گزارش مفصل گاردين از زندگي پنهان پرويز ثابتي با نام پيتر در محله‌اي ثروتمند در فلوريدا
ثابتي ايران را با بيش از ۲۰ ميليون دلار ترك كرده بود
انتخاب/گاردين نوشت: همسايگان در محله اعيان‌نشين وينترمير فلوريدا، آنها را با نام پيتر و نانسي مي‌شناسند؛ زوج بازنشسته‌اي به ظاهر خوش‌برخورد كه در پياده‌روي‌هاي صبحگاهي دست تكان مي‌دهند و همواره از ديدار دو دختر بزرگسال موفقشان لذت مي‌برند- يكي از آنها استاد برجسته علوم در دانشگاه هاروارد است. در ادامه اين مطلب آمده است: اما پشت ديوارهاي بلند عمارت ۳/۶ ميليون دلاري كنار درياچه، حقيقتي تاريك و پنهان‌تر نهفته است: «پيتر» در واقع پرويز ثابتي است؛ رييس پليس مخفي و شكنجه‌گر ارشد حكومت پيش از انقلاب شاه ايران كه اكنون در فلوريدا با شكايتي ۲۲۵ ميليون دلاري بابت جنايات ارتكابي در زندان‌هاي تهران و ديگر جاها مواجه است.ماه گذشته يك قاضي دادگاه منطقه‌اي حكم داد كه ثابتي ۸۹ ساله- پس از ساختن يك زندگي موفق و ناشناس براي خود و خانواده‌اش از زمان فرار از وطن در سال ۱۹۷۸- بايد در دادگاهي به پرونده‌اي پاسخ دهد كه از سوي سه شاكي كه خود را زندانيان سياسي سابق معرفي مي‌كنند، مطرح شده است. در پرونده‌هاي دادگاه، شاكيان مي‌گويند آنها در ميان هزاران نفري بودند كه به عنوان مخالفان احتمالي شاه توسط ساواك- سازمان امنيت داخلي بدنام و دستگاه اطلاعاتي ايران- دستگير شدند و تحت آزارهايي به دستور مستقيم ثابتي قرار گرفتند: از جمله تجاوز، شوك الكتريكي، غرق‌كردن مصنوعي و كشيدن اجباري ناخن‌ها.آنها از دستگاهي به‌ويژه وحشيانه سخن مي‌گويند به نام «آپولو»؛ صندلي الكتريكي‌اي كه نامش را از برنامه فضايي امريكا گرفته بود و كلاهي فلزي داشت كه جيغ‌هاي قرباني را در گوش خودش تقويت مي‌كرد.
چهره‌اي در سايه
ثابتي تاكنون به اين اتهامات پاسخي علني نداده، اما پيش‌تر انكار كرده بود كه ساواك زندانيان را شكنجه مي‌كرده و ادعا كرده بود كه او «همواره مخالف شكنجه» بوده است. هرچند مكان ثابتي براي بخش عمده ۴۵ سال ناشناخته بود، اما موقعيت او در دولت ايران و نقش وي به عنوان معمار خشونت- به عنوان مدير اداره امنيت داخلي ساواك- پنهان نبود. او در يك تحليل محرمانه سازمان اطلاعات مركزي امريكا (سيا) در سال ۱۹۷۸ - كه تا سال ۲۰۱۸ منتشر نشد- به عنوان متحد سرسخت شاه شناسايي شد و «به‌طور گسترده يكي از قدرتمندترين و ترسناك‌ترين مردان رژيم شاه شناخته مي‌شد... با اختيار بازداشت، بازجويي و محاكمه مخالفان در سراسر كشور»؛ به گفته شكات،برآوردها از تعداد قربانيان ساواك بين تأسيسش در ۱۹۵۷ تا انحلالش در ۱۹۷۹ متفاوت است، اما هزاران نفر زنداني و شكنجه شدند و دست‌كم چند صد نفر نيز كشته شدند.سه شاكي- مردان ايراني مقيم كاليفرنيا بين ۶۸ تا ۸۵ سال- مدعي‌اند در تهران ربوده شده، وادار به اعترافات دروغين شده و زنداني كشيده‌اند. درخواست وكلاي ثابتي براي رد پرونده به دليل نقض مرور زمان، در ۱۲ اوت توسط قاضي گرگوري پرسنل از دادگاه منطقه‌اي مركزي فلوريدا رد شد. احتمال دارد محاكمه اوايل سال آينده برگزار شود.
