فوتبال را بدون مدير رها كنيد
مرا به خير تو اميد نيست...
علي كربلايي
امروز ديدار فينال جام حذفي بين تيم‌هاي پرسپوليس و داماش گيلان برگزار مي‌شود. از روزهاي گذشته اما بحث عجيبي در گرفته درمورد اينكه سوپرجام برگزار مي‌شود يا خير. باتوجه به قهرماني قريب‌الوقوع پرسپوليس در جام حذفي و شانس بالاتر اين تيم نسبت به داماش دسته دومي، يك بحران در فوتبال ايران به وجود آمده به نام بحران سوپرجام؛ بحراني كه صدر تا ذيلش ساخته و پرداخته فدراسيون فوتبال است.
به طرزي عجيب، مسوولان در آيين‌نامه برگزاري مسابقات، پيش‌بيني نكرده‌اند كه اگر يك تيم همزمان قهرمان ليگ و حذفي شود، حريف تيم قهرمان كدام تيم خواهد بود. در تمام كشورهاي دنيا اين قانون پيش‌بيني شده و مي‌توان در آيين‌نامه برگزاري مسابقات كشورهاي مختلف ديد كه اگر تيمي هر دو جام را بگيرد براي ديدار سوپركاپ به مصاف كدام تيم ميرود. در كشورهايي مثل انگليس، فرانسه و آلمان اگر تيمي در جام‌هاي داخلي دبل كند، به مصاف نايب‌قهرمان ليگ ميرود. اين فصل منچسترسيتي هر دو جام داخلي را برده و بدون هيچ بحث و كشمكشي با ليورپول كه نايب‌قهرمان ليگ شده بازي مي‌كند. در ايتاليا و پرتغال تيم فاتح دوگانه بايد با نايب‌قهرمان جام حذفي بازي كند تا برنده سوپرجام مشخص شود.
سعيد فتاحي، نقش اول فوتبال ايران و بحران‌هايش اعلام كرده شايد سوپرجام امسال برگزار نشود. دليل؟ چون هيچ‌كس دوست ندارد ديدار تيم‌هاي پرسپوليس و سپاهان تكرار شود. سپاهان به عنوان نايب قهرمان ليگ برتر گزينه اول حضور در اين مسابقه است، اما حواشي و اتفاقات وحشتناكي كه در دو ديدار اخير اين تيم رخ داده هر عقل سليمي را از تكرار اين مسابقه نفي مي‌كند. اما اگر بخواهند نايب قهرمان حذفي را به عنوان حريف پرسپوليس معرفي كنند، رقيب‌هاي سنتي اين تيم كه همين حالا هم شمشيرشان را از رو بسته‌اند و موفقيت‌هاي اين تيم را حاصل مهندسي نتايج مي‌دانند، سازمان ليگ و فدراسيون را متهم مي‌كنند كه يك جام ديگر به پرسپوليس هديه مي‌كند، چراكه داماش به هر حال تيم دسته دومي است و با وجود تمام شايستگي‌هايش حريف ضعيف‌تري نسبت به سپاهان به‌شمار ميرود. نتيجه اين شائبه‌ها و اتفاقات اين بوده كه سعيد فتاحي اعلام كند سوپرجام فعلا روي هواست.
اين دومين مشكل آيين‌نامه‌اي فوتبال ايران در يك هفته اخير است. مورد اول داستان تقسيم ظرفيت ورزشگاه نقش جهان اصفهان بود. فتاحي گفته بود كه مطابق آيين‌نامه بايد 50-50 باشد و باشگاه سپاهان مي‌گفت كدام آيين‌نامه؟ يگانه كشور دنيا هستيم كه در فوتبالش چنين سوالي پيش مي‌آيد و يك باشگاه مي‌گويد «كدام آيين‌نامه؟» احتمالا فقط فدراسيون فوتبال ايران است كه آيين‌نامه برگزاري مسابقات را ابتداي فصل براي عموم مردم، باشگاه‌ها و رسانه‌ها منتشر نمي‌كند تا همه بدانند تكليف‌شان چيست. بخشي از حواشي به وجود آمده بازي برگشت دو تيم سپاهان و پرسپوليس به خاطر در دسترس نبودن آيين‌نامه بود. فتاحي گفته آيين‌نامه سال 92 تصويب شده و از آن زمان اجرايي شده است. اين هم از موارد عجيب حقوقي فوتبال ايران است، چراكه رسم ليگ‌هاي معتبر بر اين است كه هر سال آيين‌نامه‌اي جديد منتشر مي‌كنند و هر آيين‌نامه براي همان فصل اعتبار دارد. اميد است از اتفاقات اين فصل درس گرفته شود و دوستان، پيش از شروع فصل آينده با انتشار آيين‌نامه مسابقات جلوي تنش‌هاي احتمالي را بگيرند.
در حال حاضر حق و حقوق برخي باشگاه‌ها با اين وضع اجراي قوانين ضايع شده است. در نيمه‌نهايي حذفي كه درنهايت راي به تقسيم ظرفيت
70 –30 داده شد، يا 20درصد حق پرسپوليس ضايع شد يا 20درصد حق سپاهان. سوپرجام هم اگر برگزار نشود يا حق پرسپوليس ضايع مي‌شود يا حق داماش يا حق سپاهان. حق و حقوق اين باشگاه‌ها درگير مصلحت‌انديشي‌هايي شده كه در فوتبال حرفه‌اي جايي ندارند. مسلما اگر قرار باشد سوپرجام برگزار شود، در مورد مساله ميزباني هم دچار مشكل خواهيم شد و آن هم خود يك ماجراي مفصل ديگر خواهد شد.
بايد بپذيريم فوتبال ايران اين فصل اگر بدون مسوول برگزار مي‌شد، اين‌قدر بحران نداشت كه حالا با وجود حضور و دخالت همه‌جانبه مسوولان در تمام مسائل دارد؛ مسوولاني كه وظيفه‌شان برگزاري هر چه بهتر مسابقات است، اما تنها آورده‌شان براي فوتبال ايجاد تنش و حاشيه است. اين فصل فوتبال ايران به پايان رسيد، اما اگر قرار باشد فصل بعد هم در روي همين پاشنه بچرخد، بايد فكري اساسي كرد. بسياري از تنش‌هاي فوتبال ما در ماه‌هاي اخير ناشي از شفاف نبودن قوانين است؛ قوانيني كه گويا هنوز مشكل تاييد فيفا را دارد و به احتمال زياد يكي از دلايلي كه رسانه‌اي نمي‌شود، همين مساله است. كاش حالا كه اميدي به خير رساندن مديران فوتبال نيست، حداقل شر مرسانند.