تنش‌زايي عربستان و آينده ايران در نظم نوين منطقه‌اي
اين سياست دوگانه عربستان، تصوير پيچيده‌اي از آينده امنيت منطقه‌اي به دست مي‌دهد كه ايران بايد نسبت به آن هوشيارانه واكنش نشان دهد. ايران اما، همچنان درگير بحران‌هاي مزمن دروني، تضادهاي ساختاري سياست خارجي و تحريم‌هاي فرسايشي است؛ عاملي كه قدرت مانور منطقه‌اي‌اش را كاهش داده و رقبا را در موقعيت تهاجمي‌تري قرار داده است. اگر تهران نتواند در اين فضاي متغير به بازتعريف نقش خود بپردازد، خطر حذف تدريجي از معادلات بزرگ امنيتي دور از انتظار نيست. اين مساله به‌ويژه در ارتباط با ترتيبات جديد امنيتي در خليج فارس و موضوعات حساس نظير امنيت انرژي، حمل‌ونقل دريايي و همكاري‌هاي منطقه‌اي حائز اهميت است.
از سوي ديگر، تمايل برخي كشورهاي عربي به عادي‌سازي روابط با اسراييل و تلاش براي پيوستن به طرح‌هاي جديد امنيتي با حمايت امريكا، نشانه‌اي از دور شدن منطقه از ترتيبات سنتي و ورود به فاز جديدي از بلوك‌بندي‌هاي ژئوپليتيكي است. در اين وضعيت، نقش‌آفريني ايران تنها با بازانديشي راهبردي در اصول تعامل منطقه‌اي امكان‌پذير است.
در چنين شرايطي، گره زدن امنيت منطقه تنها به پرونده هسته‌اي يا تعامل با شرق كافي نيست. ايران بايد از سياست‌هاي صرفا تدافعي عبور كند و به سمت سياست خارجي فعال، هوشمند و چندلايه حركت كند؛ سياستي كه منافع ملي را در چارچوب يك واقع‌بيني ديپلماتيك بازتعريف كند. اتخاذ ديپلماسي اقتصادي، بازنگري در اتحادهاي منطقه‌اي و كاهش تنش‌هاي غيرضروري، گام‌هايي اساسي براي بازگشت ايران به جايگاه مناسب در معادلات منطقه‌اي خواهد بود.