درنگي بر مجموعه «نمايشنامههاي انگليسي» با ترجمه پاشا رستمي
انزواي انسان مدرن در آينه سه درام
گروه هنر و ادبيات| انتشار مجموعه «نمايشنامههاي انگليسي» شامل سه نمايشنامه به تازگي از سوي نشر نيماژ منتشر شد. به گزارش گروه هنر و ادبيات «اعتماد»، نمايشنامههاي اين كتاب عبارتند از: «هر آنچه دوستداشتني است» از دانكن مك ميلن، «سوئيس» از جوانا موري اسميت و «سال خروس» اثر اليويا دوفو كه با ترجمه پاشا رستمي راهي بازار كتاب شده است. اين اثر از سري كتابهاي حوزه تئاتر نشر نيماژ است كه به دبيري علي شمس منتشر ميشود.
انتشار اين انتشار مجموعه را بايد نمايشنامه فرصتي دانست براي نگاهي دوباره به وضعيت درام معاصر و بازتاب آن در عرصه نمايش ايران. اين سه اثر، با وجود تفاوت در زبان و ساختار، در نقطهاي مشترك به هم ميرسند: انزواي انسان مدرن. مك ميلن در هر آنچه دوستداشتني است از انزوا، افسردگي و اميد حرف ميزند، بيآنكه به سانتيمانتاليسم پناه ببرد. موري اسميت در سوئيس با زباني تند و دقيق، رابطه ميان انزوا، خلاقيت و خشونت را ميكاود. و دوفو در سال خروس، انزوا، جاهطلبي و فروپاشي را با طنزي سياه و بيرحمانه به تصوير ميكشد. سه رويكرد، سه جهان، اما با پرسشي مشترك: انسان امروز در تنهايي خود چه ميجويد و به چه بدل ميشود؟
در روزگاري كه هنرهاي نمايشي ايران از كمبود امكانات، سانسورهاي پيدا و پنهان و تكرار در مضمون رنج ميبرد، ورود چنين متنهايي ميتواند خون تازهاي در رگهاي درام ما جاري كند. نسل جديد، چه در مقام كارگردان، چه بازيگر و چه نويسنده، بيش از هر زمان ديگري به دنبال زبانهاي تازهاي براي بيان مدرنيته خود است؛ نسلي كه هنوز نميداند ميخواهد از انزوا بگريزد يا در دل آن ماوا بگيرد، اما بيوقفه در جستوجوي روايتي صادق از خويش است. اين ترجمهها، در نهايت، دعوتياند به ديدن و شنيدن دوباره انسان؛ انساني تنها، خلاق و زنده كه هنوز ميخواهد خودش را در هنر نمايش تعريف كند.
در صفحه آغازين كتاب (بعد از شناسنامه) در يادداشت كوتاهي به قلم دبير مجموعه ميخوانيد: «نشر نيماژ با مجموعهكتابهاي خود در حوزه تئاتر بر آن است تا سويههاي مهجور يا كمتر شناخته شده را آسان كند. ترجمه نمايشنامههاي ارزشمند، جامانده يا تاكنون به فارسي درنيامده، تمركز بر شناسايي و شناساندن نظريات مهم اجرايي در قالب كتابهاي تئوريك و مكث بر آثار نظريهپردازان و بزرگان تئاتر امروز جهان و سرآخر، حمايت از نمايشنامهنويسان پيشرو و پرمايه وطني از اين جمله است. پر كردن خاليها و ارايه خوراك روزآمد و علمي، همپايه با تحولات نظري در تئاتر امروز دنيا، وظيفهاي است كه نشر نيماژ در مواجهه با طيف گسترده مخاطبان خود، از هنرمندان و دانشجويان گرفته تا منتقدان تئاتر و فعالان حوزه اجرا، بر خود فرض كرده است.» طراحي جلد اين مجموعه نمايش را محمد شمس بر عهده داشته است.