟
نگاه دكتر عارف بيشتر با ارزيابي و آسيب‌شناسي از اقدامات گذشته و درس‌آموزي از ائتلاف‌هاي گذشته بوده و نگاه به آينده دارد. اگر جرياني خودش را در مجموعه اصلاحات تعريف مي‌كند به طور طبيعي نبايد بيرون از اصلاحات انتظار ائتلاف داشته باشد. در دل جريان اصلاحات بايد نقش‌آفريني كند. اما متاسفانه از طرف‌هاي مقابل جريان اصلاحات چنين چيزي را نديديم.
مهم‌ترين آسيبي كه ائتلاف‌هاي قبلي و به ويژه ائتلاف 94 انتخابات مجلس داشت، چيست؟
مهم اين است كه هدف راهبردي وجه مشترك ائتلاف باشد.
در ائتلاف‌هاي قبلي اين طور نبود؟
اين ائتلاف‌ها براي بخشي از جريان درون ائتلاف بيشتر تاكتيكي بود و به صورت استراتژي نبوده است.
منظورتان دقيقا كدام جريان است؟ اصلاح‌طلبان؟
خير. منظورم طرف‌هاي مقابل اصلاح‌طلبان است. وقتي آسيب‌شناسي مي‌كنيم، مي‌بينيم طرف‌هاي مقابلي كه با اصلاح‌طلبان ائتلاف كردند با نگاه بلندمدت وارد اين ائتلاف نشدند. كاملا مقطعي بود و براي دوره مجلس و در خود مجلس هم صرفا براي ورود به مجلس بود و نه قدم‌هاي بعدي در آن. گذشته از اين مساله راهبردي، روش‌هاي اقدام در داخل مجلس هم بايد مورد نظر باشد. اگر روي روش‌هاي اقدام درون مجلس توافق و اجماع وجود داشته باشد، ائتلاف از استحكام و پويندگي بيشتري برخوردار خواهد بود.
در اينجا هم ضعف را متوجه طرف مقابل مي‌دانيد؟ برخي اين ضعف را متوجه خود فراكسيون اميد مي‌دانند...
اگر بخواهيم اسم آن را ضعف بگذاريم ضعف و ارزيابي اوليه است كه در نقطه اوليه بايد ارزيابي‌ها، ارزيابي‌هاي درستي باشد و مباني ائتلاف مباني بلندمدت و ماندگار باشد. چون مباني آن شكنندگي زيادي داشت به همين دليل وقتي ائتلاف شكل گرفت و موفقيت حاصل شد، اين شكنندگي خود را نشان داد. به نحوي كه ترك‌هاي اول موجب نااميدي بدنه راي و مردم خواهد بود.
اگر ائتلافي در كار نباشد با وجود محدوديت‌ها اصلاح‌طلبان موفق خواهند شد؟
اصلاح‌طلبان جايگاه خودشان را در ميان مردم دارند كه حتي در همين راي 96 آقاي روحاني قابل مشاهده و تحليل است. اما صحبت دكتر عارف معطوف به كل جريان سياسي داخل كشور بود كه اگر حتي بناست با جريان رقيب هم گفت‌وگويي صورت بگيرد گفت‌وگو بايد با هدف بلندمدت باشد و نه با هدف تاكتيكي. درباره آينده هنوز با قطعيت نمي‌شود نظر داد اما اگر بنا به ائتلاف هم باشد بايد اهداف بلندمدت مبنا قرار بگيرد.