زندگي پنهاني در امريكا
طبق شكايت، ثابتي «چهار دهه گذشته را دور از چشم عموم گذرانده و محل زندگي و هويت خود را پنهان كرده است». او و همسرش نسرين، ۷۵ ساله، شايد همچنان ناشناس مي‌ماندند اگر يكي از دخترانشان در فوريه ۲۰۲۳ به‌طور ناخواسته عكسي از او در يك تجمع ضد حكومت ايران در لس‌آنجلس توييت نكرده بود. تلاش‌هاي گاردين براي تماس با ثابتي بي‌ثمر ماند- از جمله ايميل‌ها و تماس‌ها به خانه‌اش و پيام‌هايي براي هر چهار وكيل او كه در مدارك دادگاه نام برده شده‌اند.آنچه جاي ترديد ندارد، سطح بالاي زندگي ثابتي و خانواده‌اش در امريكا از زمان ورود به فلوريدا در ۱۹۷۸ است؛ او چند هفته پيش از انقلاب اسلامي ۱۹۷۹ از تهران گريخته بود.خانواده ثابتي كه طبق اسناد وزارت خارجه امريكا موفق شدند مبالغ قابل‌توجهي پول از ايران منتقل كنند- گفته مي‌شود بيش از ۲۰ ميليون دلار- پس از ورود، نام‌هاي كوچك خود را غربي كرده و به «پيتر» و «نانسي» تغيير دادند.با همين اسامي مستعار، ثابتي شركتي در زمينه توسعه املاك در مركز فلوريدا تأسيس كرد كه موفق شد. او، همسر و دو دخترش هنوز به عنوان مديران چندين شركت فعال در پايگاه داده تجاري ايالت فلوريدا ثبت شده‌اند. اسناد عمومي نشان مي‌دهند كه خانواده ثابتي دست‌كم هشت ملك در شهرستان اورنج دارند، از جمله عمارت پنج‌خوابه و شش‌حمام در وينترمير كه در اوت ۲۰۰۵ به قيمت ۳/۵ ميليون دلار خريداري شده است. وزارت خارجه و سيا به پرسش‌ها درباره وضعيت مهاجرتي ثابتي‌ها يا دلايل پذيرش آنها در ۱۹۷۸ پاسخ ندادند. با اين حال، پرويز و نسرين ثابتي هر دو در فلوريدا ثبت‌نام رأي‌دهنده دارند و در انتخابات رياست‌جمهوري ۲۰۲۴ رأي داده‌اند، به اين معنا كه هر دو شهروند امريكا هستند. يكي از همسايگان گفت اغلب اين زوج را - به‌ويژه نسرين- در حال پياده‌روي مي‌بيند، اما به نظر مي‌رسيد كه بيشتر ارزش زيادي براي حريم خصوصي قائلند. خانه آنها تقريبا هميشه ساكت بود، جز هنگام ديدار گاه‌به‌گاه دخترانشان. هيچ‌يك از دختران به درخواست اظهارنظر پاسخ ندادند.جيمز اوتماير، دادستان كل جمهوري‌خواه فلوريدا، به پرسشي درباره اينكه آيا تحقيق جنايي درباره فعاليت‌هاي ثابتي آغاز خواهد كرد يا نه - همان‌گونه كه پيش‌تر درباره افراد ديگري در فلوريدا با اتهامات جنايات در خارج از كشور انجام داده بود- پاسخي نداد. سارا كولون، وكيل شاكيان، از دستورات قاضي پرسنل براي رد درخواست ثابتي جهت رد پرونده و حفظ ناشناس ماندن موكلانش استقبال كرد. شاكيان مي‌گويند از زمان ثبت شكايت با تهديد مرگ و ارعاب مواجه بوده‌اند. او گفت: «اين تصميم‌ها نتيجه‌اي مثبت براي بازماندگان شكنجه است كه به دنبال پاسخگويي و عدالتند. اين پرونده تنها درباره پايان دادن به مصونيت نيست؛ بلكه درباره تأكيد بر اين است كه بازماندگان حق دارند عدالت را پيگيري كرده و كرامت خود را بدون ترس بازپس گيرند.»«جمع عدالت و پاسخگويي ايرانيان»- گروهي حامي قربانيان شكنجه و خانواده‌هايشان- ابراز اميدواري كرد كه پرونده ثابتي به پايان «چرخه خشونت» در ايران كمك كند. يك سخنگوي اين گروه در بيانيه‌اي گفت: «پيام بايد روشن و ساده باشد: همه قربانيان سزاوار عدالتند، و همه كساني كه در شكنجه و سركوب دست داشته‌اند بايد پاسخگو باشند.»